Squamata

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Mga reptilyang may kaliskis
Temporal na saklaw: Simulang Jurassic-Kamakailang, 199–0 Ma
Posibleng may rekord sa Huling Triassic.
Blue-toungued skink444.jpg
Eastern blue-tongued lizard
Klasipikasyong pang-agham e
Kaharian: Animalia
Kalapian: Chordata
Hati: Reptilia
Superorden: Lepidosauria
Orden: Squamata
Oppel, 1811
Mga suborden

Tignan ang teksto

World.distribution.sauria.1.png
black: Range of Squamata

Ang Squamata o Mga reptilyang may kaliskis ang pinakamalaking kamakailang order ng mga reptilya na kinabibilangan ng mga butiki at ahas. Ang mga kasapi nito ay itinatangi sa mga balat nito na may mga masungay na kaliskis o mga kalasag. Ang mga ito ay nag-aangkin ng magagalaw na mga butong kwadrata na gumagawa ritong posibleng mapagalaw ang itaas na panga relatibo sa kaha ng utak. Ito ay partikular na makikita sa mga ahas na labis na malawak na makapagbubukas ng mga bibig nito upang maipasok ang isang malaking sinisilang mga hayop nito.

Ebolusyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Slavoia darevskii, isang posil na Squamata

Ang Squamata ay isang monopiletikong kapatid na pangkat ng tuatara. Ang magkasamang squamata at tuatara ay isang kapatid na pangkat ng mga buwaya at ibon na mga umiiral na arkosauro. Ang mga fossil ng squamata ay unang lumitaw sa panahong Gitnang Jurassic ngunit ang piloheniyang mitokondriyal ay nagmumungkahi na ang mga ito ay nag-ebolb sa panahong Permian. Mula sa datos na morpolohikal, ang mga butiking iguanid ay pinaniniwalaang nag-diberhente sa ibang mga squamata ng napaka-aga ngunit ang kamakailang mga piloheniyang molekular mula sa mitokondriyal na DNA at nukleyar na DNA ay hindi sumusuporta sa maagang diberhensiyang ito.[1] Dahil ang mga ahas ay may mas mabilis na orasang molekular kesa sa ibang squamata[1] at ang kaunting sinaunang ahas at mga fossil ng ninuno ng ahas ay natagpuan,[2] ang paglutas sa relasyon sa pagitan ng mga ahas at ibang mga pangkat ng squamata ay mahirap.

Klasipikasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Desert iguana from Amboy Crater, Mojave Desert, California

Sa klasiko, ang order ay nahahati sa tatlong mga suborder:

Sa mga ito, ang mga butiki ang bumubuo ng isang pangkat parapiletiko(dahil ang mga butiki ay hindi nagsasama ng subklado ng mga ahas). Sa mas bagong mga klasipikasyon, ang pangalang Sauri ay pangkalahatang ginagamit para sa mga reptilya at ibon at ang squata ay hinahati ng magkaiba.

Ang mga relasyon sa pagitan ng mga suborder na ito ay hindi natitiyak bagaman ang kamakailang pagsasaliksik [3] ay nagmumungkahing ang ilang mga pamilya ay maaaring bumuo ng isang hipotetikal na kladong kamandag na sumasakop sa isang karamihan(na halos 60 porsiyento) ng mga espesyeng squmata. Ito ay pinangalanang Toxicofera at nagsasama ng mga sumusunod na pangkat mula sa tradisyonal na klasipikasyon[3]:

  • Suborder Serpentes (mga ahas)
  • Suborder Iguania (agamids, chameleons, iguanids, at iba pa)
  • Infraorder Anguimorpha, na nahahati sa:
    • Pamilya Varanidae (mga bayawak, kasama ang bayawak ng Komodo)
    • Pamilya Anguidae (alligator lizards, glass lizards, at iba pa)
    • Pamilya Helodermatidae (Ang Gila monster at ang Mexican beaded lizard)

