Partido Obrero Sosyalista ng Hungriya

Hungarian Socialist Workers' Party
*Magyar Szocialista Munkáspárt*
Hungarian Socialist Workers' Party; Magyar Szocialista Munkáspárt
Itinatag	31 October 1956
Binuwag	7 October 1989
Humalili sa	Hungarian Working People's Party
Sinundan ng	Hungarian Socialist Party; Hungarian Communist Workers' Party
Punong-tanggapan	Budapest, Hungarian People's Republic
Pahayagan	Népszabadság
Pangakabataang Bagwis	Hungarian Young Communist League
Armed wing	Hungarian People's Army; Workers' Militia
Palakuruan	Communism; Marxism–Leninism; Kádárism
Kasapian pambansa	Patriotic People's Front
Opisyal na kulay	Red
Simbolong panghalalan

Ang Hungarian Socialist Workers' Party (Hungaro: Magyar Szocialista Munkáspárt, MSZMP) ay ang naghaharing Marxist–Leninist^[1] partido ng Hungarian People's Republic sa pagitan ng 1956 at 1989. Ito ay inorganisa mula sa mga elemento ng Hungarian Working People's Party noong Hungarian Revolution of 1956, na may János Kádár bilang pangkalahatang kalihim. Kinokontrol din ng partido ang sandatahang lakas nito, ang Hungarian People's Army.

Tulad ng lahat ng iba pang Eastern Bloc na partido, ang MSZMP ay inorganisa sa batayan ng demokratikong sentralismo, isang prinsipyong inisip ni Vladimir Lenin na nagsasangkot ng demokratiko at bukas na talakayan ng mga isyu sa loob ng partido na sinusundan ng pangangailangan ng kabuuang pagkakaisa sa pagtataguyod ng mga napagkasunduang patakaran. Ang pinakamataas na katawan sa loob ng MSZMP ay ang partidong Kongreso, na nagpupulong tuwing limang taon. Noong wala sa sesyon ang Kongreso, ang Komite Sentral ng MSZMP ang pinakamataas na katawan. Dahil ang Komite Sentral ay nagpulong dalawang beses sa isang taon, karamihan sa mga pang-araw-araw na tungkulin at responsibilidad ay ipinagkaloob sa Politburo. Ang pinuno ng partido ay ang de facto na tagapangulo ng Politburo at isang de facto na punong ehekutibo ng Hungary. Sa iba't ibang mga punto siya ay nagsilbi bilang punong ministro bilang karagdagan sa pagiging pinuno ng partido.

Pangkalahatang-ideya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Inihayag ni János Kádár ang pagbuo ng partido sa pamamagitan ng radyo noong 1 Nobyembre, 1956.^[2] Sinuportahan ng partido ang rebolusyon, ngunit tumalikod sa gobyerno ni Imre Nagy pagkatapos niyang tuligsain ang Warsaw Pact. Ang partido ay bumuo ng isang 'Revolutionary Peasant-Worker Government' na pumalit sa bansa, na may suporta Soviet, noong 4 Nobyembre 1956.

Gayunpaman, unti-unti, pinasimulan ng bagong pamahalaan ang goulash Communism, isang medyo mas makataong paraan ng pamamahala kaysa sa naganap sa ilalim ng Mátyás Rákosi. Sa ilalim ng mantra ni Kádár na "siya na hindi laban sa atin ay kasama natin," ang mga Hungarian sa pangkalahatan ay may higit na kalayaan kaysa sa kanilang mga katapat na Eastern Bloc na gawin ang kanilang pang-araw-araw na buhay. Halimbawa, 350 katao lamang ang pinatay ng kanyang pamahalaan pagkatapos ng 1956 revolution. Ang pamahalaan ay nagbigay din ng limitadong kalayaan sa mga gawain ng merkado sa pamamagitan ng New Economic Mechanism. Gayunpaman, pinanatili nito ang monopolyo ng kapangyarihang pampulitika, at isinailalim ang media sa censorship na medyo mabigat sa pamantayan ng Kanluran. Ang National Assembly, tulad ng mga katapat nito sa natitirang bahagi ng Soviet bloc, ay nagpatuloy sa pagtatak sa mga desisyong ginawa na ng pamunuan ng MSZMP.^[3] Ito ang nangingibabaw na bahagi ng Patriotic People's Front, isang popular na harapan na kinabibilangan ng ilang hindi Komunista. Gayunpaman, ang lahat ng mga prospective na kandidato ay kailangang tanggapin ang programa ng Front upang makatayo. Sa katunayan, ginamit ni Kádár at ng kanyang malalapit na tagapayo ang Front para tanggalin ang mga kandidatong itinuring nilang hindi katanggap-tanggap.^[4]

Si Kádár ay nagretiro noong 22 Mayo 1988 at hinalinhan ng Punong Ministro Károly Grósz. Gayunpaman, hindi nagtagal ay natagpuan ni Grósz ang kanyang sarili na nalampasan ng isang grupo ng mga radikal na repormador na pinaboran ang pagtatatag ng isang ekonomiya sa pamilihan. Noong 28 Enero 1989, ang batang miyembro ng Politburo at ministro ng estado Imre Pozsgay ay nagpahayag sa isang panayam sa programa sa radyo na 168 Oras na ang makasaysayang sub-komite ng Poliburo ay itinuring ang mga kaganapan noong 1956 bilang isang 'pag-aalsang bayan'. Ang anunsyo na ito, na hindi inaprubahan nang maaga ng Politburo, ay nagbunsod at nagdulot ng iba't ibang mga pag-unlad sa loob ng partido, at nagdulot ng biglaan at patuloy na mga pagbabago na, sa loob ng siyam na buwan, ay nagresulta sa pagtatapos ng Komunismo sa Hungary at ang pagbuwag ng MSZMP.^[5]

