Ustym Karmaliuk

Ustym Karmaliuk ni Vasily Tropinin

Si Ustym Yakymovych Karmaliuk (binabaybay rin bilang Karmelyuk, Ukranyo: Устим Якимович Кармалюк (Кармелюк)) (Marso 10, 1787 – Oktubre 22, 1835) ay isang Ukranyanong tulisang lumaban sa administrasyong Ruso at naging bayani ng mga karaniwang mamamayan ng Ukranya. Siya ay madalas na tinutukoy bilang "Ukranyanong Robin Hood" at "ang huling haydamak".

Maagang buhay

Kasunod ng Ikalawang Pagkakahati ng Polonya noong 1792, isang malawak na teritoryo ng Polako-Litwanyong Komonwelt ang ibinigay sa Imperyong Ruso kasama ang silangang Podillia.

Si Karmaliuk ay ipinanganak na isang serf sa pamayanan ng Holovchyntsi sa Kondado ng Letychiv (powiat latyczówski) (sa ilang sanggunian, sa Kondado ng Lityn County) ng Voivoidato ng Podolia noong 1787. Walang gaanong nalalaman tungkol sa kaniyang maagang buhay maliban sa pagkakaroon niya ng kaunting literasidad at matatas sa Ruso, Polako, at Yidis, bukod pa sa kaniyang katutubong wikang Ukranyano, gaya ng pinatutunayan ng mga dokumento ng pulisya noong panahong iyon. Siya ay kinuha ng kaniyang may-ari sa edad na 17 upang magtrabaho bilang isang utusan sa manor, ngunit kilalang-kilalang walang pakundangan. Bilang resulta, nagpasya ang kaniyang may-ari na puwersahang ipadala siya sa serbisyo militar sa Rusya, upang alisin siya sa iba na kaniyang inuudyukan na magrebelde.

Sa sining at panitikan

Si Karmalyuk ay isang paksa ng maraming pambayang-sining at pambayang-awitin. Siya ay minsan tinutukoy bilang "ang Houdini ng Podilia", dahil walang kulungan ang nakahawak sa kaniya nang napakatagal. Magiliw siyang kinikilala bilang ang huling Haidamak ng Ukranya.

Ang Karmalyuk ay naging paksa ng tatlong larawan ng pintor na Ruso na si Vasily Tropinin. Mayroong ilang iba't ibang mga bersiyon ng pagkakakilala ni Karmalyuk sa artista. Ayon sa isang bersiyon, ipinakilala si Tropinin kay Karmaliuk ng kaniyang kaibigang manggagamot na si Prokopy Danylevsky, na nagbigay ng tulong medikal sa mga tauhan ni Karmalyuk. Ayon sa isa pang bersiyon, si Tropinin ay nagpinta ng Karmaliuk sa loob ng bilangguan. Tatlong larawan ni Karmalyuk ni Tropinin ang nakaligtas. Ang isa ay itinago sa museong pansining sa Nizhny Tagil, isa pa sa Galeriya ng Tretyakov at ang pangatlo ay nasa Museong Rusyo.[1] Naka-arkibo 2009-02-04 sa Wayback Machine.

Ang Karmalyuk ay naging paksa ng maraming tula ng manunulat ng kanta na si Tomasz Padura, na ang ilan ay naging mga katutubong awit.

Itinuro ni Faust Lopatinsky ang tahimik na pelikulang "Karmalyuk" noong 1931.