Lokal na pangkat
Nangangailangan ang artikulo o seksiyon na ito ng pagwawasto sa balarila, estilo, pagkakaisa, tono o baybay. |
Ang artikulong ito ay nangangailangan ng maayos na salin. (walang petsa) |
Mukhang kailangan pong ayusin ang artikulo na ito upang umayon ito sa pamantayan ng kalidad ng Wikipedia. (walang petsa)
Makakatulong po kayo sa pagpapaunlad sa nilalaman po nito. Binigay na dahilan: wala |
Ang lokal na pangkat, na tinatawag ding pangkat na nasa dako, pangkat na nasa lugar o pangkat na nasa pook (Ingles: local group, "pangkat na nasa isang dako, pook, o lugar" o "pangkat na nauukol sa isang dako o pook"), ay isang pangkat ng mga galaksiya na kasama rito ang galaksiya ng Mundo, ang Daang Magatas. Naglalaman ang pangkat ng 54 galaksiya (kasama na rito ang duwendeng galaksiya),na kasama ang kanilang gitang grabitasyonal na makikita sa pagitan ng Daang Magatas at Galaksiyang Andromeda. Nakapaloob ang mga galaksiya ng lokal na pangkat sa diyametrong 10 megalight-year (3.1 megaparsecs) (tignan ang 1 E+22 m para sa pagkukumpara ng layo) at mayroong dalawahang (dumbbell)[1] hugis. Tinatantiya na mayroong bigat ang pangkat na ito na 1.29±0.14 ×1012 M☉[1] at mayroong paghihiwalay ng belosidad na 61±8 km/s.[2] Bahagi ng Virgo Supercluster ang pangkat na ito (halimbawa ang Local Supercluster).[3]
Ang Daang Magatas at ang Galaksiyang Andromeda ang dalawang mabibigat na galaksiya ng pangkat. Ang bawat isang paikot na galaksiya ay mayroong sistema ng satelayt na galaksiya.
- Binubuo ang sistemang satelayt ng Daang Magatas ng Galaksiyang Duwende ng Sagittarius, Malaking Kaulapan ng Mahelaniko, Maliit na Kaulapan ng Mahelaniko, Pangunahing Galaksiyang Duwende ng Canis, Ursa Minor Dwarf, Draco Dwarf, Carina Dwarf, Sextans Dwarf, Sculptor Dwarf, Fornax Dwarf, Leo I, Leo II, and Ursa Major I Dwarf at Ursa Major II Dwarf.
- Binubuo naman ang sistemang satelayt ng Galaksiyang Andromeda ng M32, M110, NGC 147, NGC 185, And I, And II, And III, And IV, And V, Pegasus dSph (tinatawag ding And VI), Cassiopeia Dwarf (tinatawag ding And VII), And VIII, And IX, And X, And XI, And XII, And XIII, And XIV, And XV, And XVI, And XVII, And XVIII, And XIX, at And XX.
- Ang Galaksiyang Triangulum, ang ikatlong pinakamalaki at ang kaisa-isang hindi galaksiyang bilog sa Lokal na Pangkat, ay hindi o maaaring kalapait ng Galaksiyang Andromeda subalit mayroon itong satelayt na tinatawag na Pisces Dwarf.
- Hindi malaman ang pagkakasapi ng NGC 3109, at ang kanyang kalapit na Sextans A at Antlia Dwarf dahil na rin sa kalayuan nito mula sa gitna ng Lokal na Pangkat.
Grabitasyonal na isinasama ang ibang miyembro ng pangkat sa IC10, IC1613, Phoenix Dwarf, Leo A, Tucana Dwarf, Cetus Dwarf, Pegasus Dwarf Irregular, Wolf-Lundmark-Melotte, Aquarius Dwarf, at Sagittarius Dwarf Irregular.
