William Shakespeare: Pagkakaiba sa mga binago
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 180.191.103.50 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni 112.207.198.189 Tatak: Rollback |
Kinansela ang pagbabagong 1551011 ni 112.207.198.189 (Usapan) Tatak: Undo |
||
Linya 17: | Linya 17: | ||
=== Kasaysayan ng mga Ingles === |
=== Kasaysayan ng mga Ingles === |
||
⚫ | |||
* ''[[Richard ang Ikalawa]]'' |
|||
⚫ | |||
* ''[[Henri ang Ikaapat]]'' |
* ''[[Henri ang Ikaapat]]'' |
||
* ''[[Henri ang Ikalima]]'' |
* ''[[Henri ang Ikalima]]'' |
||
* ''[[Henri ang Ikawalo |
* ''[[Henri ang Ikawalo]]'' |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* ''[[Haring Juan]]'' |
* ''[[Haring Juan]]'' |
||
Pagbabago noong 12:34, 21 Pebrero 2019
William Shakespeare | |
---|---|
Kapanganakan | Bininyagan noong 26 Abril 1564 (hindi alam ang araw ng kapanganakan) Stratford-upon-Avon, Warwickshire, West Midlands, Inglatera |
Kamatayan | Stratford-upon-Avon, Warwickshire, Inglatera | 23 Abril 1616 (edad 52)
Trabaho | mandudula, makata, aktor |
Panahon | Renasimyentong Ingles, Elizabethan Era |
(Mga) asawa | Anne Hathaway (k. 1582–1616) |
(Mga) anak | |
Lagda |
Si William Shakespeare (26 Abril 1564 (bininyagan) – 23 Abril 1616) ay isang makatang Ingles, mandudula, at aktor, at malawakang kinikilala bílang pinakamahusay na manunulat ng wikang Ingles at preeminenteng dramaturgo ng mundo. Madalas siyang tinatawag na pambansang makata ng Inglatera, at tinaguriang "Bardo ng Avon". Ang mga akdang ekstante niya ay kiabibilangan ng mga kolaborasyon, na may mga 38 na dula, 154 na soneta, 2 mahabang tulang salaysay, at iba pang mga berso, na ang iba ay hindi sigurado kung kanino. Ang mga dula niya ay naisalin na sa lahat ng pangunahing buhay na wika at mas tinatanghal ang mga ito kompara sa iba pang mga mandudula.[1]
Si Shakespeare ay sinilang at pinalaki sa Stratford-upon-Avon, Warwickshire. Sa edad na 18, pinakasalan niya si Anne Hathaway, at nagkaroon sila ng tatlong anak: si Susanna, at ang kambal na sina Hamnet at Judith. Sa isang panahon sa pagitan ng 1585 at 1592, nagkaroon siya ng maunlad na karera bílang isang aktor, manunulat, at part-owner ng isang playing company na Lord Chamberlain's Men, na nang naglaon ay tinawag na King's Men. Nagretiro siya sa Stratford marahil noong 1613, sa edad na 49, kung saan namatay siya tatlong taon ang lumipas. Kaunting mga talâ tungkol sa pribadong búhay ni Shakespeare ang natitirá, dahilan upang magkaroon ng malaking spekulasyon tungkol sa kaniyang mga pisikal na katangian, seksuwalidad, at paniniwalang relihiyoso, at kung ang mga akda na inuugnay sa kaniya ay iba ba ang nagsulat.[2]
Nilikha ni Shakespeare ang karamihan sa kaniyang mga kilalang akda sa pagitan ng 1589 at 1613. Ang mga nauna niyang mga dula ay mga komedya at historya, at ang mga ito ay itinuturing na ilan sa mga pinakamagandang akda sa mga diyanra na ito. Nang tumagal ay nagsulat naman siya ng mga trahedya hanggang mga 1608, kabílang dito ang Hamlet, Othello, King Lear, at Macbeth, na mga tinuturing bílang ilan sa mga piakamahusay na akda sa wikang Ingles. Sa hulí, nagsulat naman siya ng mga trahikomedya, na kilalá rin bílang mga romasa, at nakipagtulungan sa iba pang mga mandudula.
Marami sa kaniyang mga akda ay nilathala sa mga edisyon na may iba-ibang kalidad at katumpakan noong nabubuhay pa siya. Noong 1623, gayupama, sina John Heminges at Henry Condell, dalawang kaibígan at kapwa aktor ni Shakespeare, ang naglathala ng depinitibong teksto na kilalá bílang First Folio, isang postumong kinolektang edisyon ng kaniyang mga akdang dramatiko na kinabibilangan ng lahat ng kinikilala ngayon na akda ni Shakespeare (maliban sa dalawa). Ang paunang salita nitó ay isang tula ni Ben Jonson, kung saan si Shakespeare ay tinawag na, presciently, bílang "hindi para sa isang panahon kundi para sa lahat ng panahon.". Sa ika-20 at ika-21 na mga dantaon, ang mga akda niya ay pinauli-ulit nang hinalaw at muling tinuklas ng mga bagong kilusan sa skolarsyip at pagganap. Ang mga dula niya ay nananatiling sikát, at patuloy na pinag-aaralan, tinatanghal, at muling binibigyang-kahulugan ng iba't ibang kultural at politikal na konteksto sa buong mundo.
