Pumunta sa nilalaman

Morpolohiya (folkloriko)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang morpolohiya, sa pangkalahatan, ay ang pag-aaral ng anyo o kayarian. Ang folklorikong morpolohiya, kung gayon, ay ang pag-aaral ng estruktura ng mga alamat at mga kuwentong bibit.

Ang ilang pangunguna sa larangang ito ay sinimulan noong ikalabinsiyam na siglo, tulad ng obra ni Marian Roalfe Cox sa Cinderella, Cinderella: Three Hundred and Forty-Five Variants of Cinderella, Catskin and, Cap O' Rushes, Abstracted and Tabulated with a Discussion ng Medieval Analogues and Notes.[1]

Gayunpaman, ang folklorikong morpolohiya ay nagkaroon ng higit pang anyo noong ikadalawampu siglo, na hinimok ng gawain ng dalawang mananaliksik at teorista: Rusong iskolar na si Vladimir Propp at Finlades na folkloristang si Antti Aarne.

Ang mga teorya ni Antti Aarne, na pinalaki at pinalawak ng Amerikanong folkloristang si Stith Thompson noong 1961 at ni Hans-Jörg Uther noong 2004, ay tumitingin sa mga paksa sa halip na mga aksyon – halimbawa, "isang sundalo ang nakipagkasundo sa diyablo" o "isang sundalo ang pinakasalan ang bunso. ng tatlong magkakapatid." Mahigit sa 2500 mga kuwentong-pambayan at kuwentong bibit ang kinatalogo sa ilalim ng taksonomiyang ito; ang numerong AaTh o Aarne–Thompson ay kasing kilala ng mga folklorista gaya ng pagkakakilanlan ni Francis James Child sa mga balada sa mga iskolar ng mga awiting-pambayan.

Si Vladimir Propp ay isang Rusong formalistang iskolar. Pinuna niya ang gawa ni Aarne dahil sa pagwawalang-bahala kung ano ang ginawa ng mga paksa sa isang kuwento, at sinuri niya ang pangunahing kuwento, o aksiyon, mga bahagi ng mga kuwentong katutubong Ruso upang matukoy ang kanilang pinakasimpleng hindi mababawasang elemento ng pagsasalaysay. Ang kaniyang Morphology of the Folk Tale ay inilathala sa Ruso noong 1928 at naimpluwensyahan sina Claude Lévi-Strauss at Roland Barthes, kahit na ito ay nakatanggap ng kaunting pansin mula sa mga Kanluraning scholar hanggang sa ito ay naisalin sa Ingles noong dekada 1950.

Sa koleksyon ni Afanasyev ng Rusong kuwentong bibit, natagpuan ni Propp ang isang limitadong bilang ng mga elemento ng plot o "mga funsiyon" na bumuo ng lahat. Ang mga elementong ito ay naganap sa isang karaniwang, pare-parehong pagkakasunud-sunod. Nakuha niya ang tatlumpu't isang generic na funsiyon, tulad ng "isang mahirap na gawain ay iminungkahi" o "sinusuri ng donor ang bayani" o "isang mahiwagang ahente ay direktang inilipat".

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]