Arko

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Balukay)
Arko
Huwag itong ikalito sa arka.

Ang balantok, arko, balukay, o alakos[1] ay isang bukas na lugar o butas sa isang gusali na nakakurba ang itaas. Maaaring bilog, katulad ng bahagi ng isang bilog, o patulis, katulad ng dalawang bahagi ng mga bilog na magkatabi. Kalimitang gawa ang balantok ng mga gusali sa maraming maliliit na mga bato, tisa, o bloke ng ladrilyo. Pinipigil ng tinatawag na "susing-bato" ang batong nasa pinakatuktok ng arko ang pagbagsak ng lahat ng iba pang mga batong pang-arko. Nailalagay ang mga arko sa mga pintuan at mga dungawan o bintana.

Maaring kasingkahulugan ng mga arko ang bobeda (o vault sa Ingles), subalit naiiba ang bobeda sa tuloy-tuloy na arko nito[2] na binubuo ang isang bubong. Pinakamaagang lumitaw ang mga arko noong ikalawang milenyo BC sa arkitekturang ladriyo ng Mesopotamia[3] at ang kanilang sistematikong gamit na nagsimula noong mga sinaunang Romano, na ang unang naglapat ng kaparaanang ito sa iba't ibang istraktura.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Gaboy, Luciano L. Arch - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.
  2. "vault, n. 2." The Century Dictionary and Cyclopedia Dwight Whitney, ed.. vol. 10. New York. 1911. 6707. Imprenta. (sa Ingles)
  3. "Ancient Mesopotamia: Architecture" (sa Ingles). The Oriental Institute of the University of Chicago. Inarkibo mula sa orihinal noong 16 Mayo 2012. Nakuha noong 16 May 2012. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong)