Senado ng Colombia

Senado ng Colombia

*Senado de Colombia* (Kastila)
Senado ng Colombia ; Senado de Colombia (Kastila)
9th Congress
Uri
Uri	Upper house of the Congress of Colombia
Pinuno
President	Iván Name (Green Alliance) ; Simula 20 Hulyo 2023
First Vice President	María José Pizarro (PHxC) ; Simula 20 Hulyo 2023
Second Vice President	Didier Lobo Chinchilla (CR) ; Simula 20 Hulyo 2023
Estruktura
Mga puwesto	108
Mga grupong pampolitika	Government (49) Historic Pact (20); Liberal (14); Green Alliance (8); Commons (5); ASI (4); AICO (1); MAIS (1); Independents (30) Conservative (15); Party of the U (10); MIRA (3); CJL (1); Oxygen Green Party (1); Opposition (24) CD (13); Radical Change (11);
Halalan
paraan ng pagboto	Proportional representation
Huling halalan	13 March 2022
Lugar ng pagpupulong
	Capitolio Nacional, Bogotá
Websayt
	senado.gov.co

Ang Senado (Kastila: Senado) ay ang mataas na kapulungan ng Congress of Colombia, na ang mababang kapulungan ay ang [ [Kapulungan ng mga Kinatawan ng Colombia|Kapulungan ng mga Kinatawan]]. Ang Senado ay may 108 miyembro na inihalal para sa kasabay (hindi umiikot) na apat na taong termino.

Sistema ng eleksyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ayon sa Saligang Batas ng Colombia, 100 senador (senadores) ang inihalal mula sa iisang pambansang constituency. Ang natitirang dalawa ay inihalal sa isang espesyal na pambansang nasasakupan para sa Katutubo na mga komunidad.

Ang mga mamamayan ng Colombia na naninirahan sa labas ng bansa ay karapat-dapat na bumoto, bagaman, hindi tulad sa mababang kapulungan, wala silang mga espesyal na kinatawan sa Senado.

Para sa mga halalan sa Senado sa pambansang nasasakupan, ang mga partidong pampulitika o iba pang mga kilusan at grupo ay tumatakbo nang iisa lists, na may bilang ng mga kandidatong hindi lalampas sa kabuuang bilang ng mga puwestong mapupunan. Ang kasalukuyang sistema ng elektoral, na pinagtibay noong 2003 at binago noong 2009 at 2015, ay nangangailangan ng mga listahan ng partido na pumasa ng 3% limitasyon upang makakuha ng representasyon. Para sa halalan noong 2006 at 2010, itinakda ang threshold sa 2%, bago itinaas ng 2009 na reporma sa 3%.^[1]

Ang mga partido ay maaaring magpatakbo ng closed list, na ang pagkakasunud-sunod ng mga kandidato ay paunang natukoy, o mag-opt para sa preferential voting (open list), kung saan ang posisyon ng mga kandidato sa listahan ay muling inayos batay sa mga indibidwal na kagustuhang boto ng mga botante. Sa senatorial elections, ang mga botante na pumipili ng isang partidong tumatakbo sa isang closed list ay bumoto lamang para sa party list; ang mga botante na pumipili ng isang partido na nagpapatakbo ng isang bukas na listahan ay maaaring magpahiwatig ng kanilang kandidato ng kagustuhan sa mga pangalan na ipinapakita sa balota, kung ang botante ay hindi nagsasaad ng isang kagustuhan at bumoto lamang para sa partido, ang boto ay may bisa para sa mga layunin ng threshold ngunit hindi para sa muling pagsasaayos ng listahan batay sa mga kagustuhang boto.

Para sa dalawang puwestong nakalaan sa mga katutubong komunidad, ginagamit ang sistema ng quota ng elektoral (kabuuang boto na hinati sa kabuuang puwesto), na ang threshold sa kasong ito ay 30% ng quota ng elektoral.

Kwalipikado[baguhin | baguhin ang wikitext]

Upang maging senador, ang isang tao ay dapat na isang natural-born Colombian citizen na higit sa edad na 30 sa oras ng halalan. Ang mga kinatawan ng mga katutubong komunidad na naghahangad ng halalan bilang isang kinatawan ng mga katutubong komunidad sa Senado ay dapat na may tradisyunal na tungkulin sa awtoridad sa kanilang komunidad o naging pinuno ng isang katutubong organisasyon.

May mga pangkalahatang tuntunin ng hindi pagiging kwalipikado at hindi pagkakatugma na nalalapat sa parehong kapulungan ng Kongreso, ipinaliwanag dito. Bilang karagdagan, ang mga pangkalahatang tuntunin sa pagpapalit at hindi pagpapalit ng mga miyembro depende sa magkaibang mga pangyayari ay nalalapat din sa parehong kapulungan ng Kongreso.

