Mariupol

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Mariupol
Old Fire Tower, Mariupol City Theater, Skyline
Old Fire Tower, Mariupol City Theater, Skyline
Watawat ng Mariupol
Watawat
Eskudo de armas ng Mariupol
Eskudo de armas
Mariupol is located in Ukraine
Mariupol
Mariupol
Ang Mariupol sa loob ng Ukrainet
Mga koordinado: 47°33′N 37°45′E / 47.550°N 37.750°E / 47.550; 37.750Mga koordinado: 47°33′N 37°45′E / 47.550°N 37.750°E / 47.550; 37.750
Country
Oblast
Raion
 Ukraine
Oblast ng Donetsk
Mariupol City Municipality
Itinatag1778
Pamahalaan
 • AlkaldeYuri Khotlubey
Lawak
 • Kabuuan244 km2 (94 milya kuwadrado)
Populasyon
 (2013)
 • Kabuuan461,810
 • Kapal2,058/km2 (5,330/milya kuwadrado)
Postal Code
87500-87590

Ang Lungsod ng Mariupol (Ukrainian: Mapiуполь, Mapiюпіль; Ruso: Maриуполь; Griyego: Μαριούπολη, Marioupoli) ay isang lungsod sa dakong timog-silangang bahagi ng Ukraine, matatagpuan ito sa hilagang baybayin ng Dagat ng Azov sa bukana ng ilog Kalmius. Ang lungsod ang ikasampung pinakamalaki sa Ukraine at ikalawa naman sa oblast ng Donetsk. Base sa pagtataya ng taong 2013, ang populasyon ng lungsod ay 461,810. Ang populasyon ay binubuo ng mga etnikong Ruso at Ukrainian pero karamihan sa kanila ay nagsasalita ng wikang Ruso.

Ginawang kabisera ng oblast ng Donetsk ang lungsod matapos itong makuha ng mga rebeldeng pro-Russian noong 2014. Nabawi ng gobyerno ang lungsod noong 13 Hunyo 2014.

Ang lugar ng Mariupol ay isang dating tirahan ng mga Cossack na ang pangalan ay Kalmius. Naging lungsod ang Mariupol noong 1778. Ang lungsod ay naging sentro ng kalakalan ng trigo, metalurhiya at inhenyira. Gumawa ng kontribusyon ang Mariupol sa industriyalisasyon ng Ukraine. Sa panahon ng Unyong Sobyet, ang lungsod ay dating nakilala sa pangalang Zhdanov, ang apilyedo ni Andrei Zhdanov, isang politiko sa panahon ng Unyong Sobyet.

Etimolohiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang modernong pangalan ng Mariupol ay mula sa salitang Griyego na poli na ang ibig sabihin ay lungsod at Maria bilang pagbibigay pugay kay Maria Feodorovna.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang lungsod ng Mariupol ay itinatag noong ika-18 na siglo ni Vasily A. Chertkov, gobernador ng Gobernorado ng Azov. Noong 1782 ang lungsod ay naging kabisera ng pampangasiwaan ng Gobernorado ng Azov na may populasyon na 2,948. Pagdating ng 1850s, 4,600 na ang populasyon ng lungsod.

Pagkatapos makumpleto ang konstruksyon ng riles ng tren sa Yuzovka (Donetsk ngayon) noong 1882, iniluluwas na sa pantalan ng Mariupol ang mga trigong galing sa Gobernorado ng Yekaterinoslav at karbong galing sa Dones Basin.

Naging sentro ng lokal na kalakalan ang Mariupol hanggang 1898, nang magbukas ang isang Belgian subsidiary ng isang pagawaan ng bakal sa Sartana malapit sa lungsod (Ilyich Steels and Iron Works ngayon).

Umabot sa 58,000 ang populasyon ng Mariupol noong 1914. Unti-unting nabawasan ang populasyon at industriya pagdating ng 1917 dahil sa February Revolution at ng digmaang sibil sa Rusya. Isang bagong pagawaan ng bakal (Azovstal) ang itinayo malapit sa ilog Kalmius.

Sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, inokupa ng Alemanyang Nazi ang lungsod mula 8 Oktubre 1941 hanggang 10 Setyembre 1943. Sa panahong ito lubusang nasira ang lungsod at maraming tao ang namatay. Ang populasyon ng mga Hudyo sa lungsod ay nawala bunga ng dalawang operasyong nilunsad para sila'y ubusin.

Noong 1948, pinalitan ang pangalan ng lungsod bilang Zhdanov, bilang pagbibigay pugay kay Andrei Zhdanov na ipinanganak sa lungsod noong 1896. Ibinalik sa Mariupol ang pangalan ng lungsod noong 1989 nang unti-unting bumagsak ang Unyong Sobyet noong 1980s.

Populasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang populasyong ng Mariupol ay 486,856 tao (2011), pagkuha sa account ang suburbs. Etniko grupo: mga Ukrainians — tungkol sa 48 %, Russian — 43 %, Greeks — 7 %, Belarusians, Hudyo, Armenians, Bulgarians at iba pang mga tao. Ang maximum na bilang ng populasyon ng halos 550,000 mga tao ay sinusunod sa 1992. Ang ganap na karamihan (87 %) ay nagsasalita Russian, Ukrainian wika ay gumagamit ng mas mababa sa 10 % ng populasyon (halos lahat ng mga ito magsalita sa «Surzhik» — isang timpla ng Russian at Ukrainian wika). Mga natatanging katangian ng bayan ay ang lokal na Griyego na wika («Azov Greeks»): Rumaiic wika (Griyego-Hellenic) at Urum wika (Griyego-Tatar). Tungkol sa 2 % ng populasyon ay nagsasalita ang mga lokal na wika Greeks.

