Carl Friedrich Gauss

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Carl Friedrich Gauss
Kapanganakan30 Abril 1777[1]
  • (Mababang Sahonya, Alemanya)
Kamatayan23 Pebrero 1855[1]
NagtaposUnibersidad ng Göttingen
Pamantasang Teknikal ng Braunschweig
Trabahomatematiko,[2] astronomo,[3] pisiko,[4] heodesta, propesor ng unibersidad, estadistiko
Pirma

Si Johann Carl Friedrich Gauss (bigkas: /ˈɡaʊs/; Aleman: Gauß tungkol sa tunog na ito listen , Latin: Carolus Fridericus Gauss) (30 Abril 1777 – 23 Pebrero 1855) ay isang Alemang matematiko at siyentipikong nagmula sa Göttingen, Alemanya. Nakapag-ambag siya ng malaki sa maraming mga larangan ng pag-aaral, katulad ng teoriya ng bilang, estadistika, matematikal na analisis, heometriya at topolohiyang dipirensiyal, heodesiya, elektrostatiks, astronomiya, at optika. Karamihan sa kanyang mga gawa ang tungkol sa teoriya ng bilang at astronomiya. Kilala kung minsan bilang Princeps mathematicorum[5] (Latin, "ang Prinsipe ng mga Matematiko" o "ang nangunguna sa mga matematiko") at "pinakadakilang matematiko magmula sa sinaunang panahon", nagkaroon siya ng natatanging impluho sa maraming mga larangan ng matematika at agham, at nakahanay bilang isa sa pinakamaimpluwensiyang mga matematiko sa kasaysayan.[6] Tinawag niya ang matematika bilang "ang reyna ng mga agham.""[7]

Isang batang matalino si Gauss. Maraming mga anekdotang patungkol sa kanyang katangian bilang isang bata, at nagawa niya ang kanyang unang mga pagkakatuklas na pangmatematika habang nasa kabataan pa lamang. Nabuo niya ang Disquisitiones Arithmeticae, ang kanyang magnum opus, noong 1798 sa edad na 21, bagaman nalathala lamang ito noong pagsapit ng 1801. Naging pundamental o mahalaga ang akdang ito sa pagsasama-sama ng teoriya ng bilang upang maging isang disiplina at nakahubog sa larangan magpahanggang sa kasalukuyang panahon.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11904373v; hinango: 10 Oktubre 2015.
  2. http://www.nndb.com/lists/776/000105461/.
  3. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/wilm.10249/pdf.
  4. http://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2F978-3-642-14565-0_3.pdf.
  5. Zeidler, Eberhard (2004). Oxford User's Guide to Mathematics. Oxford, UK: Oxford University Press. p. 1188. ISBN 0198507631.
  6. Dunnington, G. Waldo. (Mayo, 1927). "The Sesquicentennial of the Birth of Gauss". Scientific Monthly XXIV: 402–414. Nakuha noong 29 Hunyo 2005. Isang masinsing lathalaing pangtalambuhay.
  7. Smith, S. A., at iba pa. 2001. Algebra 1: California Edition. Prentice Hall, New Jersey. ISBN 0-13-044263-1

Matematiko Ang lathalaing ito na tungkol sa Matematiko ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.