Pandunia
Pandunia | |
Paraan ng Pagsulat | Alpabetong Latino |
Lumikha | Risto Kupsala |
Taon ng Paglikha | 2007, 2017 |
Klasipikasyon ng Wika | |
---|---|
Artipisyal na Wika | |
Opisyal na katayuan | |
Wikang Opisyal sa | wala |
Mga kodigong pangwika | |
ISO 639-1 | wala |
ISO 639-2 | wala |
Ang Pandunia ay isang Internasyonal na Wikang Awksilyar na pinasimulan ni Risto Kupsala.
Ang mga orihinal na tagalikha ay nagsimulang magplano ng isang proyekto mula noong 2005. Mula sa simula, ang ideya ay upang lumikha ng isang internasyonal na programang pangwika, gayon pa man, ay kumakatawan sa pinakasinasalitang wika sa mundo. Ang pangalang Pandunia ay lumitaw noong 2007, ngunit ang wika ay tinanggap lamang sa kasalukuyang porma nito noong 2017. Sa pagtatapos ng 2016, ito ay patuloy na napatunayan sa pamamagitan ng telegramo na may isang maliit na komunidad, lalo na ng mga Esperantista [1]. Noong Marso ng taong 2017, ang wika ay naging ganap na analitikal [2]. Ang papel na ginagampanan ng mga salita ay tinutukoy ng isang mapanlinlang na posisyon. Ngunit, noong Agosto ng taon 2017, kumuha ito ng ilang mga katangiang aglutenante [3], tulad ng mga hulaping pang-Esperanto upang ipakita ang isang papel na ginagampanan ng isang salita, at ng ilang mga hulapi[4]. Pagkatapos nito, ang wika ay lalong pinabuting at kapansin-pansing nagbago.[5]
Ang mga pangunahing layunin ng Pandunia ay ang mga sumusunod [6]:
- Mayroong mga salitang nagmula sa maraming wika, gaya ng Ingles, Arabic, Tsino, Espanyol, Pranses, Indian, Hapon, Persian, Ruso, Swahili at iba pang mga wika.
- Medyo simpleng ponema
- Madaling isulat.
- Madaling matutuhan at maigsi ang balarila.
Paraan ng Pagbigkas
[baguhin | baguhin ang wikitext]Gumagamit ang Pandunia ng 25 titik ng Alpabetong Latino . Laging gumagawa ang bawat liham ng parehong tunog. Walang liham ang tahimik. [7]
Mga Patinig
[baguhin | baguhin ang wikitext]Harap | Likod | |
---|---|---|
Nakasara | / i / i |
/ u / u |
Gitna | / e / e |
/ o / o |
Nakabuka | / a / a |
Mga Katinig
[baguhin | baguhin ang wikitext]Labyal | Dental | Interdental | Albeyolar | Albeyolar-Palatal | Belar | Labyal-Belar | Glotal | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Plosibo | / p / p |
/ t / t |
/ k / k |
|||||
/ b / b |
/ d / d |
/ ɡ / g |
||||||
Prikatibo | / f / f |
/ s / s |
/ ʃ / / tʃ / sh ch |
/ h / h | ||||
/ v / v |
/ z / z |
/ dʒ / j |
||||||
Nasal | / m / m |
/ n / n |
||||||
Aproksimante | / l / l / r / r |
/ j / y |
/ w / w |
Balarila
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang pangunahing teksto ng Pandunia ay may balarilang: simuno-pandiwa-layon. Ang mga mapaglarawang mga salita tulad ng mga pang-uri at mga pang-abay ay kaagad bago ang inilarawan na salita.
Mga salita
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang mga salita ay nanggaling mula sa iba't ibang mga wika ng mundo [8]. Dahil sa internationalisasyon, marami sa mga tema ang nabibilang sa ilang mga wika kahit na ang kongkretong porma sa Pandunia ay mas katulad ng sa isang wika.
Mga halimbawa
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Ang bote (bangka) ay katulad ng Ingles na boat , German Boot , Espanyol bote , Hindi पोत (pōt), Swahili boti atbp.
- Ang cay (tsaa) ay katulad sa Mandarin na 茶(cha), Korean 차 (cha), Russian чай (CAJ), Hindi चाय (CAY), Swahili chai, Portuges CA, atbp.
- Ang nam (ngalan) ay katulad sa Hindi नाम (nām), Indonesian nama, Japanese 名前 (namae), Ingles name, German Name atbp.
- Ang rang (kulay) ay katulad ng isang Persian رنگ (rang), Hindi रंग (Rang), Turkish renk, Swahili ranggo, Lingala Langi atbp.
- Ang safar (biyahe) ay katulad ng Arabic at Persian سفر (safar), Turkish Sefer , Swahili safari , Ingles safari , atbp.
Mga halimbawa
[baguhin | baguhin ang wikitext]- salam! [sa.'lam] = 'Hello!'
- salam laye pa bartia! [sa.'lam 'la.je 'pa 'bar.ti.a] ='Maligayang pagdating sa India!'
- salam safar! [sa''lam sa''far] = 'Maligayang paglalakbay!'
- shukur. [ʃukur] = 'Salamat.'
- te keci [te keː.t ʃ i] = 'Walang anuman.'
- plisa ... ['pli.sa = 'Pakiusap...'
- me ama te ['me' aː.ma 'te] = 'Mahal kita.'
- eska te ama me? ['es.ka' te 'aː.ma' me] = 'Mahal mo ba ako?'
- te namu ke? ['te 'naː.mu 'ke] = 'Ano ang iyong pangalan?'
- me namu ... ['me 'naː.mu] = 'Ang pangalan ko ay...'
- te doma ke? ['me 'doː.ma] = 'Saan ka nakatira?'
- me doma ... ['me 'doː.ma] = 'Nakatira ako. . . '
- te ya ke? ['te 'ja 'ke] = 'Saan ka nagmula?'
- me ya suomia ['me 'ya 'suo.mi.a] = 'Ako ay nagmula sa Finland.'
- me ni baxa bon pandunia. ' ['me 'ni 'baː.ʃa 'bon pan.'duː.ni.a] = 'Hindi ako nakapagsasalita ng maayos na Pandunia.'
- eska te baxa esperanti/engli? ['es.ka' te 'baː. ʃ a es.pe.'ran.ti / 'eŋ.gli] = 'Nagsasalita ka ba ng Esperanto/Ingles?'
Tingnan din
[baguhin | baguhin ang wikitext]Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ https://www.facebook.com/groups/pandunia/permalink/560995344024957/.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(tulong) - ↑ https://github.com/barumau/pandunia/commit/67b9cc34a94f65a39d0472630033a813663c5b86.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(tulong) - ↑ https://github.com/barumau/pandunia/commit/71b54445ec55103b15e14b8bf88060b2ff05150c.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(tulong) - ↑ https://github.com/barumau/pandunia/commit/abad2825d9f58e33296439ac34c1ed7cb5d18355.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(tulong) - ↑ "Archive copy". Inarkibo mula sa orihinal noong 2018-11-13. Nakuha noong 2019-04-05.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2018-11-13 sa Wayback Machine. - ↑ "Archive copy". Inarkibo mula sa orihinal noong 2019-04-26. Nakuha noong 2019-04-05.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Archive copy". Inarkibo mula sa orihinal noong 2018-11-13. Nakuha noong 2019-04-05.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2018-11-13 sa Wayback Machine. - ↑ "Archive copy". Inarkibo mula sa orihinal noong 2019-05-12. Nakuha noong 2019-04-05.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2019-05-12 sa Wayback Machine.