Pumunta sa nilalaman

Abu Nuwas

baguhin ang mga link
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Abu Nuwas
Abu Nuwas, ginuhit ni Khalil Gibran noong 1916.
KapanganakanAbū Nuwās al-Ḥasan ibn Hānī al-Ḥakamī
c. 756
Ahvaz, Abbasid Caliphate
Kamatayanc. 814 (edad 57–58)
Baghdad, Abbasid Caliphate
TrabahoMakata

Si Abū Nuwās al-Ḥasan ibn Hānī al-Ḥakamī  – baryant: Al-Ḥasan ibn Hānī 'Abd al-Awal al-Ṣabāḥ, Abū' Alī (الحسن بن هانئ بن عبد الأول بن الصباح ،ِابو علي) na kilala bilang Abū Nuwās al-Salamī (أبو نواس السلمي) [1], o Abū Nuwās[2][3] (أبو نواس Abū Novās)  – (c.   756  – c.   814), ay isang klasikal na makatang Arabe. Ipinanganak sa lungsod ng Ahvaz sa modernong Iran sa isang amang Arab at isang inang Persian, siya ay naging master ng lahat ng kontemporaryong genre ng tulang Arabe. Pinasok rin niya ang tradisyong folkloric, lumilitaw nang maraming beses sa The Book of Thousand and One Nights. Namatay siya sa digmaang sibil bago lumunsad ang al-Ma'mūn sa Khurāsān alinman sa 199 o 200 AH (814-816 CE).[4]

Maagang buhay; mga gawa

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang ama ni Abu Nuwas, si Hānī, na hindi nakilala ng makata, ay isang Arab, isang inapo ng tribong Jizani na Banu Hakam, at isang sundalo sa hukbo ni Marwan II. Ang kanyang ina na Persian, na nagngangalang Jullaban, ay nagtrabaho bilang isang manghahabi. Ang mga talambuhay niya ay nag-ibaba-iba sa pagtukoy ng kanyang kapangakanan, mula 747 hanggang 762. Ang ilang mga mapagkukunan ay nagsabing siya ay ipinanganak sa Basra.[3]

Sabi ni Ismail bin Nubakht: "Hindi pa ako nakakita ng isang taong mas malawak na pag-aaral kaysa sa kay Abu Nuwas, o ang isa na, na may memoryang napakahusay na nilagyan, ay nagtataglay ng iilang libro. Matapos ang kanyang kamatayan ay hinanap namin ang kanyang bahay, at nakahanap lamang ng isang pabalat ng libro na naglalaman ng isang quire ng papel, na kung saan ay isang koleksyon ng mga bihirang pagpapahayag at mga obserbasyon sa gramatika."

Mga naunang edisyon ng gawa ni Abū Nuwās

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang mga pinakaunang antolohiya ng kanyang tula at ang kanyang talambuhay ay ginawa nina:

  • Inayos ni Yaḥyā ibn al-Faḍl at Ya'qūb ibn al-Sikkīt ang kanyang mga tula sa ilalim ng sampung kategoryang paksa, sa halip na sa pagkakasunud-sunod ng alpabeto. Sumulat si Al-Sikkīt ng isang 800 pahinang komentaryo.[4]
  • Inedit ni Abū Sa'īd al-Sukkarī [5] kanyang mga tula na may komentaryo sa kahulugan at kakaibang porma ngunit nakumpleto lamang ng dalawang kakatlo sa isang libong folio.[4]
  • Inedit ni Abū Bakr ibn Yaḥyā aI-Ṣūlī ang kanyang mga gawa ayon sa alpabeto, at naitama ang ilang maling pagkilala.
  • Inedit ni Alī ibn Ḥamzah al-Iṣbahānī ang kanyang gawa ayon sa alpabeto. [4]
  • Yūsuf ibn al-Dāyah [4]
  • Abū Hiffān [6] [4]
  • Ibn al-Washshā 'Abū Ṭayyib, iskolar ng Baghdād [4]
  • Sumulat si Ibn 'Ammār [7] ng isang sulat tungkol sa kanyang mga pagkakamali at plagiarism.
  • Pamilya Al-Munajjim: Abū Manṣūr; Yaḥyā ibn Abī Manṣūr; Muḥammad ibn Yaḥyā; 'Alī ibn Yaḥyā; Yaḥyā ibn 'Alī; Aḥmad ibn Yaḥyā; Hārūn ibn 'Alī; 'Alī ibn Hārūn; Aḥmad ibn 'Alī; Hārūn ibn 'Alī ibn Hārūn.
  • Sumulat din si Abū al-Ḥasan al-Sumaysāṭī tungkol sa kanyang tagumpay at kahusayan. [4]

