Pumunta sa nilalaman

Taksonomiya

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Taxon)
LifeDomainKingdomPhylumClassOrderFamilyGenusSpecies
Ang hierarkiya ng byolohikong klasipikasyon ng mga walong pangunahing taksonomiyong ranggo. Hindi ipinakita ang mga menor na ranggo.

Ang Taksonomiya ay ang agham ng pag-uuri ng mga biyolohikong organismo sa basehan ng mga pare-parehas na katangian at pagbibigay pangalan sa mga ito. Ang mga organismo ay inuuri sa taxa (isahan: taxon) at binibigyan ng ranggong pantaksonomiya; mga grupo ng isang antas ay pwedeng pagsama-samahin upang makabuo ng isang super group ng mas mataas na antas na tinatawag na herarkiyang pang-taksonomiya.[1][2] Ang Suwekong botanista na si Carolus Linnaeus ay itinuturing na ama ng Taxonomy; nakagawa siya ng sistema na Linnaean classification na nakakapag-uri ng mga organismo at pangalang dalawahan upang mapangalanan ang mga ito.

Sa pamamagitan ng mga iba't-ibang larangan ng pagaaral katulad ng pilohenetika, kladistika at sistematika, ang Linnaean system ay naging isang sistema ng modernong byolohikong pag-uuri batay sa mga ebolusyonaryong relasyon sa pagitan ng mga organismo, buhay o ekstinto.

Ang taksonomiya ay tinawag na "pinakalumang hanapbuhay ng mundo", ang pagpapangalan at pag-uuri ng ating paligid ay malamang nagaganap na noon pa mang kaya ng tao makipagusap. Laging mahalaga ang pagkaka-alam ng pangalan ng mga nakakalason at nakakain na halaman at hayop upang maipasa ang impormasyon na ito sa ibang mga miyembro ng pamilya.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Judd, W.S., Campbell, C.S., Kellog, E.A., Stevens, P.F., Donoghue, M.J. (2007) Taxonomy. In Plant Systematics – A Phylogenetic Approach, Third Edition. Sinauer Associates, Sunderland.
  2. Simpson, Michael G. (2010). "Chapter 1 Plant Systematics: an Overview". Plant Systematics (ika-2nd (na) edisyon). Academic Press. ISBN 978-0-12-374380-0.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)


Biyolohiya Ang lathalaing ito na tungkol sa Biyolohiya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.