Eid al-Fitr
| عيد الفطر Eid al-Fitr (ʻĪd al-Fiṭr) | |
|---|---|
 salusalo para sa Eid al-Fitr, Tajikistan | |
| Opisyal na pangalan | Arabe: عيد الفطر, romanisado: ‘Īd al-Fiṭr |
| Ipinagdiriwang ng | Islam |
| Uri | Islamiko |
| Kahalagahan | Hudyat ng pagtatapos ng pag-aayuno sa Ramadan |
| Mga pagdiriwang | Panalagin sa Eid, karidad, pagtitipon, salu-salo, pagbibigay ng mga regalo |
| Petsa | 1 Shawwal[1] |
| Kaugnay sa | Ramadan, Eid al-Adha |
Ang Eid al-Fitr o Eid ul-Fitr (Arabe: عيد الفطر ‘Īdu l-Fiṭr),[4] kadalasang pinapaiksi bilang Eid ay isang kapistahang Muslim na palatandaan ng katapusan ng isang buwang-habang pag-aayuno mula bukang-liwayway hanggang paglubog ng araw ng Ramadan. Itong relihiyosong Eid ang tanging araw sa buwan ng Shawwal kung kailan hindi pinapayagang mag-ayuno ang mga Muslim. Pabagu-bago ang petsa ng pagsimula ng anumang buwan ng Hijri batay sa kung kailan nakikita ang bagong buwan ng mga lokal na relihiyosong awtoridad, kaya nag-iiba-iba ang araw ng pagdiriwang sa bawat lokalidad.
Ang Eid al-Fitr ay may tiyak na salat (Islamikong panalangin) na binubuo ng dalawang rakat (bahagi) na karaniwang isinasagawa sa malawak na parang o malaking bulwagan. Magagampanan lamang ito sa kongregasyon (jamāʿat) at nagtatampok ng anim na karagdagang Takbir (pagtaas ng mga kamay sa tainga habang sinasabi ang "Allāhu ʾAkbar", na nangangahulugang "Pinakadakila ang Diyos") sa paaralang Hanafi ng Sunismo: tatlo sa simula ng unang rakat at tatlo bago ang rukūʿ sa ikalawang rakat.[5] Kadalasan, ang mga ibang paaralan ng Sunni ay may labindalawang Takbir, na sa katulad na paraan, ay hinahati sa mga pangkat ng pito at lima. Sa Shiismo, ang salat ay may anim na Takbir sa unang rakat sa katapusan ng qira'a, bago ang rukūʿ, at lima sa ikalawang Takbir.[6] Depende sa madalubhasang pananaw ng lokalidad, itong salat ay alinman sa farḍ فرض (sapilitan), mustaḥabb مستحب (matinding inirerekomenda) o mandūb مندوب (mas kanais-nais).
Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Nagmula ang Eid al-Fitr kay Muhammad, ang Islamikong propeta. Ayon sa iilang mga tradisyon, sinimulan ang ganitong mga pagdiriwang sa Medina pagkatapos ng paglipat ni Muhammad mula sa Mecca. Nagsaysay si Anas, isang kilalang kasama ng Propeta na nang dumating ang Propeta sa Medina, natuklasan niya ang mga taong nagdiriwang ng dalawang tiyak na araw kung kailan naglilibang-libang sila. Dahil dito, sinabi ng Propeta na ang Makapangyarihan-sa-lahat ay nagtakda ng dalawang araw ng kasiyahan sa halip ng mga ito para sa inyo na mas mabuti pa: Eid al-Fitr at Eid al-Adha.[7]
Pangkalahatang ritwal[baguhin | baguhin ang wikitext]
Kaugalian na nagsisimula ang Eid al-Fitr sa paglubog ng araw sa gabi ng unang pagkakita ng gasuklay na buwan. Kung hindi naobserbahan ang buwan kara-karaka pagkatapos ng ika-29 na araw ng nakaraang buwang lunar (dahil natatabingan ng mga ulap o masyado pang maliwanag ang kanulurang kalangitan pagkalubog ng buwan), ipagdiriwang ang pista sa susunod na araw.[8] Isa hanggang tatlong araw na ipinagdiriwang ang Eid al-Fitr, depende sa bansa.[9] Pinagbabawalang mag-ayuno sa Araw ng Eid, at hinirang ang isang tiyak na panalangin para sa araw na ito.[10] Bilang sapilitang pagkakawanggawa, binibigyan ng pera ang mga mahihirap at nangangailangan (Arabe: Zakat-ul-fitr) bago magdasal.[11]
Panalangin sa Eid at eidgah[baguhin | baguhin ang wikitext]
