Ang Parkupino, ang Mangangalakal, ang Hari, at ang Pobre
Ang Parkupino, ang Mangangalakal, ang Hari, at ang Pobre (Unggaro: A sündisznó; Ingles: "The Hedgehog") ay isang Unggarong kuwentong bibit (Ingles: fairy tale) na kinolekta ni László Merényi at isinalin ng folkloristang si Jeremiah Curtin.[1]
Ang unang bahagi nito ay tumutukoy sa isang babaeng dalaga na nagpakasal sa isang prinsipe na isinumpa na isang hayop. Ang ikalawang bahagi nito ay nabibilang sa isang siklo ng mga kuwento kung saan ang batang babae ay nagsilang ng kambal na may mga kamangha-manghang katangian na kinuha mula sa kaniya ng mga naiinggit na kamag-anak.
Buod[baguhin | baguhin ang wikitext]
Nagsimula ang kuwento sa isang mangangalakal na nangangako sa isang hedgehog na isa sa kaniyang mga anak na babae, matapos siyang tulungan ng hayop na makatakas sa isang masukal na kagubatan. Tanging ang panganay lamang ang pumayag na maging asawa ng parkupino, na nag-udyok sa kaniya na ipakita ang kaniyang tunay na anyo bilang isang prinsipe na may ginintuang buhok, may ginintuang bibig at may ginintuang ngipin. Nagpakasal sila at nanganak siya ng kambal, sina Yanoshka at Marishka. Ang kaniyang gitnang kapatid na babae, na nagngangalit sa inggit, ay itinapon ang mga maharlikang sanggol sa kagubatan, ngunit sila ay pinalaki ng isang Dalagang Kagubatan. Pagdating nila sa hustong gulang, itinatakda sila ng kanilang tiyahin sa isang paghahanap para sa "puno na tunog-mundo", "ang ibon na matamis magsalita sa mundo" at "ang pilak na lawa [na may] gintong isda".[2]
Mga pagsusuri[baguhin | baguhin ang wikitext]
Pag-uuri[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang kuwentong ito ay inuri sa Unggarong Katalogo ng mga Kuwentong-pambayan (Magyar népmesekatalógus, o MNK) bilang uri 441 at uri 707.[3]
ATU 441: Hans My Hedgehog[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang unang bahagi ng kuwento ay inuri sa Talatuntunang Aarne–Thompson–Uther bilang ATU 441, "Hans My Hedgehog", isang ikot ng mga kuwento kung saan ang lalaking ikakasal ay isang porkupina, isang baboy o isang baboy. Ang iba pang mga kuwento ng klasipikasyong ito ay ang Italyanong The Pig King, Pranses na Prince Marcassin, at Rumanong The Enchanted Pig (unang bahagi).
ATU 707: Ang Tatlong Gintong Anak[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang pangalawang bahagi ng kuwento (mga batang ipinanganak na may mga espesyal na tampok) ay uri ng kuwento ATU 707, "Ang Tatlong Gintong Bata". Inuri ng iskolarsip ng Hungarian ang kuwento ng ATU 707 sa ilalim ng banner ng "The Golden-Haired Twins" (Unggaro : Az aranyhajú ikrek ).[4] Ang mga pagkakaiba na kinolekta sa Unggarya at mga teritoryong may wikang Unggaro ay nagpapakita ng mga kahalintulad sa mga katulad na kuwento mula sa mga kalapit na rehiyon, tulad ng The Three Little Birds ng mga Grimm.[5]
Ayon sa iskolar ng Unggara-Amerikanang Linda Dégh, ang mga pagkakaiba sa Unggaro ay maaaring magpakita ng dalawang anyo: iniligtas ng kapatid na babae na may ginintuang buhok ang kaniyang mga kapatid na lalaki na may ginintuang buhok at isiniwalat ang katotohanan sa tulong ng isang ibong nagsasalita ng katotohanan, o ang mga batang kamangha-mangha ay tinutulungan ng nobyang diwata ng Kapatid na lalaki.[6]
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ László Merényi. Dunamelléki eredeti népmesék (2. kötet). Vol. II. Pest: Kjada Heckenast Gusztáv. 1864. pp. 5–48.
- ↑ Curtin, Jeremiah. Myths and Folk-tales of the Russians, Western Slavs, and Magyars. Boston: Little, Brown, and Company. 1890. pp. 517–545.
- ↑ Berze Nagy, János. Magyar népmesetípusok. Volume 2. Baranya Megye Tanácsának Kiadása, 1957. pp. 253, 691.
- ↑ Bódis, Zoltán. Storytelling: Performance, Presentations and Sacral Communication. In: Journal of Ethnology and Folkloristics 7 (2). Estonian Literary Museum, Estonian National Museum, University of Tartu. 2013. p. 22. ISSN 2228-0987 (online)
- ↑ Róna-Sklarek, Elisabet. Ungarische Volksmärchen. Neue Folge. Leipzig: Dieterich. 1909. p. 288.
- ↑ Dégh, Linda. Folktales and Society: Story-telling in a Hungarian Peasant Community: Expanded Edition with a New Afterword. Indiana University Press, 1989. p. 336. ISBN 9780253316790.