Genghis Khan: Pagkakaiba sa mga binago

← Nakaraang pagkakaiba Susunod na pagkakaiba →

Content deleted Content added

Inline

Pagbabago noong 14:36, 15 Nobyembre 2011

Si Genghis Khan (mga 1162–Agosto 18, 1227) (Siriliko: Чингэс хаан, Чингис Хаан, Чингис хан, Intsik: 成吉思汗), (binabaybay din bilang Chengez Khan sa Turko ,Chinggis Khan, Jenghis Khan, Chinggis Qan, atbp.), ay ang nagtatag ng Imperyong Mongol (Их Монгол Улс), (1206–1368), ang pinakamalaking kumpol na imperyo sa kasaysayan ng daigdig. Ipinanganak bilang Temüjin (Тэмүүжин，铁木真, Hanyu Pinyin: Tiěmùzhēn), pinagkaisa niya ang mga tribong Mongol at tinatag ang makapangyarihang sandatahang lakas batay sa meritokrasiya, upang maging pinakamatagumpay na pinunong militar sa kasaysayan. Sinakop ng kaniang imperyong ang Republikang Popular ng Tsina, at kanyang itinatag ang Dinastiyang Yuan. Siya ay namatay habang nakikidigma sa Kanlurang Xia noong 1227. Ang nagtuloy ng pagtatag ng Dinastiyang Yuan ay ang kaniang apo. si Kublai Khan.

Pag-akyat sa Trono

Ang nagmana ng trono ay ang kanyang ikatlong anak si Ogedei Khan na ipinagpatuloy ang pagpapalawak sa imperyo at hinati din naman ang kanyang imperyo sa kanyang mga anak na lalaki. Ang kanlurang bahagi ay napunta kay Jochi (namatay noon 1226 at nahati ito sa Bughaw na Horde at Puting Horde), ang gitnang Asya ay napunta kay Chagatai Khan, at ang lupain ng mga Mongol ay napunta kay Tolui na naging rehente rin ng imperyo bago si Ogedei ang mahirang ^{[kailangan ng sanggunian]}

Ang kanyang buhay ay matutunghayan rin sa Russong palabas na Mongol (2007). Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Padron:Link FA Padron:Link FA Padron:Link FA Padron:Link FA Padron:Link FA