Nagagampanan ang panalangin sa Eid sa kongregasyon sa mga bukas na lugar tulad ng mga parang, sentro ng pamayanan, o moske.[9] Walang panawagan upang magdasal para sa panalanging Eid na ito, at binubuo lamang ito ng dalawang bahagi ng dasal na may pabagu-bagong halaga ng mga Takbir at iba pang elemento ng panalangin depende sa sinusundang pangkat ng Islam. Ang panalangin sa Eid ay sinusundan ng sermon at pagkatapos isang pagsusumamo upang humingi ng tawad mula kay Allah, awa, kapayapaan at pagpapala para sa lahat ng mga nabubuhay sa buong mundo. Itinatagubilin din ng sermon sa mga Muslim ang pagsasagawa ng mga ritwal ng Eid tulad ng zakat.[12] Nagaganap ang sermon ng Eid pagkatapos ng panalangin sa Eid, di-katulad sa pagdarasal sa Biyernes na nauuna sa panalangin. Pinaniniwalaan ng ilang imam na opsyonal ang pakikinig sa sermon sa Eid.[13] Matapos manalangin, binibisita ng mga Muslim ang kani-kanilang mga kamag-anak, kaibigan, at kakilala o nagdaraos ng mga malalaking pangkomunidad na pagdiriwang sa mga bahay, sentro ng pamayanan, o upahang bulwagan.[9]
.jpg)
Paraan sa Sunismo[baguhin | baguhin ang wikitext]
Gaya ng idinikta sa ritwal, pinupuri ng mga Sunni si Allah sa malakas na tinig habang papunta sa pagpanalanginan ng Eid: Allāhu Akbar, Allāhu Akbar, Allāhu Akbar. Lā ilāha illà l-Lāh wal-Lāhu akbar, Allahu akbar walil-Lāhi l-ḥamd. Humihinto ang pagbigkas pagdating sa lugar o kapag sinimulan ng Imam ang mga aktibidad.[14]
Nagsisimula ang dasal sa paggawa ng "Niyyat" para sa dasal tapos sinasabi ang Takbir ng Imam at kanyang mga tagasunod. Pagkatapos ay binibigkas ang "Takbeer-e-Tehreema" na sinusundan ng Allahu Akbar nang tatlong beses, habang itinataas ang mga kamay sa tainga at ibinababa sa bawat pagkakataon, maliban sa huli kung kailan nakatiklop ang mga kamay. Pagkatapos, binabasa ng Imam ang Surah-e-Fatiha at iba pang Surah. Matapos nito, isinasagawa ng kongregasyon ang Ruku at Sujud tulad ng mga ibang panalangin. Kinukumpleto nito ang unang rakat. Nagsisitayo ang kongregasyon at nagtutuklop ng kani-kanilang kamay para sa ikalawang rakat kung kailan binibigkas ng Imam ang Surah Fatiha at isa pang Surah. Pagkatapos nito, binubulalas ang tatlong Takbir bago ang Ruku, tuwina'y itinataas ang mga kamay sa tainga at ibinababa. Sa ikaapat na beses, sinasabi ng kongresyon ang Allah o Akbar at sinusundan ng Ruku. Kinukumpleto ang natitirang bahagi ng panalangin sa karaniwang paraan. Kinukumpleto nito ang panalangin sa Eid. Matapos ang panalangin mayroong khutbah.[15]
Paraan sa Shiismo[baguhin | baguhin ang wikitext]
Nagsisimula ang panalangin sa Niyyat kasunod ng limang Takbir. Sa bawat Takbir ng unang rakat, binibigkas ang isang espesyal na Dua. Pagkatapos, binibigkas ng Imam ang Sūrat al-Fātiḥah at Surat Al-'A`lá at isinasagawa ng kongregasyon ang Ruku at Sujud tulad ng mga ibang panalangin. Sa ikalawang Rakat, inuulit ang mga nakaraang hakbang (limang Takbeer, Sūrat al-Fātiḥah at Surat Al-'A`lá, Ruku at Sujud). Matapos ang panalangin, nagsisimula ang Khutbah.[16]
Sa Kalendaryong Gregoryano[baguhin | baguhin ang wikitext]
Kahit na laging pare-pareho ang petsa ng Eid al-Fitr sa kalendaryong Islamiko, mas maaga ang pagpatak ng petsa sa kalendaryong Gregoryano ng humigit-kumulang na 11 araw sa bawat kasunod na taon, dahil nakasalig sa buwan ang kalendaryong Islamiko at nakasalig sa araw ang kalendaryong Gregoryano. Kaya kung pumatak ang Eid sa unang sampung araw ng isang taon sa kalendaryong Gregoryano, magkakaroon ng ikalawang Eid sa huling sampung araw ng taong iyon sa kalendaryong Gregoryano, katulad ng nangyari noong 2000 CE. Maaaring mag-iba-iba ang petsang Gregoryano sa bawat bansa batay sa bisibilidad ng bagong buwan sa lokalidad. Sinusunod ng iilang dayuhang komunidad ng mga Muslim ang mga petsang itinakda sa kanilang inang bayan, habang sinusunod ng mga iba ang lokal na petsa ng kanilang bansa ng paninirahan.