Industriya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang lungsod ay may malaking bilang ng mga pangunahing pang-industriya na mga negosyo, kabilang ang pinakamalaking enterprise sa ang Donbass — Ilyich Iron at Steel gawa at metalurhiko gawa sa «Azovstal», isang higanteng machine-gusali halaman «Azovmash» pagawaan ng mga bapor, kemikal, kouk, pagkain at hinabi industriya. Ang pinakamalaking sasakyan kompanya ay kalakalan dagat port, paliparan, estasyon ng tren, estasyon ng bus at intercity sasakyan (trambya, troli, bus, minibuses).

Administrative dibisyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mariupol ay nahahati sa apat na administrative na «raions» (rehiyon) na may populasyong ng higit sa 100,000 mga tao, sa «Zhovtnevy» (gitnang rehiyon, ang pinakamalaking sa pamamagitan ng populasyon), sa «Illichivsky» (pinangalanan matapos Illich), sa «Ordzhonikidzevsky» (pinangalanan matapos Ordzhonikidze), sa «Primorsky». Gayundin lokal na settlements ay subordinated sa ang mga awtoridad ng lungsod: Sartana, Stary Krym at Talakovka.

City pamamahala[baguhin | baguhin ang wikitext]

Buhay ng Mariupol pinamamahalaang sa pamamagitan ng Konseho ng Lunsod — lokal na parliyamento, na binubuo ng 76 deputies. Ang pinuno ng ang Mariupol konseho ng lungsod ay ang Mayor («Lungsod Head»). Dahil ang 1998 Mariupol Mayor ang Yuri Khotlubey. Ang mga ganap na bilang ng mga deputies ay mula sa ang pampolitika ng Partido sa Rehiyon, mayroon ding mga kasapi ng komunista, sosyalista at iba pang mga partido ng Ukraine.

Arkitektura[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Downtown binubuo pangunahin ng limang-kuwento gusali, bagong tirahan distrito na ay binuo sa mga bahay ng mga sampung o labindalawang sahig, ay matatagpuan sa paligid at ang layo mula sa industriya. Kalahati ng ang pabahay ay iniharap ng isang asyenda isa-kuwento bahay. Ang isang malaking teritoryo ay sumasakop sa pamamagitan ng pang-industriyang mga negosyo.

Ekolohiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mariupol ay isa sa mga pinaka-polluted lungsod sa Ukraine dahil sa malaking bilang ng mga itinapon ng mga pang-industriya gas at dust. Ang pinakamalaking pinagmumulan ng polusyon ng kapaligiran ay metalurhiko at kouk halaman. Matatagpuan ang bayan sa paraan ng hangin mula sa metalurhiko gawa ang «Azovstal», kung ano ang itinayo sa 1933 sa ang puso ng lungsod sa baybayin ng Sea Azov. Sa karagdagan, ang isang mahalagang pinagkukunan ng polusyon ay isang labis na karga ng mapanganib na mga kalakal sa ang puwerto.

Edukasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mariupol ay may dalawang mga unibersidad ng estado (Mariupol State University at Azov Technical State University), Azov Naval Institute, tungkol sa animnapung paaralan, ang ilang mga kolehiyo at teknikal na mga paaralan.

Kultura[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang lungsod ay may isang Russian drama sa teatro, ang isang pulutong ng mga pelikula sinehan, mga sentro ng aliwan, din tatlong Museo at eksibisyon bulwagan. Ay ginawa ng mga dose-dosenang ng mga pahayagan, may apat na TV kompanya. Mariupol ay isang sports center sa rehiyon: isang malakas na paaralan ng boksing, Griyego-Roman Wrestling, may mga football, tubig polo at basketball koponan na kalahok sa pambansang championships.

Travel Guide[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang mga pangunahing attractions ng lungsod: Mariupol lokal na kasaysayan museo at Mariupol sining museo (address: Georgievskaya STR), sa parke sa «City Garden», Luna Park «Extreme-Park» (address: Metallurgov Av), swimming pool «Neptune» (address : Metallurgov Av), yelo komplikadong «malaking bato ng yelo» (address: Petrovsky park), artipisyal ski tumatakbo «Alaska», urban tabing-dagat, ang lumang tore ng tubig (address: Varganov STR), ang mga tahanan na may spiers at teatro (Address: madula sq.), ang palasyo kultura «Molodyozhny» (address: Harlampievskaya STR), ang gusali ng Industrial teknikal na paaralan (address: Georgievskaya STR), stadiums «Illichivets», sa «Azovstal» at iba pang, ang mga monuments ng sa Vladimir Vysotsky, Arkhip Kuindzhi (ipinanganak sa Mariupol), Metropolitan Ignatius, Taras Shevchenko at din Orthodox at Muslim na mga templo. Kalikasan reserbang Kamennye Mogily («Stone libingan») at Khomutovskaya kapatagan (sa «Khomutovo kapatagan») na may mga natatanging mga lokal na flora at palahayupan ay malapit sa bayan.

Telepono area code ng 380,629

Police telepono — 102, pangangalagang medikal telepono — 103, iligtas serbisyo ng telepono — 101, lungsod pangangasiwa telepono — 332,240, Griyego Konsulado telepono — 345,384, tren estasyon telepono — 334,217, estasyon ng bus telepono — 331,168, otel «Spartak» telepono — 331,088, otel «European» telepono — 530,373.

Tingnan din[baguhin | baguhin ang wikitext]