Nova

Huwag ikalito sa Supernova.

Isang puting duwende na nangongolekta ng idrohino mula sa isang kalapit na bituin

Ang nova, na kapag maramihan ay nagiging novae) ay isang pagsabog na nukleyar na nagaganap kapag ang grabidad (kasidhian) mula sa isang bituing puting duwende ay naghakot o nangulekta ng hidroheno mula sa isang kanugnog na bituin. Ang prosesong ito ay nagpapasimula ng pusyong nukleyar sa puting duwende, na nagreresulta ng isang nukleyar na pagsabog. Ang mga pangunahing sub-uri o klase ng novae ay klasikong novae, pabalik-balik na novae o recurrent novae(RNe), at duwendeng novae. Lahat sila ay itinuturing na mga kataklismikong baryableng bituin.

Ang mga klasikal na pagsabog ng nova ay ang pinakakaraniwang uri. Malamang na nilikha ang mga ito sa isang malapit na binary star system na binubuo ng isang white dwarf at alinman sa isang pangunahing sekuwensya, subhigante, o pulang higanteng bituin. Kapag ang orbital period ay bumaba sa hanay ng ilang araw hanggang isang araw, ang puting duwende ay sapat na malapit sa kasama nitong bituin upang simulan ang pagguhit ng nakuhang materya sa ibabaw ng puting duwende, na lumilikha ng isang siksik ngunit mababaw na kapaligiran. Ang atmospera na ito, karamihan ay binubuo ng idrohino, ay pinainit ng mainit na puting dwarf at kalaunan ay umabot sa isang kritikal na temperatura na nagiging sanhi ng pag-aapoy ng mabilis na runaway fusion.

Mga sanggunian

Ang lathalaing ito na tungkol sa Astronomiya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.