Kahariang Hasmoneo
Hasmonean dynasty ממלכת החשמונאים Mamleḵeṯ haḤašmona'īm | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 140 BCE–37 BCE | |||||||||
 | |||||||||
| Katayuan | Seleucid Empire vassal (140–110 BCE) Independent kingdom (110–63 BCE) Client state of the Roman Republic (63–40 BCE) Client state of the Parthian Empire (40–37 BCE)[1][2] | ||||||||
| Kabisera | Jerusalem | ||||||||
| Karaniwang wika | Old Aramaic (official),[3] Koine Greek (official) Biblical Hebrew (liturgical) | ||||||||
| Relihiyon | Second Temple Judaism | ||||||||
| Pamahalaan | Semi-constitutional theocratic monarchy | ||||||||
| Prince, later Basileus | |||||||||
• 140–134 BCE | Simon Thassi | ||||||||
• 134 (110)–104 BCE | John Hyrcanus | ||||||||
• 104–103 BCE | Aristobulus I | ||||||||
• 103–76 BCE | Alexander Jannaeus | ||||||||
• 76–67 BCE | Salome Alexandra | ||||||||
• 67–66 BCE | Hyrcanus II | ||||||||
• 66–63 BCE | Aristobulus II | ||||||||
• 63–40 BCE | Hyrcanus II | ||||||||
• 40–37 BCE | Antigonus | ||||||||
| Lehislatura | Early Sanhedrin | ||||||||
| Panahon | Hellenistic Age | ||||||||
| 167 BCE | |||||||||
• Dynasty established | 140 BCE | ||||||||
• Full independence | 110 BCE | ||||||||
• Pompey intervenes in Hasmonean civil war | 63 BCE | ||||||||
| 40 BCE | |||||||||
• Herod overthrows the Hasmoneans | 37 BCE | ||||||||
| Salapi | Hasmonean coinage | ||||||||
| |||||||||
| Bahagi ngayon ng | |||||||||
Ang Dinastiyang Hasmoneo o Kahariang Hasmoneo[4] ( /ˌhæzməˈniːən/ (audio Naka-arkibo 2007-11-05 sa Wayback Machine.); Hebreo: חַשְׁמוֹנָאִים Ḥašmōnaʾīm) ang ang naghaharing dinastiya sa Judea mula 140 BCE hanggang 37 BCE. Mula 140 BCE hanggang 116 BCE, ang dinastiyang Hasmoneo ay namuno sa Judea nang semi-austonomoso mula sa Imperyong Seleucid at mula 110 BCE, sa paghina ng Imperyong Seleucid, ang Judea ay lalo pang nagkamit ng autonomiya o pamumuno sa sarili at lumawak pa sa mga kalapit na rehiyong Samaria, Galilea, Iturea, Perea, at Idumea. Itinuturing ng ilang mga iskolar ang kahariang Hasmoneo na independiyente sa Lupain ng Israel.[5]
Kinuha ng mga haring Hasmoneo ang pamagat na Griyegong basileus (hari o emperador). Sinakop ng mga puwersa ng Republikang Romano ang kahariang Hasmoneo noong 63 BCE at pinalitan ni Dakilang Herodes ang huling hari ng Kahariang Hasmoneo noong 37 BCE. Itinatag ni Simon Thassi ang dinastiyang ito noong 141 BCE, mga dalawang dekada pagkatapos na matalo ng kanyang kapatid na si Judas Macabeo (יהודה המכבי Yehudah HaMakabi) ang mga hukbo ng Imperyong Seleucid sa paghihimagsik na Macabeo noong 167 BCE hanggang 141 BCE. Ayon sa 1 Macabeo, 2 Macabeo at Digmaang Hudyo ni Josephus,[6], istriktong kinontrol ng haring si Antiochus IV Epiphanes ang satrapiyang Seleucid ng Coele Syria at Phoenicia[7] pagkatapos ng kanyang matagumpay na pagsakop sa Kahariang Ptolemaiko(170 hanggang 168 BCE) at pinabalik sa panghihimasok ng Republikang Romano.[8][9] Nilusob ni Antiochus IV Epiphanes ang Herusalem, ipinatigil ang paghahandog sa Ikalawang Templo sa Herusalem,ipinagbawal ang relihiyong Hudaismo.[7][10] at inutos sa mga Hudyo na magsanay ng Helenisasyon o mga pagsasanay ng mga Griyego.(c. 168-167 BCE).[10] Ang patuloy na pagguho ng Imperyong Seleucid dahil sa pagsalakay ng lumalakas na Republikang Romano at Imperyong Parthian ay pumayag sa Judea na muling magkamit ng autonomiya o pangangasiwa sa sarili nito. Noong 63 BCE, ang kahariang Hasmoneo ay sinakop ng Republikang Romano at ginawang estadong kliyente.
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Neusner 1983, p. 911.
- ↑ Vermes 2014, p. 36.
- ↑ Muraoka 1992.
- ↑ From Late Latin Asmonaei from Sinaunang Griyego: Ἀσαμωναῖοι (Asamōnaioi).
- ↑
For example:
Wood, Leon James; O'Brien, David (1986) [1970]. "Between the Testaments". A Survey of Israel's History (ika-revised (na) edisyon). Grand Rapids, Michigan: Zondervan. p. 365. ISBN 9780310347705. Nakuha noong 5 Pebrero 2022.
The Hasmoneans would rule over an independent Israel that, for a time, would equal the boundaries of David and Solomon.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Louis H. Feldman, Steve Mason (1999). Flavius Josephus. Brill Academic Publishers.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 7.0 7.1 "Maccabean Revolt – Biblical Studies – Oxford Bibliographies".
- ↑ Schäfer (2003), pp. 36–40.
- ↑ "Livy's History of Rome". Inarkibo mula sa orihinal noong 19 Agosto 2017. Nakuha noong 25 Enero 2007.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 10.0 10.1
Kasher, Aryeh (1990). "2: The Early Hasmonean Era". Jews and Hellenistic cities in Eretz-Israel: Relations of the Jews in Eretz-Israel with the Hellenistic cities during the Second Temple Period (332 BCE – 70 CE). Texte und Studien zum Antiken Judentum. Bol. 21. Tübingen: Mohr Siebeck. pp. 55–65. ISBN 978-3-16-145241-3.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)