Pumunta sa nilalaman

Mga wikaing Koreano

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Koreano
Mga natibong tagapagsalita
76 milyon (2007)[1]
Koreaniko
  • Koreano
Mga diyalekto
  • Sentral
  • Hilagang-Kanluran
  • Hamgyong (Hilagang-Silangan)
  • Yeongdong
  • Gyeongsang (Timog-Silangan)
  • Jeolla (Timog-Kanluran)
  • Jeju (Itinuturing ding hiwalay na wika mula sa mismong pamantayang wikang Koreano)
Mga kodigong pangwika
ISO 639-3kor
Glottologkore1280

Ang ilan sa mga diyalektong Koreano ay ginagamit sa Tangway Koreano. Sadyang mabundok ang mismong tangway at ang "teritoryo" ng bawat wikain o diyalekto ay halos tumutugma sa mga likas na hangganan sa pagitan ng iba't ibang pangheograpikong rehiyon ng Korea. Ipinangalan ang halos lahat ng mga wikaing iyon mula sa Walong Lalawigan ng Korea. Mayroong isang namumukod-tangi sa iba na itinuturing nang hiwalay na wika, ang Wikang Jeju.

Ang pamantayang wika

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  • Sa Timog Korea, ang Pamantayang Koreano (표준어/標準語) ay binigyang-depinisyon ng Pambansang Instituto ng Wikang Koreano bilang "makabagong pananalita ng Seoul na malawakang ginagamit ng mga nilinang nang mabuti" (교양있는 사람들이 두루 쓰는 현대 서울말). Sa paggamit, nangyayaring hindi naisasama ang mga tampok na matatagpuan lang sa Seoul.
  • Sa Hilagang Korea, nabanggit sa proklamasyong pagpapatibay na ang Wikaing Pyongan na ginagamit sa kabiserang Pyongyang, at sa mga napapalibutan nito, ang siyang magiging batayan para sa pamantayan ng wikang Koreano sa Hilagang Korea, ang Munhwaŏ; ganoon pa man, sa paggamit, nananatili itong "malalim na nakaugat" sa Wikaing Seoul, na siyang naging pambansang pamantayan sa loob ng mga nagdaang sentenaryo.[2]

Sa kabila ng pagkakaiba ng wikang Koreano ng hilaga at timog, malawakan pa ring nagkakaunawaan ang dalawang pamantayan. Isang kapansin-pansing tampok sa diberhensya (pagkakalayo) ang kakulangan ng mga anglisismo ng Hilaga dahil sa aylasyonismo (pagbubukod mula sa lahat) ang ang ideolohiyang Juche (pagdepende sa sariling kakayahan) at paggamit ng puro at nilalang na mga salitang Koreano.

Klasipikasyon

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Iba't ibang tawag para sa "tutubi" (Pamantayang Koreano ng Timog Korea: jamjari [잠자리]).
Koreano
Kontinental
Hilagang-Silangan

Wikaing Hamgyong



Ryukchin



Hilagang Kanluran

Wikaing Pyongan


Sentral

Wikaing Hwanghae



Seoul-Gyeonggi



Wikaing Yeongdong



Wikaing Chungcheong



Timog-Silangan

Wikaing Gyeongsang


Timog-Kanluran

Wikaing Jeolla



Pampulo (Insular)

Wikaing Jeju




  1. Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007
  2. Lee & Ramsey 2000, p. 309

Usbong Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.