Arkitekturang bernakular

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Ang bahay kubo, ang tradisyunal na bahay sa Pilipinas
Arkitekturang Minangkabau mula sa Kanlurang Sumatra, Indonesya, hango sa hugis ng sungay ng kalabaw

Ang arkitekturang bernakular ay isang klase ng arkitekturang ginawa sa labas ng anumang akademikong tradisyon, at walang propesyonal na patnubay. Hindi ito isang partikular na kilusan o istilo ng arkitektura, ngunit sa halip ay isang malawak na kategorya na sumasaklaw sa isang malawak na hanay ng iba't-ibang uri ng mga gusali, na may magkakaibang mga pamamaraan ng pagtatayo, mula sa buong mundo.[1] Ayon sa arkitektong si Amos Rapoport noong 1995, ang arkitekturang katutubo ay bumubuo sa 95% ng mga naitayong mga istraktura sa buong mundo.[2]

Karaniwang nagsisilbi ang arkitekturang bernakular sa lokal na mga pangangailangan, na limitado sa mga kagamitang ginagamit sa isang partikular na rehiyon, at sumasalamin sa mga lokal na tradisyon at kasanayang pangkultura. Ang pag-aaral ng katutubong arkitektura ay hindi sinusuri ang mga arkitekto na pormal na nag-aral, ngunit sa halip ay ang mga kasanayan sa disenyo at tradisyon ng mga lokal na tagabuo, na bihirang bigyan ng anumang pagpapatungkol para sa trabaho. Kamakailan lamang, sinuri ng mga designer at industriya ng gusali ang katutubong arkitektura sa pagsisikap na maging mas mulat sa enerhiya sa kontemporaryong disenyo at konstruksyon—bahagi ng mas malawak na interes sa napapanatiling disenyo.

Ebolusyon ng parirala[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang salitang vernacular ay nangangahulugang 'domestic, native, indigenous', mula sa salitang verna na ibig sabihin ay 'native slave' o 'home-born slave'. Ang salita ay maaaring nagmula sa isang mas matandang salitang Etrusko.[3] Hiniram ang termino sa lingguwistika, kung saan ang salitang vernacular ay tumutukoy sa paggamit ng wika partikular sa isang panahon, lugar, o grupo.[4]

Ang parirala ay nagsimula sa taong 1857, nang ito ay ginamit ni Sir George Gilbert Scott, bilang pokus ng unang kabanata ng kanyang aklat na "Remarks on Secular & Domestic Architecture, Present & Future",[5] at sa isang papel na kanyang binasa sa lipunang arkitektura sa Leicester noong Oktubre ng kaparehong taon.[6] Bilang tagapagtaguyod ng kilusang Neogotiko, ginamit ni Scott ang termino sa pamamaraang nakakasira, upang tukuyin ang "nangingibabaw na arkitektura" sa Inglatera noong mga panahong iyon, taliwas sa Neogotiko na gusto niyang ipakilala. Sa kategoryang bernakular, isinama ni Scott ang St Paul's Cathedral, Greenwich Hospital, at Castle Howard.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Ghisleni, Camilla (25 Nobyembre 2020). "What is Vernacular Architecture?". ArchDaily (sa Ingles). Nakuha noong 30 Enero 2024.
  2. Amos Rapoport, House Form and Culture (Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, 1969), 2.
  3. "Vernacular(noun)". yourdictionary.com. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 12 Oktubre 2007. Nakuha noong 25 Pebrero 2024.
  4. Merriam–Webster definition
  5. Scott, George Gilbert (1 Enero 1857). Remarks on Secular & Domestic Architecture, Present & Future. J. Murray. p. 1. Nakuha noong 6 Marso 2024.
  6. "The Revival of Gothic Architecture" (sa Ingles). Leicester Chronicle, or, Commercial and Agricultural Advertiser. 31 Oktubre 1857. Nakuha noong 6 Marso 2024 – sa pamamagitan ng Newspapers.com.