Pamana

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Isa siya sa iba't ibang taong na itinuturing na nag-imbento ng pormang pampanitikan na mu'ammā (literal na "nabulag" o "nakakubli"), isang bugtong na nalulutas "sa pamamagitan ng pagsasama-sama ng mga bumubuo ng mga titik ng salita o pangalan na matatagpuan";[8] siya ay tiyak na isang malaking tagataguyod ng porma.[9]

Habang ang kanyang mga gawa ay malayang kumakalat hanggang sa mga unang taon ng ikadalawampu siglo, noong 1932 ang unang modernong censored edition ng kanyang mga gawa ay lumitaw sa Cairo. Noong Enero 2001, inutusan ng Egyptian Ministry of Culture ang pagsunog ng ilang 6,000 kopya ng mga libro ng homoerotic poetry ni Abu Nuwas.[10][11] Ang anumang pagbanggit ng pederasty ay tinanggal mula sa kanyang lahok sa Saudi Global Arab Encyclopedia.

Noong 1976, isang crater sa planetang Mercury ay pinangalanan bilang karangalan kay Abu Nuwas.[12]

Isang piksiyonal na bersiyon ni Abu Nuwas ang pangunahing tauhan sa mga nobelang The Father of Locks (Dedalus Books, 2009) at The Khalifah's Mirror (2012) ni Andrew Killeen, kung saan siya ay inilalarawan na isang tiktik para kay Ja'far al-Barmaki.

Sa nobelang Sudan na Season of Migration to the North (1966) ni Tayeb Salih, ang tula ng pag-ibig ni Abu Nuwas ay binanggit nang husto ng isa sa mga protagonista ng nobela, ang Sudanese Mustafa Sa'eed, bilang isang paraan ng pag-akit sa isang batang Ingles na babae sa London: "Hindi ba't nasisiyahan ka na ang lupa ay nagigising, / Na ang lumang birheng alak ay nandiyan sa pagkuha?"

Baghdad

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Si Al-Khatib al-Baghdadi, ang may-akda ng The History of Baghdad, ay sumulat na si Abu Nuwas ay inilibing sa sementeryong Shunizi sa Baghdad.

Ang lungsod ay may maraming mga lugar na pinangalanan sa makata. Tumatakbo ang Abū Nuwās Street sa silangang bangko ng Tigris na dating showpiece ng lungsod. Matatagpuan din ang Abu Nuwas Park sa 2.5-kilometrong kahabaan sa pagitan ng Jumhouriya Bridge at isang parke na umaabot sa ilog sa Karada malapit sa 14th of July Bridge.

Kulturang Swahili

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang artist na Tanzanian na si Godfrey Mwampembwa (Gado) ay lumikha ng isang aklat ng komiks na Swahili na tinawag na Abunuwasi, na naglalamang ng adaptasyon ng tatlong kuwentong Abunuwasi.[13] Ang libro ay inilathala ng Sasa Sema Publications noong 1996.

