Brandeburgo

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Brandeburgo

Brandenburg (Aleman)
Brannenborg (Low German)
Bramborska (Lower Sorbian)
Watawat ng Brandeburgo
Watawat
Eskudo de armas ng Brandeburgo
Eskudo de armas
Map
Mga koordinado: 52°21′43″N 13°0′29″E / 52.36194°N 13.00806°E / 52.36194; 13.00806Mga koordinado: 52°21′43″N 13°0′29″E / 52.36194°N 13.00806°E / 52.36194; 13.00806
BansaAlemanya
KabeseraPotsdam
Pamahalaan
 • KonsehoLandtag ng Brandeburgo
 • Ministro-PanguloDietmar Woidke (SPD)
 • Governing partiesSPD / CDU / Greens
 • Bundesrat votes4 (of 69)
 • Bundestag seats25 (of 736)
Lawak
 • Total29,478.63 km2 (11,381.76 milya kuwadrado)
Populasyon
 (2019-09-30)[1]
 • Total2,520,198
 • Kapal85/km2 (220/milya kuwadrado)
Sona ng orasUTC+1 (CET)
 • Tag-init (DST)UTC+2 (CEST)
Kodigo ng ISO 3166DE-BB
Plaka ng sasakyanformerly: BP (1945–1947), SB (1948–1953)[2]
GRP (nominal)€74 billion (2019)[3]
GRP per capita€30,000 (2019)
NUTS RegionDE4
HDI (2018)0.923[4]
very high · 14th of 16
Websaytbrandenburg.de

Ang Brandeburgo (Aleman: [ˈbʁandn̩bʊʁk]  ( pakinggan); Padron:Lang-nds; Padron:Lang-dsb) ay isang estado sa hilagang-silangan ng Alemanya na nasa hangganan ng mga estado ng Mecklemburgo-Kanlurang Pomerania, Mababang Sahonya, Sahonya-Anhalt, at Sahonya, gayundin ang bansang Polonya. May lawak na 29,478 square kilometre (11,382 mi kuw) at populasyon na 2.5 milyong residente, ito ang ikalimang pinakamalaking estado ng Germany ayon sa lugar at ang ikasampu sa pinakamataong populasyon. Ang Potsdam ay ang kabesera ng estado at pinakamalaking lungsod, habang ang iba pang mga pangunahing bayan ay kinabibilangan ng Cottbus, Brandenburg an der Havel, at Frankfurt (Oder).

Napapaligiran ng Brandenburg ang pambansang kabesera at lungsod-estado ng Berlin, at sama-samang nabuo ang Kalakhang Rehiyon ng Berlin/Brandeburgo, ang pangatlo sa pinakamalaking kalakhang rehiyon ng Alemanya na may kabuuang populasyon na humigit-kumulang 6.2 milyon.[5] Nagkaroon ng hindi matagumpay na pagtatangka na pag-isahin ang parehong estado noong 1996 at ang mga estado ay nagtutulungan sa maraming bagay hanggang ngayon.

Nagmula ang Brandeburgo sa Hilagang Marca noong bandang 900 AD, mula sa mga lugar na nasakop mula sa mga Wendo. Nang maglaon, ito ay naging Margrabyato ng Brandeburgo, isang pangunahing pamunuan ng Banal na Imperyong Romano. Noong ika-15 siglo, napasailalim ito sa pamumuno ng Pamilya Hohenzollern, na kalaunan ay naging naghaharing dinastiya din ng Dukado ng Prusya at itinatag ang Brandeburgo-Prusya, ang kaibuturan ng kalaunang Kaharian ng Prusya. Mula 1815 hanggang 1947, ang Brandeburgo ay isang lalawigan ng Prusya.

Kasunod ng pagbuwag sa Prusya pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ang Brandeburgo ay itinatag bilang isang estado ng Sobyetikong Militar na Pangangasiwa sa Alemanya, at naging estado ng Demokratikong Republika ng Alemanya noong 1949. Noong 1952, ang estado ay ibinuwag at nahati sa maraming rehiyonal na distrito. Kasunod ng muling pag-iiisang Aleman, muling itinatag ang Brandeburgo noong 1990 at naging isa sa limang bagong estado ng Republikang Federal ng Alemanya.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Bevölkerungsentwicklung und Bevölkerungsstand im Land Brandenburg 3. Quartal 2019" (PDF). Amt für Statistik Berlin-Brandenburg (sa Aleman). 2019. Nakuha noong 23 May 2020.
  2. BP = Brandenburg Province, SB = Soviet Zone, Brandenburg. With the abolition of states in East Germany in 1952 vehicle registration followed the new Bezirk subdivisions. Since 1991 distinct prefixes are specified for each district.
  3. "Bruttoinlandsprodukt – in jeweiligen Preisen – 1991 bis 2019". statistik-bw.de. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 25 June 2020. Nakuha noong 26 June 2019.
  4. "Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (sa Ingles). Nakuha noong 13 September 2018.
  5. "Berlin-Brandenburg | IKM". 31 August 2020.