Kasaysayan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Unang ipinakilala ni Edwin Hubble ang "Lokal na Pangkat" o "Local Group" sa Kabanata VI ng kanyang libro na may pamagat na The Realm of the Nebulae (Hubble 1936, pp. 124–151). Sa librong ito, inilarawan niya ito bilang "a typical small group of nebulae which is isolated in the general field." Sinasabi niya rin na ang pagbawas ng liwanag ng bawat pangkat ay ang M31, ang Daang Magatas, M33, ang Large Magellanic Cloud, ang Small Magellanic Cloud, M32, NGC 205, NGC 6822, NGC 185, IC 1613 at NGC 147. Isinama niya rin IC 10 bilang isang miyembro ng Lokal na Pangkat. Noong 2003, tumaas ang bilang ng mga galaksiya mula sa labing dalawa hanggang sa tatlongput-anim, dahil sa pagkakatuklas ng dalawang dosenang galaksiya na mahina maglabas ng kanilang liwanag.[4]
Nilalamang galaksiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Mapa
[baguhin | baguhin ang wikitext]Katawang galaktikal
[baguhin | baguhin ang wikitext]Bilog na Galaksiya | |||
---|---|---|---|
Pangalan | Uri | Konstelasyon | Talababa |
Andromeda Galaxy (M31, NGC 224) | SA(s)b | Andromeda | Pinakamalaking miyembro ng pangkat, natuklasang ito pala ay isang hindi tamang bilog na galaksiya (2006). Maaaring hindi mabigat kaysa sa Daang Magatas. |
Milky Way | SBbc | n/a | Ikalawang pinakamalaki, sinasabing ito ang pinakamabigat na galaksiya sa pangkat.[5] |
Triangulum Galaxy (M33, NGC 598) | SAc | Triangulum | Ikatlong pinakamabigat, ito ay isang ordinaryong bilog na galaksiya at maaaring satelayt ng Galaksiyang Andromeda. |
Eliptikal na Galaksiya | |||
Pangalan | Uri | Konstelasyon | Talababa |
M110 (NGC 205) | E6p | Andromeda | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
M32 (NGC 221) | E2 | Andromeda | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
Iregular na Galaksiya | |||
Pangalan | Uri | Konstelasyon | Talababa |
Wolf-Lundmark-Melotte (WLM, DDO 221) | Ir+ | Cetus | |
IC 10 | KBm or Ir+ | Cassiopeia | |
Small Magellanic Cloud (SMC, NGC 292) | SB(s)m pec | Tucana | Satelayt ng Daang Magatas |
Canis Major Dwarf | Irr | Canis Major | Satelayt ng Daang Magatas |
Pisces Dwarf (LGS3) | Irr | Pisces | satelayt ng Galaksiyang Triangulum? |
IC 1613 (UGC 668) | IAB(s)m V | Cetus | |
Phoenix Dwarf | Irr | Phoenix | |
Large Magellanic Cloud (LMC) | Irr/SB(s)m | Dorado | Ikaapat pinakamalaking miyembro ng pangkat, Satelayt ng Daang Magatas |
Leo A (Leo III) | IBm V | Leo | |
Sextans B (UGC 5373) | Ir+IV-V | Sextans | |
NGC 3109 | Ir+IV-V | Hydra | |
Sextans A (UGCA 205) | Ir+V | Sextans | |
Duwendeng Eliptikal na Galaksiya | |||
Pangalan | Uri | Konstalasyon | Talababa |
NGC 147 (DDO 3) | dE5 pec | Cassiopeia | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda Galaxy |
SagDIG (Sagittarius Dwarf Irregular Galaxy) | IB(s)m V | Sagittarius | Malayo mula sa miyembrong barycentro subalit sinasabing isa rin tiong miyembro ng Lokal na Pangkat.[6] |
NGC 6822 (Barnard's Galaxy) | IB(s)m IV-V | Sagittarius | |
Pegasus Dwarf (Pegasus Dwarf Irregular, DDO 216) | Irr | Pegasus | |
Duwendeng Bilugang Galaksiya | |||
Pangalan | Uri | Konstelasyon | Talababa |
Boötes Dwarf | dSph | Boötes | |
Cetus Dwarf | dSph/E4 | Cetus | |
Canes Venatici I Dwarf at Canes Venatici II Dwarf | dSph | Canes Venatici | |
Andromeda III | dE2 | Andromeda | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
NGC 185 | dE3 pec | Cassiopeia | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
Andromeda I | dE3 pec | Andromeda | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
Sculptor Dwarf (E351-G30) | dE3 | Sculptor | Satelayt ng Daang Magatas |
Andromeda V | dSph | Andromeda | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
Andromeda II | dE0 | Andromeda | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
Fornax Dwarf (E356-G04) | dSph/E2 | Fornax | Satelayt ng Daang Magatas |
Carina Dwarf (E206-G220) | dE3 | Carina | Satelayt ng Daang Magatas |
Antlia Dwarf | dE3 | Antlia | |
Leo I (DDO 74) | dE3 | Leo | Satelayt ng Daang Magatas |
Sextans Dwarf | dE3 | Sextans | Satelayt ng Daang Magatas |
Leo II (Leo B) | dE0 pec | Leo | Satelayt ng Daang Magatas |
Ursa Minor Dwarf | dE4 | Ursa Minor | Satelayt ng Daang Magatas |
Draco Dwarf (DDO 208) | dE0 pec | Draco | Satelayt ng Daang Magatas |
SagDEG (Sagittarius Dwarf Elliptical Galaxy) | dSph/E7 | Sagittarius | Satelayt ng Daang Magatas |
Tucana Dwarf | dE5 | Tucana | |
Cassiopeia Dwarf (Andromeda VII) | dSph | Cassiopeia | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
Pegasus Dwarf Spheroidal Galaxy (Andromeda VI) | dSph | Pegasus | Satelayt ng Galaksiyang Andromeda |
Ursa Major I Dwarf at Ursa Major II Dwarf | dSph | Ursa Major | Satelayt ng Daang Magatas |
Hindi malaman ang Pagkakakilanlan | |||