Mga Tala

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. ↑ Khallikān (Ibn) 1972.
  2. ↑ Esat Ayyıldız. "Ebû Nuvâs’ın Şarap (Hamriyyât) Şiirleri". Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18 / 18 (2020): 147-173.
  3. ↑ 3.0 3.1 Garzanti
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 Nadīm (al-) 1970.
  5. ↑ Abū Sa’īd al-Ḥasan ibn al-Ḥusayn al-Sukkarī (d. 888/ 889), scholar of linguistics, ancient history, genealogy, poetry, geology, zoology and botany.
  6. ↑ Abū Hiffān Abd Allāh ibn Aḥmad ibn Ḥarb al-Mihzamī (d. 871), secretary and poet of al-Baṣrah who lived at Baghdād.
  7. ↑ Ibn ‘Ammār is possibly Aḥmad ibn ‘Ubayd Allāh Muḥammad ibn ‘Ammār al-Thaqafī (d. 926), Shī’ah secretary and vizier to many caliphs.
  8. ↑ G. J. H. van Gelder, "mu‘ammā", in Encyclopedia of Arabic Literature, ed. by Julie Scott Meisami and Paul Starkey, 2 vols (London: Routledge, 1998), II 534.
  9. ↑ M. Bencheneb, "Lughz", in The Encyclopaedia of Islam, new edn, ed. by H. A. R. Gibb and others (Leiden: Brill, 1954-2009), s.v.
  10. ↑ Al-Hayat, January 13, 2001
  11. ↑ Middle East Report, 219 Summer 2001
  12. ↑ Abu Nuwas (crater)
  13. ↑ Pilcher, Tim and Brad Brooks. (Foreword: Dave Gibbons). The Essential Guide to World Comics. Collins and Brown. 2005. 297.
  • Khallikān (Ibn), Aḥmad ibn Muḥammad (1843). Ibn Khallikan’s Biographical Dictionary (tr. Wafayāt al-A‘yān wa-al-Anbā Abnā’ al-Zamān) (sa wikang Ingles). Bol. i. Sinalin ni McGuckin de Slane, William. London: W.H. Allen. pp. 391–395. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)
  • Khallikān (Ibn), Aḥmad ibn Muḥammad (1972). Wafayāt al-A’yān wa-Anbā’ Abnā’ al-Zamān (The Obituaries of Eminent Men) (sa wikang Arabe). Bol. II. Beirut: Dār Ṣādar. pp. 95–104 (§170). {{cite book}}: Invalid |ref=harv (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)
  • Nadīm (al), Abū al-Faraj Muḥammad ibn Isḥāq Abū Ya’qūb al-Warrāq (1970). Dodge, Bayard (pat.). The Fihrist of al-Nadim; a tenth-century survey of Muslim culture. Bol. i. New York & London: Columbia Unversity Press. pp. 352–3. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga edisyon at pagsasalin

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  • Dīwān Abū Nu’ās, khamriyyāt Abū Nu’ās, ed. by ‘Alī Najīb ‘Aṭwi (Beirut 1986)
  • O Tribe That Loves Boys. Hakim Bey (Entimos Press / Abu Nuwas Society, 1993). With a scholarly biographical essay on Abu Nuwas, largely taken from Ewald Wagner's biographical entry in The Encyclopedia of Islam.
  • Carousing with Gazelles, Homoerotic Songs of Old Baghdad. Seventeen poems by Abu Nuwas translated by Jaafar Abu Tarab. (iUniverse, Inc., 2005).
  • Jim Colville. Poems of Wine and Revelry: The Khamriyyat of Abu Nuwas. (Kegan Paul, 2005).
  • The Khamriyyāt of Abū Nuwās: Medieval Bacchic Poetry, trans. by Fuad Matthew Caswell (Kibworth Beauchamp: Matador, 2015). Trans. from ‘Aṭwi 1986.
  • Esat Ayyıldız. "Ebû Nuvâs’ın Şarap (Hamriyyât) Şiirleri". Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18 / 18 (2020): 147-173.

Karagdagang babasahin

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  • Kennedy, Philip F. (1997). The Wine Song in Classical Arabic Poetry: Abu Nuwas and the Literary Tradition. Open University Press. ISBN 0-19-826392-9.
  • Kennedy, Philip F. (2005). Abu Nuwas: A Genius of Poetry. OneWorld Press. ISBN 1-85168-360-7.
  • Lacy, Norris J. (1989). "The Care and Feeding of Gazelles – Medieval Arabic and Hebrew love poetry". In Moshe Lazar (ed.). Poetics of Love in the Middle Ages. George Mason University Press. pp. 95–118. ISBN 0-913969-25-7.
  • Frye, Richard N. The Golden Age of Persia. p. 123. ISBN 0-06-492288-X.
  • Rowell, Alex (2017). Vintage Humour: The Islamic Wine Poetry of Abu Nawas. C Hurst & Co. ISBN 1849048975.
  • Esat Ayyıldız. "Ebû Nuvâs’ın Şarap (Hamriyyât) Şiirleri". Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18 / 18 (2020): 147-173.
[baguhin | baguhin ang wikitext]
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Abu_Nuwas&oldid=1933560"