Bagyong Rosita

Super Bagyong Rosita (Yutu)
Matinding bagyo (JMA)
Kategorya 5 (Saffir–Simpson)
	Yung Bagyong Rosita sa pinakamalakas nito sa Tinian noong Oktubre 24, Ang Isla ng Tinian ay nakikita sa mata.
Nabuo	Oktubre 21, 2018
Nalusaw	Nobyembre 3, 2018
	(Remnant low simula Nobyrembre 2)
Pinakamalakas na hangin	Sa loob ng 10 minuto: 215 km/h (130 mph) ; Sa loob ng 1 minuto: 285 km/h (180 mph) ;
Pinakamababang presyur	900 hPa (mbar); 26.58 inHg
Namatay	29 direkta, 1 hindi direkta
Napinsala	$854 milyon (2018 USD)
Apektado	Mariana Islands (lalo na sa Tinian at Saipan) at Luzon
	Bahagi ng; Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2018

Ang Super Bagyong Rosita, (Pagtatalagang pandaigdig: Bagyong Yutu) ay isang malakas na bagyo na kasalukuyang bumabanta sa pulo ng Luzon. Ito ang pinakamalakas na bagyong tumama sa Hilagang Kapuluang Mariana, at ikalawa sa buong Estados Unidos, sa nakatalang kasaysayan nito.

Namataan ang bagyo noong 21 Oktubre 2018 sa Karagatang Pasipiko — ang ika-25 bagyo, ika-12 bagyong may pangalan, at ika-7 superbagyo ng taong 2018 — noong bumuo ito mula sa isang lugar ng mababang presyon, at kamakailan ay naging isang depresyong tropikal. Nang bumuo ang depresyon, binigyan ang bagyo ng Joint Typhoon Warning Center (JTWC) ng identipikador na 31W. Tuluyan itong lumakas sa loob ng ilang oras hanggang sa naging itong ganap na bagyo, at binansagan itong "Yutu" ng Japan Meteorological Agency (JMA). Makatapos ito, mabilis ang naging paglakas nito dahil sa mga kondisyong pabor dito, hanggang sa naging superbagyo ito noong 24 Oktubre.

Noong 25 Oktubre, tumama ang Bagyong Yutu sa Tinian at sa katimugang bahagi ng Saipan sa Hilagang Kapuluang Mariana. Sa pantheon na tumama ito, ito ang naging pinakamalakas na bagyo ng 2018, kung saan may lakas na hangin na aabot sa 180 km/o (pamantayang 10-minuto), at pabugsong hanging hanggang 305 km/h. Ang kapalit ni Yutu ay ang pangalan na Yinxing pakatapos na pag-landfall sa Guam bilang isang Category 5. ^[1]^[2]

Kasaysayan

Noong Oktubre 21, 2018, isang tropikal na depresyon na nabuo sa silangan ng Guam at Northern Mariana Islands, kasama ang JMA na nagsisimula ng mga advisories sa system. Makalipas ang ilang sandali, itinakda nang JTWC ang bagyo na tagatukoy nang 31W. Ang sistema ay nagsimulang palakasin, naging isang tropikal na bagyo ilang oras sa ibang pagkakataon, at ang JMA ay pinangalanan ang sistema na Yutu. Ang mga kanais-nais na kondisyon, kabilang ang mababang pagguho ng hangin at mataas na temperatura sa ibabaw nang karagatan, ay pinahihintulutan na lumakas ang Yutu sa susunod na araw, na ang bagyo ay umaabot sa matinding bagyo nang tropikal at bagyo pagkatapos nang ilang oras pagkaraan. Mula Oktubre 23 hanggang 24, patuloy na nag-organisa at sumasabog ang Yutu, na umaabot sa intensity ng Super 5 Typhoon sa Oktubre 24. Ang patuloy na pagtaas ng bagyo at pagpapakita ng malusog na komplikadong istraktura, habang lumilipat patungo sa isla ng Saipan.