Pangalan | Uri | Konstelasyon | Talababa |
Virgo Stellar Stream | dSph (remnant)? | Virgo | Nasa proseso ng paghahalo sa Daang Magatas |
Willman 1 | dwarf Spherical galaxy o Globular cluster? |
Ursa Major | Nasa layong 147,000 sinag-taon |
Andromeda IV | Irr? | Andromeda | Sinasabing hindi galaksiya |
UGCA 86 (0355+66) | Irr, dE or S0 | Camelopardalis | |
UGCA 92 (EGB0427+63) | Irr or S0 | Camelopardalis | |
May Posibilidad na Hindi Miyembro | |||
Pangalan | Uri | Konstelasyon | Talababa |
GR 8 (DDO 155) | Im V | Virgo | |
IC 5152 | IAB(s)m IV | Indus | |
NGC 55 | SB(s)m | Sculptor | |
Aquarius Dwarf (DDO 210) | Im V | Aquarius | |
NGC 404 | E0 or SA(s)0- | Andromeda | |
NGC 1569 | Irp+ III-IV | Camelopardalis | |
NGC 1560 (IC 2062) | Sd | Camelopardalis | |
Camelopardalis A | Irr | Camelopardalis | |
Argo Dwarf | Irr | Carina | |
ESO 347-8 (2318–42) | Irr | Grus | |
UKS 2323-326 | Irr | Sculptor | |
UGC 9128 (DDO 187) | Irp+ | Boötes | |
Sextans C | |||
Mga Bagay sa Lokal na Pangkat na Hindi na Kinikilala Bilang Galaksiya | |||
Pangalan | Uri | Konstelasyon | Talababa |
Palomar 12 (Capricornus Dwarf) | Capricornus | isang globular cluster na dating kinakategorya na duwendeng bilugang galaksiya | |
Palomar 4 (orihinal na itinalagang Ursa Major Dwarf) | Ursa Major | isang globular cluster na dating kinakategorya na duwendeng bilugang galaksiya |
Ibang kilalang bagay
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Smith's Cloud - isang Mataas na belosidad na ulap, na nasa pagitan ng 32,000 at 49,000 sinag-taon mula sa Mundo,[7] at 8000 sinag-taon mula sa kabuuan ng Galaksiyang Daang Magatas.[8]
- HVC 127-41-330 - isang Mataas na belosidad na ulap, 2.3 milyong sinag-taon mula sa Mundo
- Monoceros Ring - isang singsing mga bituin sa palibot ng Daang Magatas na kung saan ay sinasabing binubuo ng stellar stream mula sa Canis Major Dwarf Galaxy
Diyagrama
[baguhin | baguhin ang wikitext]Tingnan din
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Pangkat at klustero ng mga galaksiya
- Talaan ng mga malalapit na galaksiya
- Talaan ng mga klustero ng galaksiya
- Pangkat Maffei na isang pangkat ng mga galaksiya na malapit sa Lokal na Pangkat
- Local Supercluster
Talababa
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ 1.0 1.1 Karachentsev, I. D.; Kashibadze, O. G. (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics. 49 (1): 3–18. Bibcode:2006Ap.....49....3K. doi:10.1007/s10511-006-0002-6.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - ↑ van den Bergh, Sidney (1999). "The local group of galaxies". The Astronomy and Astrophysics Review. Springer. 9 (3–4): 273–318 (1999). Bibcode:1999A&ARv...9..273V. doi:10.1007/s001590050019. Nakuha noong Marso 11, 2012.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ R. B. Tully (1982). "The Local Supercluster". Astrophysical Journal. 257: 389–422. Bibcode:1982ApJ...257..389T. doi:10.1086/159999.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ van den Bergh, Sidney (Mayo 2003). "History of the Local Group". To be published in: "The Local Group as an Astrophysical Laboratory". Cambridge University Press: 5042. arXiv:astro-ph/0305042. Bibcode:2003astro.ph..5042V.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Milky Way 'bigger than thought'". BBC News. 2009-01-06.
{{cite news}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ van den Bergh, Sidney (Abril 2000). "Updated Information on the Local Group". The Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 112 (770): 529–536. arXiv:astro-ph/0001040. Bibcode:2000PASP..112..529V. doi:10.1086/316548.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Wakker, B. P.; York, D. G.; Wilhelm, R.; Barentine, J. C.; Richter, P.; Beers, T. C.; Ivezić, Ž.; Howk, J. C. (2008). "Distances to Galactic High‐Velocity Clouds. I. Cohen Stream, Complex GCP, Cloud g1". The Astrophysical Journal. 672 (1): 298–319. Bibcode:2008ApJ...672..298W. doi:10.1086/523845.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Massive Gas Cloud Speeding Toward Collision With Milky Way". Nakuha noong 2008-06-06.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga kawing na panlabas
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Ang Lokal na Pangkat ng mga Galaksiya, SEDS Messier pages
- Isang surbey ng mga nasagot na Nilalamang Stellar Content ng mga Malalapit na Galaksiya na kasalukuyang bumubuo ng Bituin Naka-arkibo 2009-05-09 sa Wayback Machine., Obserbatoryong Lowell
- van den Bergh, Sidney (2000). "Updated Information on the Local Group". The Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 112 (770): 529–536. arXiv:astro-ph/0001040. Bibcode:2000PASP..112..529V. doi:10.1086/316548.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)