Talaan ng mga kasalukuyang nabubuhay na pamilya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Amphisbaenia
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Amphisbaenidae
Gray, 1865
Tropical worm lizards Darwin's worm lizard (Amphisbaena darwinii) -
Bipedidae
Taylor, 1951
Bipes worm lizards Mexican mole lizard (Bipes biporus) Bipes biporus.jpg
Rhineuridae
Vanzolini, 1951
North American worm lizards North American worm lizard (Rhineura floridana) Amphisbaenia 1.jpg
Trogonophidae
Gray, 1865
Palearctic worm lizards Checkerboard worm lizard (Trogonophis wiegmanni) -
Anguidea or Diploglossa
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Anguidae
Oppel, 1811
Glass lizards, alligator lizards and slow worms Slow worm (Anguis fragilis) Anguidae.jpg
Anniellidae
Gray, 1852
American legless lizards California legless lizard (Anniella pulchra) Anniella pulchra.jpg
Xenosauridae
Cope, 1866
Knob-scaled lizards Chinese crocodile lizard (Shinisaurus crocodilurus) Chin-krokodilschwanzechse-01.jpg
Gekkota
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Dibamidae
Boulenger, 1884
Blind lizards Dibamus nicobaricum -
Gekkonidae
Gray, 1825
Geckos Thick-tailed gecko (Underwoodisaurus milii) Underwoodisaurus milii.jpg
Pygopodidae
Boulenger, 1884
Legless lizards Burton's snake lizard (Lialis burtonis) Lialis burtonis.jpg
Iguania
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Agamidae
Spix, 1825
Agamas Eastern bearded dragon (Pogona barbata) Bearded dragon04.jpg
Chamaeleonidae
Gray, 1825
Chameleons Veiled chameleon (Chamaeleo calyptratus) Chamaelio calyptratus.jpg
Corytophanidae
Frost & Etheridge, 1989
Casquehead lizards Plumed basilisk (Basiliscus plumifrons) Plumedbasiliskcele4 edit.jpg
Crotaphytidae
Frost & Etheridge, 1989
Collared and leopard lizards Common collared lizard (Crotaphytus collaris) Collared lizard in Zion National Park.jpg
Hoplocercidae
Frost & Etheridge, 1989
Wood lizards or clubtails Club-tail iguana (Hoplocercus spinosus) -
Iguanidae Iguanas Marine iguana (Amblyrhynchus cristatus) Marineiguana03.jpg
Leiosauridae
Frost et al., 2001
- Darwin's iguana (Diplolaemus darwinii) -
Liolaemidae
Frost & Etheridge, 1989
Swifts Shining tree iguana (Liolaemus nitidus) Atacama lizard1.jpg
Opluridae
Frost & Etheridge, 1989
Madagascan iguanas Chalarodon (Chalarodon madagascariensis) -
Phrynosomatidae
Frost & Etheridge, 1989
Earless, spiny, tree, side-blotched and horned lizards Greater earless lizard (Cophosaurus texanus) Reptile tx usa.jpg
Polychrotidae
Frost & Etheridge, 1989
Anoles Carolina anole (Anolis carolinensis) Anolis carolinensis.jpg
Tropiduridae
Frost & Etheridge, 1989
Neotropical ground lizards (Microlophus peruvianus) Mperuvianus.jpg
Platynota or Varanoidea
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Helodermatidae Gila monsters Gila monster (Heloderma suspectum) Gila.monster.arp.jpg
Lanthanotidae Earless monitor Earless monitor (Lanthanotus borneensis) -
Varanidae Mga bayawak Perentie (Varanus giganteus) Perentie Lizard Perth Zoo SMC Spet 2005.jpg
Scincomorpha
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Cordylidae Spinytail lizards Girdle-tailed lizard (Cordylus warreni) Cordylus breyeri1.jpg
Gerrhosauridae Plated lizards Sudan plated lizard (Gerrhosaurus major) Gerrhosaurus major.jpg
Gymnophthalmidae Spectacled lizards Bachia bicolor Bachia bicolor.jpg
Lacertidae
Oppel, 1811
Wall or true lizards Ocellated lizard (Lacerta lepida) Perleidechse-20.jpg
