Lady Adela

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Si Lady Adela Jaff o Adela Khanem, na tinawag na Princess of the Brave ng mga British ay isang pinuno ng Kurdish ng tribo ng Jaff at isa sa mga unang kilalang lider ng kababaihan sa kasaysayan ng Kurdistan .[1] Ang tribo ng Jaff ay ang pinakamalaking tribo sa Kurdistan at katutubo sa lugar ng Zagros, na nahahati sa pagitan ng Iran at Iraq . Si Adela Khanem ay ng tanyag na maharlika na pamilya ng Sahibqeran, na nakapag-asawa sa mga pinuno ng tribo ng Jaff. [2] Si Lady Adela ay nagbigay ng malaking impluwensya sa mga gawain ng tribo ng Jaff sa kapatagan ng Sharazor. Ipinanganak siya noong 1847, sa naghaharing pamilya sa Sanandaj, pangalawang pinakamalaking lungsod ng Iranian Kurdistan . Ikinasal siya sa Kurdish King na si Osman Pasha Jaff, na ang punong tanggapan ay nasa Halabja . Ang asawa niyang si Osman Pasha Jaff, ay isang Pasha at ito ang namumuno sa kanyang lugar habang wala ang asawa. Ang kanyang ama ay ang grand visir ng Persia at ang kanyang mga tiyuhin ay grand visir ng Ottoman Empire at Saudi Arabia. Si Adela Jaff ay isa sa ilang mga namumuno na kababaihan sa rehiyon. Sinalakay ng British ang German Ottoman Iraq noong World War I at sinakop ito sa kasunduan ng Mudros noong 1917. Nais nilang ibigay ang Kurds Autonomy sa pamamagitan ng pag-set up ng komisyon ng Mosul noong 1918. Binigyan nila ng kapangyarihan si Mahmud Barzanji, ngunit nag-alsa siya at naglunsad ng isang kampanya upang patayin ang lahat ng mga opisyal ng pulitika ng Britain na naatasan sa bawat tribo noong 1919. Siya ay iginagalang din ng mga British dahil sa kanyang mga tulong sa mga bihag ng British, na bahagi ng pagsalakay ng Mesopotamian sa panahon ng World War I. Nagbigay si Adela Khanum ng saklolo sa ilang mga Briton na refugee.

Pagkatapos ay binigyan siya ng bansag na Khan-Bahadur ni Major Fraser, na tinawag na Princess of the Brave, at naghari siya kasama ng British na umabot pa sa pagkamatay ni Osman Pasha Jaff noong 1909. [3]


Ang diyalekto ng Jaff (tinatawag na Jaffi) ay bahagi ng Sorani, isang timog-timog silangan na sangay ng pamilya ng wikang Kurdish. Ang rehiyon na tinitirhan ng tribu na ito ay sa timog-kanluran ng Sanandaj hanggang sa Javanroud, at mga lugar din sa paligid ng lungsod ng Sulaimaniyah sa Timog Kurdistan . Habang sila ay mga nomadic, ang Jaffs ay kamakailan-lamang naayos sa isang pangunahin na pamumuhay sa agrikultura at madalas na kilala bilang pinaka-edukado at intelektuwal na tribo ng mga Kurd.

Si Lady Adela (gitna), pinuno ng Halabja, nakikipagpulong kay Major General Fraser noong 1919.

Si Major Soane ay nagsulat tungkol sa kanya sa kanyang librong To Mesopotamia at Kurdistan in Disguise : "isang babaeng natatangi sa Islam, sa kapangyarihang taglay niya, at ang pagiging epektibo kung saan ginagamit niya ang mga sandata sa kanyang mga kamay. . . . Sa isang liblib na sulok ng Emperyo ng Turkey, na nabubulok at nagbabago, ay mayroong isang maliit na lugar, na, sa ilalim ng pamamahala ng isang babaeng Kurdish ay bumangon mula sa isang nayon upang maging isang bayan, at sa isang panig sa burol, dating walang bunga, ngayon ay nagkaroon na ng hardin; at ang mga ito ay nasa isang sukat na pagsasaayos ng sinaunang estado ng mga bahaging ito. "[kailangan ng sanggunian]

Mga Sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

 

  1. Edmonds, Cecil John (1957). Kurds, Turks, and Arabs: Politics, Travel, and Research in North-eastern Iraq, 1919-1925 (sa wikang Ingles). Oxford University Press. ISBN 978-0-404-18960-0.
  2. "Adela Jaff". Tinago mula sa orihinal noong 2018-11-16. Nakuha noong 2021-03-24.
  3. Soane, Ely Banister (2007-12-01). To Mesopotamia and Kurdistan in Disguise (sa wikang Ingles). Cosimo, Inc. ISBN 978-1-60206-977-0.