Watawat ng Letonya

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Watawat ng Republic of Latvia
}}
Paggamit Watawat na sibil at ng estado at ensenyang sibil Civil and state flag, civil ensign Civil and state flag, civil ensign Normal or de jure version of flag, or obverse side Vexillological description
Proporsiyon 1:2
Pinagtibay 15 June 1921
Restored on 27 February 1990
Disenyo A carmine red field bisected by a narrow white stripe (one-fifth the width of the flag)
Disenyo ni/ng Ansis Cīrulis
}}
Baryanteng watawat ng Republic of Latvia
Paggamit Ensenyang pang-hukbong pandagat War ensign War ensign Vexillological description
Proporsiyon 2:3
Pinagtibay 1991
Disenyo White field with Saint George's cross voided in the colors of the State Flag (the width of the arms of the cross is 1/5 of the flag width).
}}
Variant flag of Republic of Latvia
Paggamit Naval jack [[File:FIAV naval jack.svg|23px|Vexillological description]] Vexillological symbol Vexillological description
Proporsiyon 2:3

Ang watawat ng Letonya (Leton: Latvijas karogs) ay ginamit ng nagsasariling Latvia mula 1918 hanggang ang bansa ay sinakop ng mga Soviet Union noong 1940. Ang paggamit nito ay pinigilan noong panahon ng pamamahala ng Sobyet. Noong ika-27 ng Pebrero 1990, ilang sandali bago ang bansa nabawi ang kalayaan nito, muling pinagtibay ng pamahalaan ng Latvia ang tradisyonal na pulang-puti-pulang bandila.

Bagaman opisyal na pinagtibay noong 1921, ang watawat ng Latvian ay ginamit noon pang ika-13 siglo. Ang pulang kulay ay minsan ay inilalarawan bilang simbolo ng kahandaan ng mga Latvian na ibigay ang dugo mula sa kanilang mga puso para sa kalayaan at ang kanilang pagpayag na ipagtanggol ang kanilang soberanya. Ang isang alternatibong interpretasyon, ayon sa Rhymed Chronicle of Livonia, ay ang isang pinuno ng Latgalian ay nasugatan sa labanan, at ang sheet na pinaghigaan sa kanya ay nabahiran ng kanyang dugo na ang gitnang guhit lamang ng sheet ang naiwang walang bahid. . Ang kuwentong ito ay katulad ng alamat ng pinagmulan ng watawat ng Austria.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Stamp na ginugunita ang sentenaryo ng Latvia, kung saan hawak ni Ansis Cīrulis ang kanyang disenyo para sa bandila ng Latvia.

Ang red-white-red Latvian flag ay unang binanggit sa medieval na Rhymed Chronicle of Livonia (Livländische Reimchronik),[1] na sumasaklaw sa panahon mula 1180 hanggang 1343, at ay kaya kabilang sa mga pinakamatandang watawat sa mundo. Ang salaysay ay nagsasabi ng isang labanan na naganap noong mga 1279, kung saan ang mga sinaunang tribo ng Latgalian mula sa Cēsis, isang lungsod sa hilagang bahagi ng modernong-panahong Latvia, ay nakipagdigma, na may dalang pulang bandila na may puting guhit.[2]

Isinalaysay ng alamat ang kuwento ng nasugatang punong Latgalian na nakabalot sa puting kumot. Nanatiling puti ang bahagi ng sapin kung saan siya nakahiga, ngunit ang dalawang gilid ay may mantsa sa kanyang dugo. Sa susunod na labanan ang nabahiran ng dugo na sheet ay ginamit bilang isang bandila. Ayon sa alamat sa pagkakataong ito ang mga mandirigmang Latgalian ay matagumpay at itinaboy ang kalaban. Mula noon ay ginamit na ng mga tribong Latgalian ang mga kulay na ito.

Batay sa nabanggit na makasaysayang rekord, ang kasalukuyang disenyo ng watawat ay inangkop ng pintor na Ansis Cīrulis [lv; ru] noong Mayo 1917. Ang pambansang watawat ng Latvian, kasama ang pambansang amerikana ng Ang mga armas ay pinagtibay sa format na ito sa pamamagitan ng isang espesyal na parlyamentaryo na atas ng Republika ng Latvia na ipinasa noong 15 Hunyo 1921.

Sobyetikong Okupasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

May lumabas na variation sa Anti-Soviet demonstrations.[3]

Sa panahon ng Soviet period ng Soviet Union (at sa madaling sabi sa panahon ng pananakop ni Nazi Germany), ang red-white-red Latvian flag ay ginawang hindi nagagamit mula 1940 hanggang 1941 at 1944 hanggang 1991. Anumang produksyon at pampublikong pagpapakita ng nasyonalistang bandila ng Latvian ay itinuturing na anti-estado na krimen at pinarurusahan ng batas. Ang unang bandila ng Soviet Latvia ay isang pulang bandila na may ginto martilyo at karit sa kaliwang sulok sa itaas, na may mga Latin na character na LPSR (Latvijas Padomju Sociālistiskā Republika) sa itaas ng mga ito sa ginto sa isang serif na font . Noong 1953, pinagtibay ang huling bersyon ng watawat. Inilalarawan nito ang watawat ng Sobyet na may anim na 1/3 asul na kulot na banda na kumakatawan sa dagat sa ibaba.[kailangan ng sanggunian]

Pagpapanumbalik[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa ilalim ng impluwensya ng mga inisyatiba ng glasnost at perestroika ni Mikhail Gorbachev, ang bandila ng independiyenteng Latvia ay naibalik noong 15 Pebrero 1990,[4] isa at kalahating taon bago ang pormal na pagkilala sa kalayaan ng Latvian.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. .historia.lv/alfabets/A/AT/atskanu_hronika/hronikas_teksts/09038_10040.vacu.htm Livlädische Reimchronik( Naka-arkibo 2013-08-05 sa Wayback Machine.): Von Wenden was zû Rîge comment / zûr lantwer, als ich hân / ein brûder und wol hundert man:/ den wart daß mêre kunt getân. / die quâmen hovelîchen dar / mit einer banier rôtgevar,/ daß was mit wîße durch gesniten / hûte nâch wendischen siten./ Wenden ist ein burc genant,/ von den die banier wart bekant,/ und ist in Letten,/ dâ lant gelegen vrowen rîtens pflegen / nâch den siten, als die man./ vor wâr ich ûch daß sagen kan,/ die banier der Letten ist. (9219–9233)
  2. Volker Preuß. "National Flagge des Lettland" (sa Aleman). Nakuha noong 2003-04-27.
  3. /flags/lv-hist.html "Latvia - History of Flag". Flags of the World. Nakuha noong 2023-01-06. {{cite web}}: Check |url= value (tulong)
  4. Dzintra Stelpe (2009). Lielā Latvijas Enciklopēdija (sa Latvian). Riga: Zvaigzne ABC. p. 263. ISBN 9789984408095. OCLC 644036298.