Tradisyong-pambayan ng Aserbayan

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang alamat ng Aserbayan (Azerbaijani: Azərbaycan folkloru) ay ang tradisyong-pambayang tradisyon ng mga Aserbayani na umunlad sa mga siglo. Ang Aserbayaning alamat ay tahasang nakapaloob sa isang malaking koleksiyon ng mga salaysay at tahasan sa representasyonal na sining, tulad ng pagpipinta ng plorera at mga botibong regalo.[1]

Mga mapagkukuhan ng Aserbayanong tradisyong-pambayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang pambansang tradisyong-pambayang Aserbayan ng mga halimbawa sinusundan ng mga epose gaya ng Kitabi-Dede Gorgud, Gurbani, Koroglu, Shah Ismayil, Abbas at Gulgaz at Asli at Kerem, kuwento, bayatys, holavar, pampatulog, anekdota, bugtong, salawikain, at aporismo.[2] Ang mga Aserbayanong alamat ay pangunahing nakabatay sa kabayanihan at karunungan ng isang tao, na ipinakita sa mga epiko tulad ng Epiko ng Köroğlu, Aklat ni Dede Korkut at Əsli və Kərəm.[3][4][5]

Koroǧlu[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang kuwento ni Koroǧlu (lit. anak ng bulag) ay nagsimula sa pagkawala ng paningin ng kaniyang ama.[6] Binubulag ng piyudal na panginoon na si Hasan Khan ang kaniyang matatag na manager na si Ali Kişi para sa isang maliit na pagkakasala sa pamamagitan ng pag-agaw ng kaniyang mga mata. Ang tauhan na Köroǧlu ay sinusuportahan ng ilang makasaysayang piraso ng ebidensiya. Noong huling bahagi ng ika-16 na siglo, ang makasaysayang Koroǧlu ay isang pinuno ng paghihimagsik ng jelali, na sumiklab sa Aserbayan, sa hangganang lugar sa pagitan ng Persia at Turkiya. Hinggil sa Turkong iskolar na si Pertev Naili Boratov, inutusan ng Trukong sultan na hulihin ang pinuno ng jelali na tinatawag na Köroǧlu (Rushan ang pangalan) noong dekada 1580.[7]

Aklat ni Dede Korkut[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang tauhan ni Korkut ay isang may puting balbas na matandang lalaki na siyang salaysay ng kuwento at tagapag-alaga ng epikong tradisyon. Ang aklat ng Dede Korkut ay kilala sa modernong mundo mula sa dalawang manuskrito na kabilang sa huling bahagi ng ika-16 na siglo.[8]

Baba-I Amir[baguhin | baguhin ang wikitext]

Si Baba-I Amir ay isang komiks na karakter sa kuwentong-pambayang Aserbayano.[9]

Pakikipag-ugnayan sa ibang kultura[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang tradisyong-pambayang Aserbayano ay kumukuha ng mga elemento mula sa mitolohiya ng Persia at mitolohiyang Turkiko.[10]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Yeni ədəbiyyat tariximizin ilk cildləri Naka-arkibo July 10, 2011, sa Wayback Machine. (sa Aseri)
  2. Ismaely, Iraj (2012). Modern Azerbaijanian Prose (sa Ingles). Trafford Publishing. ISBN 978-1-4669-4602-6.
  3. “Koroğlu”ya ümumtürk məhəbbəti
  4. Азербайджанская литература 5-18 вв. Naka-arkibo 2011-07-19 sa Wayback Machine. (sa Ruso)
  5. "Mother-of-All-Books": Dada Gorgud
  6. Hasan Javadi, "KOROĞLU i. LITERARY TRADITION" in Encyclopedia Iranica
  7. Chadwick, Nora K.; Zhirmunsky, Victor; Zhirmunskiĭ, Viktor Maksimovich (2010-06-03). Oral Epics of Central Asia (sa Ingles). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-14828-3.
  8. Chadwick, Nora K.; Zhirmunsky, Victor; Zhirmunskiĭ, Viktor Maksimovich (2010-06-03). Oral Epics of Central Asia (sa Ingles). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-14828-3.
  9. Rhyne, George N. (2000). The Supplement to the Modern Encyclopedia of Russian, Soviet and Eurasian History: Avicenna - Bashkin, Matvei Semenovich (sa Ingles). Academic International Press. ISBN 978-0-87569-142-8.
  10. Anaz Radio Voice of South Azerbaijan: Folklor Naka-arkibo March 6, 2012, sa Wayback Machine. (sa Aseri)