Bluebeard

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang "Bluebeard" (Bughaw na Balbas, Pranses: Barbe bleue, [baʁbə blø]) ay isang Pranses na tradisyong-pambayan, ang pinakasikat na nabubuhay na bersiyon nito ay isinulat ni Charles Perrault at unang inilathala ni Barbin sa Paris noong 1697 sa Histoires ou contes du temps passé.[1][2] Ang kuwento ay nagsasabi sa kuwento ng isang mayamang lalaki sa ugali ng pagpatay sa kaniyang mga asawa at ang mga pagtatangka ng isang asawa upang maiwasan ang kapalaran ng kaniyang mga nauna. Ang "The White Dove", "The Robber Bridegroom" at "Fitcher's Bird" (tinatawag ding "Fowler's Fowl") ay mga kwentong katulad ng "Bluebeard".[3][4] Ang katanyagan ng kuwento ay tulad na ang Merriam-Webster ay nagbibigay sa salitang "Bluebeard" ang kahulugan ng "isang lalaki na nagpakasal at pumatay ng sunod-sunod na asawa". Ang pandiwang "bluebearding" ay lumitaw pa nga bilang isang paraan upang ilarawan ang krimen ng alinman sa pagpatay sa isang serye ng mga kababaihan, o pang-akit at pag-abandona sa isang serye ng mga kababaihan.[5]

Mga pinagkuhanan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Bagaman kilala bilang isang tradisyong-pambayan, ang tauhan ng Bluebeard ay lumilitaw na nagmula sa mga alamat na nauugnay sa mga makasaysayang indibidwal sa Bretanya. Ang isang pinagmulan ay pinaniniwalaan na ang 15th-century na hinatulan na Breton na serial killer na si Gilles de Rais, isang nobleman na nakipaglaban kasama si Joan of Arc at naging parehong Marshal ng Pransiya at ang kaniyang opisyal na tagapagtanggol, pagkatapos ay binitay at sinunog bilang isang mamamatay-tao na mangkukulam.[6] Gayunpaman, hindi pinatay ni Gilles de Rais ang kanuyang asawa, at walang anumang bangkay na natagpuan sa kanyang ari-arian, at ang mga krimen kung saan siya nahatulan ay nagsasangkot ng seksuwal, brutal na pagpatay sa mga bata kaysa sa mga babae.[7]

Ang isa pang posibleng pinagmulan ay nagmula sa kuwento ng unang Breton na haring si Conomor ang Sinumpa at ng kaniyang asawang si Tryphine. Ito ay naitala sa isang talambuhay ni San Gildas, na isinulat limang siglo pagkatapos ng kanyang kamatayan noong ikaanim na siglo. Inilalarawan nito kung paano pagkatapos na ikasal ni Conomor si Tryphine, binalaan siya ng mga multo ng mga dati niyang asawa na pinapatay niya sila kapag sila ay nabuntis. Buntis, siya ay tumatakas; hinuli at pinugutan niya siya ng ulo, ngunit mahimalang binuhay siya ni San Gildas, at nang dalhin niya siya sa Conomor, gumuho ang mga pader ng kaniyang kastilyo at pinatay siya. Ang Conomor ay isang makasaysayang pigura, na kilala sa lokal bilang isang werewolf, at ang iba't ibang lokal na simbahan ay nakatuon kay Santa Trifina at sa kaniyang anak na si San Tremeur.[8]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Chisholm, Hugh, pat. (1911). "Bluebeard" . Encyclopædia Britannica (sa Ingles) (11 pat.). Cambridge University Press.
  2. "Charles Perrault (1628–1703)". CLPAV.
  3. "Bluebeard, The Robber Bridegroom, and Ditcher's Bird". JML: Grimm to Disney. 8 November 2015.
  4. "The White Dove: A French Bluebeard". Tales of Faerie. 15 January 2012.
  5. "Words We're Watching: 'Bluebeard,' the Verb". Merriam-Webster.
  6. Margaret Alice Murray (1921). The Witch-cult in Western Europe: A Study in Anthropology. Oxford: Clarendon Press. p. 267. ISBN 0-19-820744-1.
  7. Paoletti, Gabe (28 December 2017). "Gilles De Rais, The Child Serial Killer Who Fought Alongside Joan Of Arc". All That is Interesting.com.
  8. Warner, Marina (1995). From the Beast to the Blonde: On Fairy Tales And Their Tellers. p. 261. ISBN 0-374-15901-7.