Ipinapakita ng sumusunod na talahanayan ang mga hinulaang petsa at inanunsyong petsa batay sa mga pagkakita ng bagong buwan para sa Saudi Arabia.[1][17]
| Taong Islamiko | Hula ng Umm al-Qura | Aunsyo ng Mataas na Sangguniang Hukuman ng Saudi Arabia |
|---|---|---|
| 1415 | Ika-3 ng Marso 1995 | Ika-3 ng Marso 1995 |
| 1416 | Ika-20 ng Pebrero 1996 | Ika-20 ng Pebrero 1996 |
| 1417 | Ika-9 ng Pebrero 1997 | Ika-9 ng Pebrero 1997 |
| 1418 | Ika-30 ng Enero 1998 | Ika-30 ng Enero 1998 |
| 1419 | Ika-19 ng Enero 1999 | Ika-19 ng Enero 1999 |
| 1420 | Ika-8 ng Enero 2000 | Ika-8 ng Enero 2000 |
| 1421 | Ika-27 ng Disyembre 2000 | Ika-27 ng Disyembre 2000 |
| 1422 | Ika-16 ng Disyembre 2001 | Ika-16 ng Disyembre 2001 |
| 1423 | Ika-5 ng Disyembre 2002 | Ika-5 ng Disyembre 2002 |
| 1424 | Ika-25 ng Nobyembre 2003 | Ika-25 ng Nobyembre 2003 |
| 1425 | Ika-14 ng Nobyembre 2004 | Ika-13 ng Nobyembre 2004 |
| 1426 | Ika-3 ng Nobyembre 2005 | Ika-3 ng Nobyembre 2005 |
| 1427 | Ika-23 ng Oktubre 2006 | Ika-23 ng Oktubre 2006 |
| 1428 | Ika-13 ng Oktubre 2007 | Ika-12 ng Oktubre 2007 |
| 1429 | Ika-1 ng Oktubre 2008 | Ika-30 ng Setyembre 2008 |
| 1430 | Ika-20 ng Setyembre 2009 | Ika-20 ng Setyembre 2009 |
| 1431 | Ika-10 ng Setyembre 2010 | Ika-10 ng Setyembre 2010 |
| 1432 | Ika-30 ng Agosto 2011 | Ika-30 ng Agosto 2011 |
| 1433 | Ika-19 ng Agosto 2012 | Ika-19 ng Agosto 2012 |
| 1434 | Ika-8 ng Agosto 2013 | Ika-8 ng Agosto 2013 |
| 1435 | Ika-28 ng Hulyo 2014 | Ika-28 ng Hulyo 2014 |
| 1436 | Ika-17 ng Hulyo 2015 | Ika-17 ng Hulyo 2015 |
| 1437 | Ika-6 ng Hulyo 2016 | Ika-6 ng Hulyo 2016 |
| 1438 | Ika-25 ng Hunyo 2017 | Ika-25 ng Hunyo 2017 |
| 1439 | Ika-15 ng Hunyo 2018 | Ika-15 ng Hunyo 2018[18] |
| 1440 | Ika-4 ng Hunyo 2019 | Ika-4 ng Hunyo 2019[19] |
| 1441 | Ika-24 ng Mayo 2020 | Ika-24 ng Mayo 2020 [20] |
| 1442 | Ika-13 ng Mayo 2021 | |
| 1443 | Ika-2 ng Mayo 2022 | |
| 1444 | Ika-21 ng Abril 2023 | |
| 1445 | Ika-10 ng Abril 2024 | |
| 1446 | Ika-30 ng Marso 2025 | |
| 1447 | Ika-20 ng Marso 2026 | |
| 1448 | Ika-9 ng Marso 2027 | |
| 1449 | Ika-26 ng Pebrero 2028 | |
| 1450 | Ika-14 ng Pebrero 2029 |
Galerya[baguhin | baguhin ang wikitext]
Binabati ng unang Mughal Emperor Babur ang mga tauhan sa palasyo sa pista ng Eid al-Fitr
Malawakang panalangin sa Eid al-Fitr sa Jama Masjid ng Delhi
Mga Muslim sa Bretanya na nagsasagawa ng mga Eid prayers noong pagdiriwang, 1941
Mga Muslim sa Singapore na nagdiriwang ng Eid al-Fitr
Isang pamilyang Indones na nagdiriwang ng lebaran na may kasamang salu-salo na para lamang sa pistang ito
Talasanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "The Umm al-Qura Calendar of Saudi Arabia". Tinago mula sa orihinal noong 11 June 2011. Nakuha noong Marso 7, 2017.