Noong tag-araw ng 1989, ang MSZMP ay hindi na isang partidong Marxist-Leninist, at ang mga radikal na repormador, na pinamumunuan ni Punong Ministro Miklós Németh, Ministro ng Panlabas Gyula Horn, Rezső Nyers, at Pozsgay, ay kinuha sa ibabaw ng party makinarya. Noong 26 Hunyo 1989, ang Komite Sentral ay pinalitan ng pangalan na Political Executive Committee, at ang Politburo ay pinalitan ng isang apat na tao na kolektibong panguluhan na pinamumunuan ni Nyers. Bagama't nanatiling pangkalahatang kalihim si Grósz, nalampasan na siya ngayon ni Nyers. Noong 7 Oktubre 1989 ang MSZMP ay binuwag at muling itinatag bilang Hungarian Socialist Party, isang Western-style na sosyal-demokratikong partido. Pagkaraan ng dalawang linggo, inaprubahan ng Pambansang Asembleya ang maraming susog sa konstitusyon na naglinis dito ng Marxist-Leninistang katangian nito, na nagtapos ng one-party na paghahari sa Hungary.

Leaders of the Hungarian Socialist Workers' Party[baguhin | baguhin ang wikitext]

First/General Secretaries[baguhin | baguhin ang wikitext]

No.	Name (Birth–Death)	Term of Office		Position(s)	Notes
1	János Kádár (1912–1989)	1 November 1956^[a]	22 May 1988	First Secretary	Also Prime Minister (1956–1958 and 1961–1965). Prime Minister position filled by Ferenc Münnich from 1958-1961.^[6]
1	János Kádár (1912–1989)	1 November 1956^[a]	22 May 1988	General Secretary (from 28 March 1985)
2	Károly Grósz (1930–1996)	22 May 1988	26 June 1989^[b]	General Secretary (from 28 March 1985)	Also Prime Minister (1987–1988)

Chairman of the Presidency of the Political Executive Committee[baguhin | baguhin ang wikitext]

No.	Picture	Name (Birth–Death)	Term of Office		Position(s)
1		Rezső Nyers (1923–2018)	26 June 1989	7 October 1989	Party President^[c]

Kasaysayang Elektoral[baguhin | baguhin ang wikitext]

National Assembly elections[baguhin | baguhin ang wikitext]

Election	Party leader	Votes	Seats	+/–	Position
1958	János Kádár	as part of Patriotic People's Front	276 / 338	70	1st
1963			252 / 298	24	1st
1967			259 / 349	7	1st
1971			224 / 352	35	1st
1975			215 / 352	9	1st
1980			252 / 352	37	1st
1985			288 / 387	36	1st

Mga pananda[baguhin | baguhin ang wikitext]

↑ Previously First Secretary of the disbanded Hungarian Working People's Party 25–30 October 1956.
↑ Continued as general secretary until 7 October 1989 but outranked by Rezső Nyers, the Chairman of the 4-man Presidency of the newly created Political Executive Committee which replaced the Politburo after 26 June 1989.
↑ While Grósz retained the title of General Secretary until 7 October, Nyers held the chairmanship of the Party's four-man presidency after the reorganization of the Party leadership on 26 June. This made him de facto chief executive of both the Party and the country after that date, a post he held for most of the summer of 1989.

Sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

↑ "Hungary - Ideology". country-data.com. Nakuha noong 2017-04-04.
↑ "A Magyar Szocialista Munkáspárt (MSZMP) | Tények Könyve | Kézikönyvtár".^{[patay na link]}
↑ Sebetsyen, Victor (2009). Revolution 1989: The Fall of the Soviet Empire. New York City: Pantheon Books. ISBN 978-0-375-42532-5.
↑ Burant, Stephen R. Hungary: Isang Pag-aaral sa Bansa Burant, pp. 181–185
↑ "Cold War History Research Center , roundtable, Melinda Kalm?r". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 4 Marso 2016. Nakuha noong 28 Setyembre 2012.
↑ "A Magyar Szocialista Munkáspárt (MSZMP) | Tények Könyve | Kézikönyvtár".

[6] Previously First Secretary of the disbanded Hungarian Working People's Party 25–30 October 1956.

[8] Continued as general secretary until 7 October 1989 but outranked by Rezső Nyers, the Chairman of the 4-man Presidency of the newly created Political Executive Committee which replaced the Politburo after 26 June 1989.

[9] While Grósz retained the title of General Secretary until 7 October, Nyers held the chairmanship of the Party's four-man presidency after the reorganization of the Party leadership on 26 June. This made him de facto chief executive of both the Party and the country after that date, a post he held for most of the summer of 1989.

[1] "Hungary - Ideology". country-data.com. Nakuha noong 2017-04-04.

[2] "A Magyar Szocialista Munkáspárt (MSZMP) | Tények Könyve | Kézikönyvtár".^{[patay na link]}

[3] Sebetsyen, Victor (2009). Revolution 1989: The Fall of the Soviet Empire. New York City: Pantheon Books. ISBN 978-0-375-42532-5.

[4] Burant, Stephen R. Hungary: Isang Pag-aaral sa Bansa Burant, pp. 181–185

[5] "Cold War History Research Center , roundtable, Melinda Kalm?r". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 4 Marso 2016. Nakuha noong 28 Setyembre 2012.

[7] "A Magyar Szocialista Munkáspárt (MSZMP) | Tények Könyve | Kézikönyvtár".

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[6]

[b]

[c]