Awtoritarismo

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang awtoritarismo ay isang uri ng pamahalaan na nakikilala sa pamamagitan ng pagtanggi sa pampolitikang pluralidad o nakakarami, paggamit ng isang malakas na sentral na kapangyarihan upang ipreserba ang pampolitikang status quo, at mga pagbabawas sa pananaig ng batas, paghihiwalay ng mga kapangyarihan, at demokratikong pagboto.[1] Nilikha ng mga siyentipikong pampolitika ang maraming tipolohiya na nilalarawan ang mga kaibhan ng mga awtoritaryong uri ng pamahalaan.[1] Maaring likas na awtokratiko o oligarkiko ang mga rehimeng awtoritarismo at maaring nakabatay sa pananaig ng isang partido o militar.[2][3]

Sa maimpluwensyang gawa noong 1964,[4] binigyan kahulugan ng siyentipikong pampolitika na si Juan Linz ang awtoritarismo na nagtataglay ng apat na katangian:

  1. Limitadong pampolitikang pluralismo, na pinagtanto sa mga pambabraso sa lehislatura, mga partidong pampolitika at mga grupong interes.
  2. Binatay ang pampolitikang pagkalehitimo sa mga apela sa emosyon at pagkakakilanlan ng rehimen bilang kinakailangang kasamaan upang labanan ng "madalian ang nakikilalang mga problemang panlipunan, tulad ng mahinang pag-unlad o insurhensiya."
  3. Napakaliit na pampolitikang pagpapakilos, at pagpigil sa mga aktibidad kontra sa rehimen.
  4. Hindi malinaw na kapangyarihang ehekutibo, na kadalasang walang-katiyakan at papalit-palit, na pinapahaba ang kapangyarihan ng ehekutibo.[5][6]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 Furio Cerutti (2017). Conceptualizing Politics: An Introduction to Political Philosophy (sa wikang Ingles). Routledge. pa. 17. Sipi: Political scientists have outlined elaborated typologies of authoritarianism, from which it is not easy to draw a generally accepted definition; it seems that its main features are the non-acceptance of conflict and plurality as normal elements of politics, the will to preserve the status quo and prevent change by keeping all political dynamics under close control by a strong central power, and lastly, the erosion of the rule of law, the division of powers, and democratic voting procedures.
  2. Natasha M. Ezrow & Erica Frantz (2011). Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders (sa wikang Ingles). Continuum. pa. 17.
  3. Brian Lai & Dan Slater (2006). "Institutions of the Offensive: Domestic Sources of Dispute Initiation in Authoritarian Regimes, 1950-1992". American Journal of Political Science (sa wikang Ingles). 50 (1): 113–126. doi:10.1111/j.1540-5907.2006.00173.x. JSTOR 3694260.{{cite journal}}: CS1 maint: uses authors parameter (link)
  4. Richard Shorten, Modernism and Totalitarianism: Rethinking the Intellectual Sources of Nazism and Stalinism, 1945 to the Present Naka-arkibo 2020-01-09 sa Wayback Machine. (Palgrave Macmillan, 2012), p. 256 (note 67): "For a long time the authoritative definition of authoritarianism was that of Juan J. Linz." (sa Ingles)
  5. Juan J. Linz, "An Authoritarian Regime: The Case of Spain," sa Erik Allardt at Yrjö Littunen, mga pat., Cleavages, Ideologies, and Party Systems: Contributions to Comparative Political Sociology (Helsinki: Transactions of the Westermarck Society), pp. 291-342. Muling inimprenta sa Erik Allardt & Stine Rokkan, mga pat., Mas Politics: Studies in Political Sociology (New York: Free Press, 1970), pp.251-83, 374-81 (sa Ingles).
  6. Gretchen Casper, Fragile Democracies: The Legacies of Authoritarian Rule Naka-arkibo 2020-01-09 sa Wayback Machine. (University of Pittsburgh Press, 1995), pp. 40–50 (binabanggit si Linz 1964, sa Ingles).