Eksklusibong kapangyarihan ng Senado[baguhin | baguhin ang wikitext]

Aprubahan o tanggihan ang mga pagbibitiw ng Pangulo at ng Vice President.
Aprubahan o tanggihan ang lahat ng promosyon ng militar na ipinagkaloob ng gobyerno sa mga opisyal na kinomisyon.
Magbigay ng mga leave of absence para sa Pangulo sa mga kaso maliban sa pagkakasakit, at tukuyin ang kwalipikasyon ng Pangalawang Pangulo upang maglingkod bilang Pangulo.
Payagan ang paglipat ng mga dayuhang tropa sa teritoryo ng Colombian.
Pahintulutan ang Pamahalaan na magdeklara ng digmaan sa isang banyagang bansa.
Pumili ng mga mahistrado ng Constitutional Court.
Piliin ang Attorney General.^[2]

Mga kapangyarihang panghukuman[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang kapangyarihang hudisyal ng Kongreso ay nahahati sa pagitan ng Kamara ng mga Kinatawan at ng Senado. Ang Senado ay may pananagutan sa pagkilala sa mga paratang na inihain ng Kapulungan ng mga Kinatawan laban sa Pangulo (o sinumang papalit sa kanya) at mga miyembro ng Comisión de Aforados kahit na maaaring tumigil sila sa paggamit ng kanilang mga tungkulin. Tinutukoy ng Senado ang bisa ng mga singil tungkol sa mga aksyon o pagtanggal na naganap sa pagsasagawa ng mga tungkuling ito.^[3]

Maaaring italaga ng Senado ang paunang pagsisiyasat sa isang grupo ng mga miyembro nito, ngunit ang paghatol ay binibigkas sa isang pampublikong sesyon na may hindi bababa sa dalawang-katlo ng mga senador na dumalo.

Sa mga paglilitis na isasagawa sa Senado, ang akusado ay awtomatikong masususpinde sa kanyang opisina kapag natanggap na ang mga kasong dinala. Kung ang akusasyon ay tumutukoy sa mga pagkakasala na ginawa sa pagpapatupad ng kanyang mga tungkulin o hindi karapat-dapat na maglingkod para sa maling pag-uugali, ang Senado ay maaari lamang paalisin siya sa tungkulin at/o pansamantala o permanenteng tanggalin ang akusado ng kanilang mga karapatang pampulitika. Ang akusado, gayunpaman, ay dinadala sa paglilitis sa harap ng Supreme Court of Justice, kung ang ebidensya ay nagpapakita na ang indibidwal ay responsable para sa isang paglabag na karapat-dapat sa iba pang mga parusa. Kung ang singil ay tumutukoy sa mga karaniwang krimen, ang Senado ay nagdedeklara kung may mga batayan para sa karagdagang mga hakbang; sa pagsang-ayon, ang akusado ay inilalagay sa disposisyon ng Korte Suprema.^[2]

Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2

↑ [http:/ /www.secretariasenado.gov.co/senado/basedoc/constitucion_politica_1991_pr008.html#262 "Constitución Política de 1991 (Artículo 262)"]. Secretaría General del Senado. {{cite web}}: Check |url= value (tulong)
↑ ^2.0 ^2.1 constituteproject.org/constitution/Colombia_2013?lang=en "Colombia 1991 (rev. 2013)". Constitute Project. {{cite web}}: Check |url= value (tulong) Maling banggit (Invalid na <ref> tag; maraming beses na binigyang-kahulugan ang pangalang "constitution[eng]" na may iba't ibang nilalaman); $2
↑ gov.co/senado/basedoc/constitucion_politica_1991_pr005.html#174 "Constitución Política de 1991 (Artículo 175)". Secretaría General del Senado. {{cite web}}: Check |url= value (tulong)

[3] [http:/ /www.secretariasenado.gov.co/senado/basedoc/constitucion_politica_1991_pr008.html#262 "Constitución Política de 1991 (Artículo 262)"]. Secretaría General del Senado. {{cite web}}: Check |url= value (tulong)

[constitution[eng]-4] 2.0 ^2.1 constituteproject.org/constitution/Colombia_2013?lang=en "Colombia 1991 (rev. 2013)". Constitute Project. {{cite web}}: Check |url= value (tulong) Maling banggit (Invalid na <ref> tag; maraming beses na binigyang-kahulugan ang pangalang "constitution[eng]" na may iba't ibang nilalaman); $2

[5] v.co/senado/basedoc/constitucion_politica_1991_pr005.html#174 "Constitución Política de 1991 (Artículo 175)". Secretaría General del Senado. {{cite web}}: Check |url= value (tulong)

[b]

[a]

[1]

[2]

[3]