Simiiformes: Pagkakaiba sa mga binago

Simian; Temporal na saklaw: Middle Eocene – Recent
	Lar gibbon
Klasipikasyong pang-agham
Kaharian:	Animalia
Kalapian:	Chordata
Hati:	Mammalia
Orden:	Primates
Suborden:	Haplorhini
Infraorden:	Simiiformes; Haeckel, 1866
Families
	Callitrichidae; Cebidae; Aotidae; Pitheciidae; Atelidae; Cercopithecidae; Hylobatidae; Hominidae

Browse history interactively

← Nakaraang pagkakaiba Susunod na pagkakaiba →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

Pagbabago noong 07:54, 8 Setyembre 2012

Ang mga simian (infraorder Simiiformes) ang mas mataas na mga primado: ang mga Matandang Daigdig na mga unggoy at mga ape kabilang ang mga tao(na magkasamang tinatawag na mga catarrhine), at ang mga Bagong Daigdig na unggoy o mga platyrrhine.

Klasipikasyon at ebolusyon

Ang mga simian ay nahahati sa tatlong mga pangkat. Ang mga Bagong Daigdig na unggoy sa parvorder na Platyrrhini ay nahati mula sa natitirang linyang simian mga 40 milyong taon ang nakalilipas na nag-iwan sa parvorder Catarrhini na tumahan sa Lumang Daigdig. Ang pangkat na ito ay nahati mga 25 milyong taon ang nakalilipas sa pagitan ng mga Lumang Daigdig na unggoy at mga ape. Ang mga unggoy ay isang pangkat paraphyletiko (i.e. hindi isang magkakadikit na pangkat). Ang mas naunang mga klasipikasyon ay naghati ng mga primado sa dalawang mga pangkat: ang "Prosimii" (mga strepsirrhine at mga tarsier) at ang mga simian sa "Anthropoidea" /an'thro-poy'de-a/ (Gr. anthropos, human).

Ang sumusunod ang talaan ng iba't ibang mga pamilyang simian at ang kanilang kinalalagayan sa order na Mga Primado: ^[1]^[2]

ORDER PRIMATES
- Suborder Strepsirrhini: hindi-tarsier na mga prosimian
- Suborder Haplorhini: tarsiers, mga unggoy at mga ape
  - Infraorder Tarsiiformes
  - Infraorder Simiiformes
    - Parvorder Platyrrhini: Bagong Daigdig na mga unggoy
      - Family Callitrichidae: mga marmoset at mga tamarin
      - Family Cebidae: mga capuchin at squirrel monkeys
      - Family Aotidae: mga kwagong unggoy (douroucoulis)
      - Family Pitheciidae: titis, sakis at uakaris
      - Family Atelidae: howler, spider at woolly monkeys
    - Parvorder Catarrhini
      - Superfamily Cercopithecoidea
        Family Cercopithecidae: Lumang Daigdig na mga unggoy
      - Superfamily Hominoidea
        Family Hylobatidae: gibbons
        
        Family Hominidae: dakilang mga ape kabilang ang mga tao

Mga sanggunian

↑ ^1.0 ^1.1 Groves, C.P. (2005). "INFRAORDER SIMIIFORMES". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (mga pat.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd pat.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. pp. 128–184. ISBN 0-801-88221-4. OCLC 62265494. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (tulong)
↑ ^2.0 ^2.1 Rylands AB and Mittermeier RA (2009). "The Diversity of the New World Primates (Platyrrhini)". In Garber PA, Estrada A, Bicca-Marques JC, Heymann EW, Strier KB (pat.). South American Primates: Comparative Perspectives in the Study of Bahavior, Ecology, and Conservation. Springer. ISBN 978-0-387-78704-6.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: mga patnugot (link)

[msw3-1] 1.0 ^1.1 Groves, C.P. (2005). "INFRAORDER SIMIIFORMES". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (mga pat.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd pat.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. pp. 128–184. ISBN 0-801-88221-4. OCLC 62265494. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (tulong)

[SAP-2] 2.0 ^2.1 Rylands AB and Mittermeier RA (2009). "The Diversity of the New World Primates (Platyrrhini)". In Garber PA, Estrada A, Bicca-Marques JC, Heymann EW, Strier KB (pat.). South American Primates: Comparative Perspectives in the Study of Bahavior, Ecology, and Conservation. Springer. ISBN 978-0-387-78704-6.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: mga patnugot (link)

[1]

[2]

@@ Linya 25: / Linya 25: @@
 ==Klasipikasyon at ebolusyon==
 Ang mga simian ay nahahati sa tatlong mga pangkat. Ang mga [[Bagong Daigdig na unggoy]] sa
-[[parvorder]] na [[Platyrrhini]] ay nahati mula sa natitirang linyang simian mga 40&nbsp; ang nakalilipas na nag-iwan sa parvorder [[Catarrhini]] na tumahan sa [[Lumang Daigdig]]. Ang pangkat na ito ay nahati mga  25&nbsp; ang nakalilipas sa pagitan ng mga Lumang Daigdig na unggoy at mga ape. Ang mga [[unggoy]] ay isang pangkat [[paraphyletiko]] (i.e. hindi isang magkakadikit na pangkat). Ang mas naunang mga klasipikasyon ay naghati ng mga primado sa dalawang mga pangkat: ang "Prosimii" (mga [[strepsirrhine]] at mga [[tarsier]]) at ang mga simian sa "'''Anthropoidea'''" /an'thro-poy'de-a/ (Gr. ''anthropos'', human).
+[[parvorder]] na [[Platyrrhini]] ay nahati mula sa natitirang linyang simian mga 40&nbsp; milyong taon ang nakalilipas na nag-iwan sa parvorder [[Catarrhini]] na tumahan sa [[Lumang Daigdig]]. Ang pangkat na ito ay nahati mga  25&nbsp; milyong taon ang nakalilipas sa pagitan ng mga Lumang Daigdig na unggoy at mga ape. Ang mga [[unggoy]] ay isang pangkat [[paraphyletiko]] (i.e. hindi isang magkakadikit na pangkat). Ang mas naunang mga klasipikasyon ay naghati ng mga primado sa dalawang mga pangkat: ang "Prosimii" (mga [[strepsirrhine]] at mga [[tarsier]]) at ang mga simian sa "'''Anthropoidea'''" /an'thro-poy'de-a/ (Gr. ''anthropos'', human).
 Ang sumusunod ang talaan ng iba't ibang mga pamilyang simian at ang kanilang kinalalagayan sa order na Mga Primado: <ref name=msw3/><ref name=SAP>{{cite book | author = Rylands AB and Mittermeier RA | title = South American Primates: Comparative Perspectives in the Study of Bahavior, Ecology, and Conservation | chapter = The Diversity of the New World Primates (Platyrrhini) | publisher = Springer | editor = Garber PA, Estrada A, Bicca-Marques JC, Heymann EW, Strier KB | isbn = 978-0-387-78704-6 | year = 2009}}</ref>