Gitnang sistemang nerbyos

Ang gitnang sistemang nerbyos (Ingles: central nervous system o CNS) ay ang pinakamalaking bahagi ng sistemang nerbyos. Kabilang dito ang utak at ang kurdong panggulugod, at kinabibilangan din ng karamihan sa mga bahagi ng sistemang nerbyos. Kasama ng periperal na sistemang nerbyos, mayroon itong mahalagang ginaganapan sa pagtaban o pagkontrol ng ugali o kaasalan. Ito ang bahagi ng sistemang nerbyos na may tungkulin sa koordinasyon ng mga aktibidad o gawain ng lahat ng mga bahagi ng mga organismong multiselular o maraming mga selula. Sa mga bertebrado, nakapaloob ang gitnang sistemang nerbyos sa meninges. Pinuprutektahan ng buto ang ukang dorsal o panlikod: ang utak sa subkabidad o kabahaging ukang kranyal, at ang kurdong panggulugod sa loob ng ukang panggulugod. Sinasanggalang ng bungo ang utak, habang pinuprutektahan ng bertebra o gulugod (vertebrae sa Ingles) ang kurdong panggulugod.^[1]

Mga bahagi ng gitnang sistemang nerbyos ng bertebrado

Kurdong panggulugod

Utak

Tangkay ng utak

Rombensepalon

Pons, Serebelum, Medula oblonggata

Mesensepalon

Tektum, Pedunkulong serebral, Pretektum, Duktong mesensepaliko

Prosensepalon

Diensepalon

Epitalamus, Talamus, Hipotalamus, Subtalamus, Glandulang pituitaryo, Glandulang pineal, Ikatlong bentrikulo

Telensepalon

Rinensepalon, Amigdala, Hipokampus, Neokorteks, Mga bentrikulong lateral

Mga sanggunian

↑ Maton, Anthea; Jean Hopkins, Charles William McLaughlin, Susan Johnson, Maryanna Quon Warner, David LaHart, Jill D. Wright (1993). Human Biology and Health. Englewood Cliffs, New Jersey, USA: Prentice Hall. pp. 132–144. ISBN 0-13-981176-1.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)

Mga kawing panlabas

May kaugnay na midya ang Wikimedia Commons tungkol sa artikulong:

Gitnang sistemang nerbyos

Ang lathalaing ito na tungkol sa Biyolohiya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

[Maton-1] Maton, Anthea; Jean Hopkins, Charles William McLaughlin, Susan Johnson, Maryanna Quon Warner, David LaHart, Jill D. Wright (1993). Human Biology and Health. Englewood Cliffs, New Jersey, USA: Prentice Hall. pp. 132–144. ISBN 0-13-981176-1.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)

[1]