Oktubre 2018

Sa paligid ng alas-2: 00 ng umaga sa lokal na oras noong Oktubre 25, ang Bagyong Yutu ay bumagsak sa Tinian at katimugang bahagi ng Saipan sa Category 5 intensity, na may 1-minutong sustenidong hangin na 285 km / h (180 mph) nagiging ang pinaka malakas na bagyo sa rekord na nakakaapekto sa hilagang Mariana Islands. Noong Oktubre 25, sinimulan ng system ang isang cycle ng kapalit ng eyewall, na nagiging sanhi ito upang magpahina habang patuloy itong pumupunta sa kanluran. Nang sumunod na araw, natapos na ito, at muling nakuha ng system ang Category 5 intensity sa 15:00 UTC. Ipinasok ang Philippine Area of Responsibility ng PAGASA o PAR noong unang bahagi ng Sabado, at pinangalanang Rosita. Patuloy na nagpapahina ang Yutu habang sumulong sa pakanluran, pagkatapos makatagpo ng mas kaunting mga kondisyon, kabilang ang mas mababang temperatura sa ibabaw ng dagat, at ang bagyo ay humina sa isang bagyong Katumbas ng 3 sa Oktubre 28. Sa mga 21:00 UTC noong Oktubre 29, ang Yutu ay nakarating sa mga hangin ng 160 km / h (100 mph) sa lalawigan ng Isabela sa Pilipinas, sa isla ng Luzon. Nang pumasok si Yutu sa South China Sea, nahantad ito sa malamig at tuyo na hangin ng hanging Amihan mula sa Tsina at lalong humina sa isang tropikal na depresyon. Sa huling bahagi ng Nobyembre 1, lumipat si Yutu patungo sa timog-timog-timog habang mabilis na nagpapahina, dahil sa paggupit ng hangin. Noong Nobyembre 2, nawala si Yutu nang wala pang pag-ulan. Ito ay naglandfall sa Palanan, Isabela.

Typhoon Warning Signal

PSWS	LUZON
PSWS #3	Apayao, Abra, Aurora, Benguet, Ifugao, Isabela, Mountain Province, Nueva Vizcaya, Quirino, Pangasinan
PSWS #2	Aurora, Bulacan, Cagayan, Hilagang Quezon kabilang ang Isla ng Polilio, La Union, Nueva Ecija, Pampanga, Tarlac, Timog Aurora, Zambales
PSWS #1	Batanes, Isla ng Babuyan, Ilocos Norte, Ilocos Sur, Kalakhang Maynila, La Union, Rizal

Preparasyon

Northern Mariana Islands

Sa buwan bago mag-landfall si Yutu, sinaksak ng Bagyong Mangkhut ang mga Isla ng Mariana, na nanghihikayat sa mga opisyal ng emergency na mag-imbak ng mga suplay. Dahil sa hindi sapat na paggamit ng mga relief supplies, ang mga pasilidad sa imbakan sa Guam ay may 220,000 litro ng tubig at 260,000 na pagkain na available. Ang mga tauhan ng Federal Emergency Management Agency (FEMA) na deployed sa parehong Tinian at Saipan bago ang bagyo. Ipinahayag ni Pangulong Donald Trump ang isang emergency para sa Northern Islands noong Oktubre 24.

Pilipinas

Ang buwan bago sa panahon ni Bagyong Yutu, ay nakaapekto rin Bagyong Mangkhut sa mga Isla ng Mariana, na nanghihikayat sa mga opisyal ng emerhensiya na mag-stock ng mga suplay. Sa pamamagitan ng mga relief supplies na hindi ginagamit, ang mga pasilidad sa imbakan sa Guam ay may 220,000 litro ng tubig at 260,000 na pagkain na madaling makuha. [5] Ang mga tauhan ng Federal Emergency Management Agency (FEMA) na ipinadala sa parehong Tinian at Saipan bago ang bagyo. Idineklara ni Pangulong Donald Trump ang isang emergency para sa mga Isla ng Mariana noong Oktubre 24.

Tignan rin

Sinundan: Queenie	Kapalitan Rosal (unused)	Susunod: Samuel

Sanggunian

Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

[1] ttps://news.abs-cbn.com/news/10/27/18/typhoon-yutu-barrels-toward-north-luzon

[2] ttps://www.news.com.au/world/pacific/super-typhoon-yutu-devastates-us-pacific-territory-of-the-northern-mariana-islands/news-story/ff4e455bb6b1d487596c715487a329a4

[1]

[2]