Balo-i

Balo-i

Bayan ng Baloi
Balo-i; Bayan ng Baloi
Bayan
	Mapa ng Lanao del Norte na nagpapakita sa lokasyon ng Baloi.
	Balo-i Lokasyon sa Pilipinas
	Mga koordinado: 8°07′N 124°13′E / 8.12°N 124.22°E
Bansa	Pilipinas
Rehiyon	Hilagang Mindanao (Rehiyong X)
Lalawigan	Lanao del Norte
Distrito	Unang Distrito ng Lanao del Norte
Mga barangay	21 (alamin)
Pamahalaan
• Manghalalal	22,189 botante (2022)
Lawak
• Kabuuan	90.98 km2 (35.13 milya kuwadrado)
Populasyon (Senso ng 2020)
• Kabuuan	68,465
• Kapal	750/km2 (1,900/milya kuwadrado)
• Kabahayan	12,414
Ekonomiya
• Kaurian ng kita	ika-3 klase ng kita ng bayan
• Antas ng kahirapan	37.53% (2021)
• Kita	₱121,413,740.00 (2020)
• Aset	₱159,670,786.00 (2020)
• Pananagutan	₱75,113,496.00 (2020)
• Paggasta	₱105,910,077.00 (2020)
Kodigong Pangsulat	9217
PSGC	103502000
Kodigong pantawag	63
Uri ng klima	Tropikal na klima
Mga wika	Wikang Maranao; Sebwano; Wikang Binukid; wikang Tagalog
Websayt	balo-i.gov.ph

Ang Balo-i, opisyal na Bayan ng Balo-i, ay isang ika class bayan sa lalawigan ng Lanao del Norte, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, mayroon itong populasyon na 68,465 katao.

Binabaybay rin itong Baloi o Balëy gamit ang Ortograpíyang Filipino 2014. Matatagpuan sa bayang ito ang Paliparan ng Maria Cristina, na tinagurian ding Paliparan ng Iligan.

Kasaysayan

Itinatag ang Balo-i mula sa mga distritong munisipal ng Momungan, Pantar, at Balut noong 1 Agosto 1948. Ito ang pinagmulang bayan ng Tagoloan, na humiwalay noong 21 Hunyo 1969, at Pantar, na naging malayang bayan noong 11 Hunyo 1978.

Heograpiya

Mga barangay

Ang bayan ng Balo-i ay nahahati sa 21 na mga barangay.

Abaga
Adapun-Ali (Dariat)
Angandog (Bulao)
Angayen (Balut)
Bangko
Batolacongan (Basagad)
Buenavista
Cadayonan
Landa (Gadongan)
Lumbac
Mamaanun
Maria Cristina
Matampay
Nangka
Pacalundo
Poblacion East
Poblacion West
Sandor (Daduan)
Sangcad (Cormatan)
Sarip-Alawi (Payawan)
Sigayan

Klima

Datos ng klima para sa Balo-i
Buwan	Ene	Peb	Mar	Abr	May	Hun	Hul	Ago	Set	Okt	Nob	Dis	Taon
Katamtamang taas °S (°P)	26 (79)	27 (81)	27 (81)	28 (82)	28 (82)	27 (81)	27 (81)	27 (81)	28 (82)	27 (81)	27 (81)	27 (81)	27.2 (81.1)
Katamtamang baba °S (°P)	22 (72)	22 (72)	22 (72)	23 (73)	23 (73)	23 (73)	23 (73)	22 (72)	23 (73)	23 (73)	23 (73)	22 (72)	22.6 (72.6)
Katamtamang presipitasyon mm (pulgada)	159 (6.26)	143 (5.63)	166 (6.54)	183 (7.2)	357 (14.06)	414 (16.3)	333 (13.11)	309 (12.17)	289 (11.38)	285 (11.22)	253 (9.96)	166 (6.54)	3,057 (120.37)
Araw ng katamtamang pag-ulan	18.4	17.2	20.6	23.4	29.3	29.2	29.9	29.4	27.7	28.7	25.5	19.9	299.2
Sanggunian: Meteoblue ^[3]

Demograpiko

Senso ng populasyon ng
Balo-i
Taon	Pop.	±% p.a.
1948	14,498	—
1960	18,077	+1.86%
1970	23,644	+2.72%
1975	20,392	−2.92%
1980	19,383	−1.01%
1990	27,512	+3.56%
1995	32,063	+2.91%
2000	38,534	+4.02%
2007	44,366	+1.96%
2010	50,387	+4.74%
2015	58,383	+2.84%
2020	68,465	+3.18%
Sanggunian: PSA^[4]^[5]^[6]^[7]

Ekonomiya

Ang tinatanim na mga produktong pansaka sa Balo-i ay kamote (ang pinakamalaking kamote sa lalawigan), mais, pakal, mga gulay, kalabasa, pakwan, madang, durian, niyog, at mani.

Ang mga produkto nito ay rotie (isang pankeyk na gawa sa harinang hinaluan ng lasang chicken curry), dodol (isang dinurog na kaning niluto kasama ang lasang durian), bakas (isang tunang dinangdang), at matatamis na mga panghimagas tulad ng tiyateg, berowa, amik, at tamokonsi.

Matatagpuan sa bayan ang Agus IV Hydroelectric Powerplant na nasa Ilog Agus at matatagpuan in Barangay Nangka, 18 kilometro mula sa lungsod ng Iligan. Ang planta, na matatagpuan 120 metro (390 talampakan) sa baba ng lupa, ay ang unang planta ng hidroelektrisidad na nasa ilalim ng lupa sa Mindanao at pangatlo sa Pilipinas. Ipinalalagay na sapat ang nililikhang kuryente nito para pailawan ang isang lungsod na 12 beses mas malaki sa laki ng Iligan o para paganahin ang 20 mga pabrika ng semento.

Mga sanggunian

↑ "Province: Lanao del Norte". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Balo-i: Average Temperatures and Rainfall". Meteoblue. Nakuha noong 30 Enero 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Census of Population (2015). "Region X (Northern Mindanao)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Census of Population and Housing (2010). "Region X (Northern Mindanao)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Censuses of Population (1903–2007). "Region X (Northern Mindanao)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ "Province of Lanao del Norte". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga Kawing Panlabas

Philippine Standard Geographic Code Naka-arkibo 2012-04-13 sa Wayback Machine.

[nscb-area-1] "Province: Lanao del Norte". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2] "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[met_norms-3] "Balo-i: Average Temperatures and Rainfall". Meteoblue. Nakuha noong 30 Enero 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[PSA15–10-4] Census of Population (2015). "Region X (Northern Mindanao)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[NSO10–10-5] Census of Population and Housing (2010). "Region X (Northern Mindanao)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[NSO07-10-6] Censuses of Population (1903–2007). "Region X (Northern Mindanao)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)

[LWUA-PopulationData-7] "Province of Lanao del Norte". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

t u b Lalawigan ng Lanao del Norte
Tubod (kabisera)
Mga bayan	Bacolod Baloi Baroy Kapatagan Kauswagan Kolambugan Lala Linamon Magsaysay Maigo Matungao Munai Nunungan Pantao Ragat Pantar Poona Piagapo Salvador Sapad Sultan Naga Dimaporo Tagoloan Tangcal Tubod
Mga mataas na urbanisadong lungsod	Iligan (Administratibong malaya mula sa lalawigan ngunit ipinangkat sa Lanao del Norte ng Pangasiwaan ng Estadístika ng Pilipinas.)
Mga distritong pambatas	Unang Distrito Ikalawang Distrito