- ↑ "Gregorian vs Hijri Calendar". islamicfinder.org. Nakuha noong 4 June 2019.
- ↑ Gent, R.H. van. "The Umm al-Qura Calendar of Saudi Arabia – adjustment". Tinago mula sa orihinal noong Hulyo 23, 2015. Nakuha noong Hulyo 22, 2015.
- ↑ Elias, Jamal J. (1999). Islam. Routledge. pa. 75. ISBN 0415211654.
- ↑ "Eid al-Fitr and the six supplementary fasts of Shawwal". Inter-islam.org. Tinago mula sa orihinal noong Hulyo 26, 2013. Nakuha noong Agosto 11, 2013.
- ↑ Namaz (prayer) Eid Fitr Naka-arkibo 13 February 2018 sa Wayback Machine. yjc.ir Nakuha noong Hunyo 4, 2018
- ↑ Ahmad ibn Hanbal, Musnad, vol. 4, 141–142, (no. 13210).
- ↑ Adewunmi, Bim. "When is Eid 2014? It could be Monday or Tuesday, it might be Sunday". The Guardian. Tinago mula sa orihinal noong Hulyo 26, 2014. Nakuha noong Hulyo 25, 2014.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 "Eid al-Fitr 2019: Everything you need to know". Al Jazeera. Tinago mula sa orihinal noong Hunyo 3, 2019. Nakuha noong Hunyo 4, 2019.
- ↑ Heiligman, Deborah. Celebrate Ramadan and Eid al-Fitr with Praying, Fasting, and Charity. National Geographic Children's Books. ISBN 978-0792259268.
- ↑ "Articles and FAQs about Islam, Muslims". Islamicfinder.org. Tinago mula sa orihinal noong Agosto 28, 2013. Nakuha noong Agosto 11, 2013.
- ↑ Gaffney, Patrick D. "Khutba." Encyclopedia of Islam and the Muslim World. p. 394.
- ↑ "Eid Gebete". Diegebetszeiten.de (sa wikang Aleman). Enero 7, 2020.
- ↑ Mufti Taqi Usmani. "Shawwal: On Eid Night, Eid Day, and During the Month". Albalagh.net. Tinago mula sa orihinal noong 16 August 2013. Nakuha noong 11 August 2013.
- ↑ "نحوه خواندن نماز عید فطر در اهل سنت". mizanonline. Tinago mula sa orihinal noong Setyembre 25, 2018. Nakuha noong Disyembre 12, 2019.
- ↑ "Eid al-Fitr prayer in Shia Islam". fardanews. Tinago mula sa orihinal noong Hunyo 16, 2019. Nakuha noong Disyembre 12, 2019.
- ↑ Gent, R.H. van. "The Umm al-Qura Calendar of Saudi Arabia – adjustment". Tinago mula sa orihinal noong Hulyo 23, 2015. Nakuha noong Hulyo 22, 2015.
- ↑ Saudi confirms start Eid al-Fitr Naka-arkibo 4 June 2019 sa Wayback Machine., Gulf Business
- ↑ Announced Eid al-Fitr in Saudi on Tuesday Naka-arkibo 4 June 2019 sa Wayback Machine., Gulf News
- ↑ "Iran calendar" (PDF). calendar.ut.ac. Tinago mula sa orihinal (PDF) noong 2020-05-25. Nakuha noong 2020-05-26.