Pumunta sa nilalaman

Makemake (astronomiya)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Makemake (dwarf planet))
136472 Makemake
Low-resolution image of Makemake and its unnamed moon S/2015 (136472) 1 by the Hubble Space Telescope, April 2015
Pagtuklas
Natuklasan
PetsaMarch 31, 2005
Pagpapangalan
(136472) Makemake
BigkasNK /ˌmækiˈmæki/, EU /ˌmɑːkiˈmɑːki/ or /ˌmɑːkeɪˈmɑːkeɪ/[a]
Etimolohiya
Makemake
2005 FY9
Kategorya ng planetang menor
Pang-uriMakemakean[6]
Simbolo🝼 (mostly astrological)
Katangian ng ligiran[7]
Epoch May 31, 2020
(JD 2458900.5)
Pinakamaagang petsa ng precoveryJanuary 29, 1955
Aphelion52.756 AU (7.8922 Tm)
Perihelion38.104 AU (5.7003 Tm)
45.430 AU (6.7962 Tm)
Tindi ng layo0.16126
306.21 yr (111,845 d)
165.514°
Pagkatagilid28.9835°
79.620°
17 November 2186[8]
294.834°
Kilalang satelayt1 (S/2015 (136472) 1)
Pisikal na katangian
Dimensiyon(1434+48
−18) × (1420+18
−24 km)[9]
715+19
−11 km[9]
Pagkapatag0.0098[c]
6.42×106 km2[d][10]
Bolyum1.53×109 km3[d][11]
Masa(2.69±0.20)×1021 kg[12]
Karaniwang densidad
1.67±0.17 g/cm3[12]
Grabidad sa ibabaw ng ekwador
0.35 m/s2[e]
0.71 km/s[f][13]:8
Temperatura30–40 K[16][13]
17.0 (opposition)[18][19]
  • 0.049±0.020 (corrected)[14]
  • −0.12 (JPL)[7]

Ang Makemake (sagisag: 🝼;[20] English bigkas: /ˌmɑːkiːˈmɑːkiː/, o Rapanui: [ˈmakeˈmake] (tulong·kabatiran)[21]), may pormal na itinalagang pangalang (136472) Makemake, ay ang pangatlong-pinakamalaking nalalamang planetang unano sa Sistemang Solar at isa sa dalawang pinakamalaking bagay sa sinturong Kuiper sa populasyon ng mga bagay na nasa Klasikal na sinturong Kuiper.[a] Nasa mga tatlong-ikaapat na bahagi ng diyametro ng Pluto.[22] Walang napag-aalamang mga satelayt ang Makemake, na kadahilanan ng pagiging natatangi nito sa mga pinakamalalaking mga bagay na nasa sinturong Kuiper. Nangangahulugan ang lubha nitong napakababang pangkaraniwang temperatura (mga 30 K) na natatakpan ng mga yelong metanyo, etanyo at maaaring ng nitrohena ang pangibabaw na kalatagan o balat nito.[23]

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang brownblog); $2
  2. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang brownblog2); $2
  3. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang MW); $2
  4. ↑ Podcast Dwarf Planet Haumea Naka-arkibo 2012-02-20 sa Wayback Machine. (Darin Ragozzine, at 3′11″)
  5. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Levison2003); $2
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Parker2016); $2
  7. ↑ 7.0 7.1 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang jpldata); $2
  8. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Horizons2186); $2
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Brown2013); $2
  10. ↑ "surface ellipsoid 717x717x710 – Wolfram-Alpha". Inarkibo mula sa orihinal noong 2019-12-22. Nakuha noong 2019-12-22.
  11. ↑ "volume ellipsoid 717x717x710 – Wolfram-Alpha". Inarkibo mula sa orihinal noong 2019-12-22. Nakuha noong 2019-12-22.
  12. ↑ 12.0 12.1 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Bamberger2025); $2
  13. ↑ 13.0 13.1 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Protopapa2025); $2
  14. ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Hromakina2019); $2
  15. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Verbiscer2022); $2
  16. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Kiss2024); $2
  17. ↑ 17.0 17.1 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Alvarez-Candal2020); $2
  18. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang AstDys); $2
  19. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Horizons); $2
  20. ↑ JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. Nakuha noong 2022-01-19.
  21. ↑ Robert D. Craig (2004). Handbook of Polynesian Mythology. ABC-CLIO. p. 63. ISBN 1576078949. Nakuha noong 2008-07-14.
  22. ↑ Michael E. Brown (2006). "The discovery of 2003 UB313 Eris, the 10th planet largest known dwarf planet". California Institute of Technology. Nakuha noong 2008-07-14.
  23. ↑ Mike Brown, K. M. Barksume, G. L. Blake, E. L. Schaller, D. L. Rabinowitz, H. G. Roe at C. A. Trujillo (2007). "Methane and Ethane on the Bright Kuiper Belt Object 2005 FY9". The Astronomical Journal. 133: 284–289. doi:10.1086/509734.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)

Mga kawing panlabas

[baguhin | baguhin ang wikitext]
May kaugnay na midya tungkol sa Makemake ang Wikimedia Commons.

Astronomiya Ang lathalaing ito na tungkol sa Astronomiya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2

Nagmula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Makemake_(astronomiya)&oldid=2178988"