Koledari

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Konstantin Trutovsky. Kolyaduvannya sa Ukranya. 1864
Koleduvane sa Rusya. 2012
Kolyaduvannya sa Lviv, Ukranya. Pagdiriwang ng lungsod. 2012

Ang Koledari ay mga Eslabong tradisyonal na nagtatanghal ng isang seremonya na tinatawag na koleduvane, isang uri ng pananapatang pamPasko. Ito ay nauugnay sa Koliada, isang pagdiriwang na isinama kalaunan sa Pasko.

Sa Bulgaria ang ganitong uri ng pananapatan ay tinatawag na "коледуване" (koleduvane), sa Romania ay tinatawag na "colindat", samantalang sa Ukranya ay tinatawag na "колядування" (kolyaduvannya), sa Hilagang Macedonia ito ay tinatawag na "коледарење" (koledarenje), o "коледе " (kolede).

Bulgaria[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang mga koledari na nananapatan ay tradisyonal na nagsisimula sa kanilang pag-ikot sa hatinggabi sa Bisperas ng Pasko. Bumibisita sila sa mga bahay ng kanilang mga kamag-anak, kapitbahay, at iba pang tao sa nayon. Ang pananapatan ay karaniwang ginagawa ng mga kabataang lalaki, na sinasamahan ng isang matanda na tinatawag na stanenik. Bawat nananapatan ay may dalang patpat na tinatawag na gega. Hinihiling nila ang kalusugan, kayamanan, at kaligayahan ng mga tao mula sa nayon. Ang oras para sa koleduvane ay mahigpit na tinukoy ng tradisyon—mula hatinggabi hanggang madaling araw sa Bisperas ng Pasko. Sa lakas ng mga kanta kailangan nilang itaboy ang mga demonyo. Sa pagsikat ng araw nawala ang kapangyarihang iyon at huminto sa koleduvat. Nagsimula ang paghahanda tuwing ika-20 ng Disyembre. Ang mga lalaki ay nakasuot ng tradisyonal na kasuotan ng maligaya na may espesyal na palamuti sa kanilang mga sombrero.

Hilagang Macedonia[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa Hilagang Macedonia, ang pag-awit ay magsisimula ng madaling araw sa Enero 6, na kung saan ay ang Bisperas ng Pasko o kilala sa Macedonio bilang Badnik. Kadalasan ang mga bata ay nananapatan sa North Macedonia at sila ay nagbabahay-bahay na ginigising ang mga tao gamit ang isang kanta. Kumakanta sila ng mga kantang tinatawag na koledarski pesni o mga carol. Pagkatapos ng kanta, ang tao, na kinakantahan ng kanta, ay nagbibigay ng gantimpala sa mga bata ng pera, prutas, kendi, tsokolate at iba pang regalo. Karaniwang nagigising ang mga bata upang gawin ito sa pagitan ng 5 at 11n.u. at naglilibot sila sa buong kapitbahayan o nayon.

Isa sa pinakasikat na kolyadkas (kanta) sa Hilagang Macedonia ay ang sumusunod na katutubong awit na naitala noong 1893:[1]

Ukranya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Isa sa mga pinakakilalang katutubong Ukranyanong kolyadka na kanta ay ang Shchedryk sa 1916 na isinaayos ni Mykola Leontovych. Nang maglaon ay inangkop ito bilang isang Ingles na pananapatang pamPasko, Carol of the Bells, ni Peter J. Wilhousky.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Македонски обичаи: Коледе и лепче со паричка", January 5, 2014, новинската агенција НЕТПРЕС (NETPRES News Agency)