@@ Linya 1: / Linya 1: @@
+[[Talaksan:Genghis Khan.jpg|200px|thumb|Larawan ni Genghis|right]]
-Genghis Khan (/ˈɡɛŋɡɪs ˈkɑːn/ or /ˈdʒɛŋɡɪs ˈkɑːn/,[5][6] Mongol: [tʃiŋɡɪs xaːŋ] ( listen); 1162? – August 1227), born Temujin and occasionally known by his temple name Taizu (太祖), was the founder and Great Khan (emperor) of the Mongol Empire, which became the largest contiguous empire in history after his death.
-He came to power by uniting many of the nomadic tribes of northeast Asia. After founding the Mongol Empire and being proclaimed "Genghis Khan", he started the Mongol invasions that resulted in the conquest of most of Eurasia. These included raids or invasions of the Kara-Khitan Khanate, Caucasus, Khwarezmid Empire, Western Xia and Jin dynasties. These campaigns were often accompanied by wholesale massacres of the civilian populations – especially in Khwarezmia. By the end of his life, the Mongol Empire occupied a substantial portion of Central Asia and China.
+Si '''Genghis Khan''' (mga [[1162]]–[[Agosto 18]], [[1227]]) ([[Alpabetong Siriliko|Siriliko]]: Чингэс хаан, Чингис Хаан, Чингис хан, [[Wikang Intsik|Intsik]]: 成吉思汗), (binabaybay din bilang ''Chengez Khan'' sa [[Wikang Turko|Turko]] ,''Chinggis Khan'', ''Jenghis Khan'', ''Chinggis Qan'', atbp.), ay ang nagtatag ng '''[[Imperyong Mongol]]''' (Их Монгол Улс), ([[1206]]–[[1368]]), ang pinakamalaking kumpol na [[imperyo]] sa [[kasaysayan ng daigdig]]. Ipinanganak bilang '''Temüjin''' (Тэмүүжин，铁木真, [[Hanyu Pinyin]]: ''Tiěmùzhēn''), pinagkaisa niya ang mga tribong [[Mongol]] at tinatag ang makapangyarihang sandatahang lakas batay sa [[meritokrasiya]], upang maging pinakamatagumpay na pinunong militar sa [[kasaysayan]]. Sinakop ng kaniang imperyong ang [[Republikang Popular ng Tsina]], at kanyang itinatag ang [[Dinastiyang Yuan]]. Siya ay namatay habang nakikidigma sa [[Kanlurang Xia]] noong 1227. Ang nagtuloy ng pagtatag ng [[Dinastiyang Yuan]] ay ang kaniang apo. si [[Kublai Khan]].
-Before Genghis Khan died, he assigned Ögedei Khan as his successor and split his empire into khanates among his sons and grandsons.[7] He died in 1227 after defeating the Western Xia. He was buried in an unmarked grave somewhere in Mongolia at an unknown location. His descendants went on to stretch the Mongol Empire across most of Eurasia by conquering and/or creating vassal states out of all of modern-day China, Korea, the Caucasus, Central Asian countries, and substantial portions of modern Eastern Europe, Russia and the Middle East. Many of these invasions resulted in the large-scale slaughter of local populations, which have given Genghis Khan and his empire a fearsome reputation in local histories.[8] Mongol campaigns may have resulted in the deaths of 40 million people.[9]
-Beyond his military accomplishments, Genghis Khan also advanced the Mongol Empire in other ways. He decreed the adoption of the Uyghur script as the Mongol Empire's writing system. He also promoted religious tolerance in the Mongol Empire, and created a unified empire from the nomadic tribes of northeast Asia. Present-day Mongolians regard him as the founding father of Mongolia.[10]
