Epimetheus (buwan)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Epimeteo (buwan))
Epimetheus
Kuha ng Cassini noong Disyembre 3, 2007
Pagkatuklas
Natuklasan niRichard Walker
Natuklasan noongDecember 18, 1966
Orbital characteristics[1]
Epoch 31 December 2003 (JD 2453005.5)
Semi-major axis151 410 ± 10 km
Eccentricity0.0098
Orbital period0.694 333 517 d
Inclination0.351 ± 0.004° to Saturn's equator
Satellite ofSaturn
Pisikal na katangian
Dimensiyon135 × 108 × 105 km[2]
Mean radius56.7 ± 3.1 km[2]
Pang-ibabaw na sukat~40 000 km²
Volume~760 000 km³
Mass5.304 ± 0.013 ×1017 kg[1]
Mean density0.69 ± 0.11 g/cm³
Surface gravity~0.0078 m/s2
Escape velocity~0.032 km/s
Rotation periodsynchronous
Axial tiltzero
Albedo0.73 ± 0.03 (geometric)[3]
Temperature~78 K

Ang Epimetheus (Kastila: Epimeteo) ay isang panloob na buwan ng Saturno. Kilala rin ito sa ngalang Saturno XI. Ito ay ipinangalan mula sa tauhang pangmitolohiyang si Epimeteo (Epimetheus), kuya ni Prometeo.

Pagkakatuklas[baguhin | baguhin ang wikitext]

Epemeteo

Ang Epimetheus ay nakikibahagi sa orbit ng buwang Janus. Dating pinaniniwalaan ng mga astronomo na may iisang bagay lamang sa orbit at nagkaroon ng kahirapan sa pagtukoy sa katangian sa orbit. Ang mga pagsisiyasat ay larawanin at hiniwalay sa malawak na agwat ng oras na nagpapakita na ang pagpapakita ng dalawang bagay ay hindi halata at ang mga pagmamatyag ay mahirap na papagkasunduin sa isang makatwiran na orbit.

Pinagmatyag ni Audouin Dollfus noong Disyembre 15, 1966 [4] na iminungkahi niyang tawaganing "Janus" [5] Noong Disyembre 18, nagkaroon ng kaparehong pagmamatyag si Richard Walker na ngayo'y kinararangalan sa pagtuklas ng Epimeteo.[6] Ngunit nang mga panahong iyon, pinaniniwalaan na may iisang buwan lamang ito na may pangalang 'di-opisyal na "Janus" sa nasabing orbit.

Labindalawang tanong makalipas, noong Oktubre 1978, naunawaan nila Stephen M. Larson at John W. Fountain na ang mga paglalarawan noong 1966 ay mapaliliwanag nang pinakamaayos ng dalawang bagay (Janus at Epimeteo) na nakikibahagi sa parehong mga orbit.[7] Ito ay pinatunayan noong 1980 ng Voyager 1, at naging opisyal na ang pagkakatuklas ng Epemeteo nila Larson at Fountain kay Walker.

Natanggap ng Epemeteo ang pangalan nito noong 1983.[8] SA pagkakapangalan, ang pangalang Janus ay pinagtibay ng IAU ngunit ang pangalan ay nagamit na 'di-pormal simula nang pagmungkashi ni Dollfus ang pangalan sa pagkakatuklas niya noong 1966.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 Spitale, J. N.; et al. (2006). "The orbits of Saturn's small satellites derived from combined historic and Cassini imaging observations". The Astronomical Journal. 132 (2): 692–710. doi:10.1086/505206. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2016-04-13. Nakuha noong 2009-12-18.
  2. 2.0 2.1 Porco, C. C.; et al. (2006). "Physical Characteristics and Possible Accretionary Origins for Saturn's Small Satellites" (PDF). Bulletin of the American Astronomical Society. 37: 768.
  3. Verbiscer, A.; French, R.; Showalter, M.; and Helfenstein, P.; Enceladus: Cosmic Graffiti Artist Caught in the Act, Science, Vol. 315, No. 5813 (February 9, 2007), p. 815 (supporting online material, table S1)
  4. IAUC 1987: Probable New Satellite of Saturn January 3, 1967 (discovery)
  5. IAUC 1995: Saturn X (Janus) February 1, 1967 (naming Janus)
  6. IAUC 1991: Possible New Satellite of Saturn January 6, 1967
  7. Fountain, J. W.; and Larson, S. M.; Saturn's ring and nearby faint satellites, Icarus, Vol. 36 (October 1978), pp. 92–106
  8. Transactions of the International Astronomical Union, Vol. XVIIIA, 1982 (confirms Janus, names Epimetheus, Telesto, Calypso) (mentioned in IAUC 3872: Satellites of Jupiter and Saturn 1983 September 30)