Scincidae
Oppel, 1811
Skinks Western blue-tongued skink (Tiliqua occipitalis) Tiliqua occipitalis.jpg
Teiidae Tegus or whiptails Gold tegu (Tupinambis teguixin) Goldteju Tupinambis teguixin.jpg
Xantusiidae Night lizards Granite night lizard (Xantusia henshawi) Xantusia henshawi.jpg
Alethinophidia
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Acrochordidae
Bonaparte, 1831[4]
File snakes Marine file snake (Acrochordus granulatus) Wart snake 1.jpg
Aniliidae
Stejneger, 1907[5]
Coral pipe snakes Burrowing false coral (Anilius scytale)
Anomochilidae
Cundall, Wallach and Rossman, 1993.[6]
Dwarf pipe snakes Leonard's pipe snake, (Anomochilus leonardi)
Atractaspididae
Günther, 1858[7]
Mole vipers Bibron's burrowing asp (Atractaspis bibroni)
Boidae
Gray, 1825[4]
Boas Amazon tree boa (Corallus hortulanus) Corallushortulanus.png
Bolyeriidae
Hoffstetter, 1946
Round Island boas Round Island burrowing boa (Bolyeria multocarinata)
Colubridae
Oppel, 1811[4]
Colubrids Grass snake (Natrix natrix) Natrix natrix (Marek Szczepanek).jpg
Cylindrophiidae
Fitzinger, 1843
Asian pipe snakes Red-tailed pipe snake (Cylindrophis ruffus)
Elapidae
Boie, 1827[4]
Cobras, coral snakes, mambas, kraits, sea snakes, sea kraits, Australian elapids King cobra (Ophiophagus hannah) Ophiophagus hannah2.jpg
Loxocemidae
Cope, 1861
Mexican burrowing snakes Mexican burrowing snake (Loxocemus bicolor) Loxocemus bicolor.jpg
Pythonidae
Fitzinger, 1826
Mga sawa Ball python (Python regius) Ball python lucy.JPG
Tropidophiidae
Brongersma, 1951
Dwarf boas Northern eyelash boa (Trachyboa boulengeri)
Uropeltidae
Müller, 1832
Shield-tailed snakes, short-tailed snakes Cuvier's shieldtail (Uropeltis ceylanica) Silybura shortii.jpg
Viperidae
Oppel, 1811[4]
Vipers, pitvipers, rattlesnakes European asp (Vipera aspis)
Xenopeltidae
Bonaparte, 1845
Sunbeam snakes Sunbeam snake (Xenopeltis unicolor) XenopeltisUnicolorRooij.jpg
Scolecophidia
Pamilya Mga karaniwang pangalan Mga halimbawang espesye Halimbawang larawan
Anomalepidae
Taylor, 1939[4]
Dawn blind snakes Dawn blind snake (Liotyphlops beui)
Leptotyphlopidae
Stejneger, 1892[4]
Slender blind snakes Texas blind snake (Leptotyphlops dulcis) Leptotyphlops dulcis.jpg
Typhlopidae
Merrem, 1820[8]
Blind snakes European blind snake (Typhlops vermicularis) Typhlops vermicularis.jpg

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 Kumazawa, Yoshinori (2007). "Mitochondrial genomes from major lizard families suggest their phylogenetic relationships and ancient radiations". Gene. 388 (1–2): 19–26. doi:10.1016/j.gene.2006.09.026. PMID 17118581.
  2. "Lizards & Snakes Alive!". American Museum of Natural History. Nakuha noong 2007-12-25.
  3. 3.0 3.1 Fry, B.; et al. (2006). "Early evolution of the venom system in lizards and snakes" (PDF). Nature. 439 (7076): 584–588. doi:10.1038/nature04328. PMID 16292255. {{cite journal}}: Binalewala ang unknown parameter na |month= (tulong); Hayagang paggamit sa et al. sa: |author= (tulong); Kawing panlabas sa |format= (tulong)
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 Cogger(1991), p.23
  5. "Aniliidae". Integrated Taxonomic Information System. Nakuha noong 12 December 2007.
  6. "Anomochilidae". Integrated Taxonomic Information System. Nakuha noong 13 December 2007.
  7. "Atractaspididae". Integrated Taxonomic Information System. Nakuha noong 13 December 2007.
  8. "Typhlopidae". Integrated Taxonomic Information System. Nakuha noong 13 December 2007.