+== Pag-akyat sa Trono ==
+Ang nagmana ng trono ay ang kanyang ikatlong anak si [[Ogedei Khan]] na ipinagpatuloy ang pagpapalawak sa imperyo at hinati din naman ang kanyang imperyo sa kanyang mga anak na lalaki. Ang kanlurang bahagi ay napunta kay [[Jochi]] (namatay noon 1226 at nahati ito sa [[Bughaw na Horde]] at [[Puting Horde]]), ang gitnang Asya ay napunta kay [[Chagatai Khan]], at ang lupain ng mga Mongol ay napunta kay [[Tolui]] na naging rehente rin ng imperyo bago si Ogedei ang mahirang {{Fact|date=Pebrero 2008}}
+Ang kanyang buhay ay matutunghayan rin sa Russong palabas na [[Mongol]] (2007).
+{{stub}}
+[[Kaurian:Mongolia]]
+{{Link FA|bs}}
+{{Link FA|mr}}
+{{Link FA|vi}}
+{{Link FA|mk}}
+{{Link FA|sl}}
+[[af:Djengis Khan]]
+[[an:Chinguis Khan]]
+[[ar:جنكيز خان]]
+[[arz:جنكيزخان]]
+[[ast:Xenxis Kan]]
+[[az:Çingiz xan]]
+[[ba:Сыңғыҙхан]]
+[[bat-smg:Čingėschans]]
+[[be:Чынгісхан]]
+[[be-x-old:Чынгісхан]]
+[[bg:Чингис хан]]
+[[bn:চেঙ্গিজ খান]]
+[[br:Genghis Khan]]
+[[bs:Džingis Kan]]
+[[ca:Genguis Khan]]
+[[ceb:Genghis Khan]]
+[[cs:Čingischán]]
+[[cy:Genghis Khan]]
+[[da:Djengis Khan]]
+[[de:Dschingis Khan]]
+[[el:Τζένγκις Χαν]]
+[[en:Genghis Khan]]
+[[eo:Ĝingis-Ĥano]]
+[[es:Gengis Kan]]
+[[et:Tšingis-khaan]]
+[[eu:Genghis Khan]]
+[[ext:Gengis Kan]]
+[[fa:چنگیزخان]]
+[[fi:Tšingis-kaani]]
+[[fiu-vro:Tšingis-khaan]]
+[[fo:Djengis Kan]]
+[[fr:Gengis Khan]]
+[[fy:Genghis Khan]]
+[[ga:Geingeas Cán]]
+[[gan:成吉思汗]]
+[[gl:Genghis Khan]]
+[[hak:Genghis Khan]]
+[[he:ג'ינגיס ח'אן]]
+[[hi:चंगेज़ ख़ान]]
+[[hif:Genghis Khan]]
+[[hr:Džingis-kan]]
+[[hu:Dzsingisz kán]]
+[[hy:Չինգիզ խան]]
+[[id:Jenghis Khan]]
+[[is:Gengis Kan]]
+[[it:Gengis Khan]]
+[[ja:チンギス・カン]]
+[[jbo:tcingis. xan]]
+[[jv:Genghis Khan]]
+[[ka:ჩინგიზ-ყაენი]]
+[[kaa:Shın'g'ısxan]]
+[[kk:Шыңғыс хан]]
+[[kn:ಜೆಂಘಿಸ್ ಖಾನ್]]
+[[ko:칭기즈 칸]]
+[[ku:Cengîz Xan]]
+[[ky:Чыңгыз Кан]]
+[[la:Cingischam]]
+[[lb:Dschingis Khan]]
+[[lt:Čingischanas]]
+[[lv:Čingizhans]]
+[[mk:Џингис Хан]]
+[[ml:ജെങ്കിസ് ഖാന്‍]]
+[[mn:Чингис хаан]]
+[[mr:चंगीझ खान]]
+[[ms:Genghis Khan]]
+[[mt:Genghis Khan]]
+[[my:ဂျင်ဂစ်ခန်]]
+[[nl:Dzjengis Khan]]
+[[nn:Dsjengis Khan]]
+[[no:Djengis Khan]]
+[[oc:Genghis Khan]]
+[[os:Чингисхан]]
+[[pl:Czyngis-chan]]
+[[pnb:چنگیز خان]]
+[[ps:چنګېز خان]]
+[[pt:Gengis Khan]]
+[[ro:Ginghis Han]]
+[[ru:Чингисхан]]
+[[rue:Чінґізхан]]
+[[sa:चंगेज़ ख़ान]]
+[[sah:Чыҥыс Хаан]]
+[[scn:Genghis Khan]]
+[[sco:Genghis Khan]]
+[[sh:Džingis Kan]]
+[[simple:Genghis Khan]]
+[[sk:Džingischán]]
+[[sl:Džingiskan]]
+[[so:Jinkis Khan]]
+[[sq:Genghis Khan]]
+[[sr:Џингис-кан]]
+[[sv:Djingis khan]]
+[[sw:Chingis Khan]]
+[[ta:செங்கிஸ் கான்]]
+[[te:చెంఘీజ్ ఖాన్]]
+[[tg:Чингизхон]]
+[[th:เจงกีส ข่าน]]
+[[tk:Çingiz han]]
+[[tr:Cengiz Han]]
+[[tt:Çıñğız xan]]
+[[ug:چىڭگىزخان]]
+[[uk:Чингісхан]]
+[[ur:چنگیز خان]]
+[[uz:Chingizxon]]
+[[vi:Thành Cát Tư Hãn]]
+[[war:Genghis Khan]]
+[[yi:דזשינגיס כאן]]
+[[zh:成吉思汗]]
+[[zh-min-nan:Chinggis Khaan]]
+[[zh-yue:鐵木真]]