Ngayong 2016, ang ika-400 na anibersaryo ng kamatayan ni Shakespeare, magkakaroon ng mga pagdiriwang sa Nagkakaisang Kaharian at sa buong mundo upang bigyan ng karangalan si Shakespeare at ang kaniyang nagawa.[3]
Talambuhay
Ipinanganak si William Shakespeare sa Stratford-upon-Avon, Inglatera, noong Abril 1564, ang anak nila John Shakespeare at Mary Arden. Mayaman ang ama ni Shakespeare ng siya ay ipinanganak, ngunit nawala ang kahalagahan nito ng ibenta ang wool laban sa batas.
Naging asawa ni Shakespeare si Anne Hathaway, na mas matanda sa kanya ng walong taon, noong 28 Nobyembre 1582 sa Temple Grafton, malapit sa Stratford. Tatlong buwang buntis noon si Anne. Noong 26 Mayo 1583, isinilang ang unang anak ni Shakespeare na si Susanna, at bininyagan sa Stratford. Sumunod ang kambal na anak nito na sina Hamnet, at Judith, ay bininyagan noong 2 Pebrero 1585. Namatay si Hamnet noong 1596 at inilibing noong Agosto 11.
Mga naisulat
Kasaysayan ng mga Ingles
- Henri ang Ikaanim
- Richard ang Ikalawa
- Richard ang Ikatlo
- Henri ang Ikaapat
- Henri ang Ikalima
- Henri ang Ikawalo
- Haring Juan
Komedya
- Ang Mangangalakal ng Venice
- Komedya ng Pagkakamali
- Pag-ibig na Pinaghirapang Naglaho
- Dalawang Binata ng Verona
- Isang Mahiwagang Gabi ng Panaginip
- Sukatin Kung Sukatin
- Hanggang Gusto mo Pa
- Ang Masasayang Asawa sa Windsor
- Ikalabing Dalawang Gabi
- Para Saan Pa Kung Wala Naman
- Pericles, Prinsipe ng Tyre
- Kuwento ng Taglamig
- Pinapaamong Daga
- Sa Makakapal na Hamog
Trahedya
- Titus Adronicus
- Cymbeline
- Coriolanus
- Julius Caesar
- Antony at Cleopatra
- Othello
- Macbeth
- Haring Lear
- Hamlet
- Romeo at Julieta
Mga tula
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
- ↑ Craig 2003, 3.
- ↑ Shapiro 2005, xvii–xviii; Schoenbaum 1991, 41, 66, 397–98, 402, 409; Taylor 1990, 145, 210–23, 261–5
- ↑ Kennedy, Maeve (1 January 2016). "Shakespeare's 400th anniversary: 'man of Stratford' to be celebrated in 2016". The Guardian. Nakuha noong 13 January 2016.
- Articles with FAST identifiers
- Pages with authority control identifiers needing attention
- Articles with ISNI identifiers
- Articles with VIAF identifiers
- Articles with WorldCat Entities identifiers
- Articles with BIBSYS identifiers
- Articles with BNC identifiers
- Articles with BNE identifiers
- Articles with BNF identifiers
- Articles with BNFdata identifiers
- Articles with BNMM identifiers
- Articles with CANTICN identifiers
- Articles with GND identifiers
- Articles with ICCU identifiers
- Articles with J9U identifiers
- Articles with KANTO identifiers
- Articles with LCCN identifiers
- Articles with Libris identifiers
- Articles with LNB identifiers
- Articles with NCL identifiers
- Articles with NDL identifiers
- Articles with NKC identifiers
- Articles with NLA identifiers
- Articles with NLG identifiers
- Articles with NLK identifiers
- Articles with NLR identifiers
- Articles with NSK identifiers
- Articles with NTA identifiers
- Articles with PLWABN identifiers
- Articles with PortugalA identifiers
- Articles with RSL identifiers
- Articles with VcBA identifiers
- Articles with CINII identifiers
- Articles with KULTURNAV identifiers
- Articles with MusicBrainz identifiers
- Articles with TePapa identifiers
- Articles with ULAN identifiers
- Articles with DTBIO identifiers
- Articles with Trove identifiers
- Articles with NARA identifiers
- Articles with RISM identifiers
- Articles with SNAC-ID identifiers
- Articles with SUDOC identifiers
- Mga manunulat
- United Kingdom