Asirya: Pagkakaiba sa mga binago
its better than before and understandble Tatak: Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile |
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 112.202.165.65 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni WayKurat |
||
| Linya 1: | Linya 1: | ||
{{Mesopotamya}} |
|||
ang kanilang mahalagang naambang ay pag kantooot |
|||
Ang '''Asiria''' ay isang pangunahing Mesopotamyanong Silangang Semitiko na nagsasalita na kaharian at imperyo ng [[sinaunang Malapit na Silangan]], umiral bilang isang malayang estado mula siguro sa kasing aga ng ika-25 na siglo BK, hanggang pagbagsak nito sa pagitan ng 612 BK at 599 BK, na nagtaguyod sa kalagitnaan hanggang Maagang [[Panahon ng Tansong Pula]] hanggang sa huling [[Panahon ng Bakal]]. |
|||
Ang mga Asirio ay ang mga taong namuhay sa hilagang bahagi ng kasalukuyang Irak noong mula mga 2900 BK magpahanggang 600 BK. Nanirahan sila sa mataas na pook sa may [[Ilog ng Tigris]]. Kabilang sa kanilang pangunahing mga lungsod ng [[Assur]] at [[Nineveh]]. Nagkaroon sila ng Imperyong umaabot mula Ehipto hanggang Golpo ng Persa.<ref name=WWT>{{cite-WWT|''Who were the Assyrians?''}}</ref> |
|||
Noong Gitnang Panahon ng Tanso, ang '''Asiria''' ay isang rehiyon sa Ilog ng [[Tigris]] na ipinangalan sa unang kabisera nito, ang sinaunang lungsod ng [[Assur]] ([[Wikang Akkadiano|Akkadiano]]: {{lang|akk|''Aššur''}}; [[Wikang Hebrew|Hebrew]]: {{lang|he|אַשּׁוּר}} ''{{lang|he-Latn|Ar}}'', [[Wikang Arameo|Arameo]]: ''{{lang|arc-Latn|Aṯr}}''). Di-naglaon, bilang isang nasyon at imperyo na namahala sa buong [[Fertile Crescent|Matabang Kresyente]], [[Ehipto]], at malaking bahagi ng [[Anatolia]], tumutukoy ang katawagang "mismong Asiria" sa hilagang hati ng [[Mesopotamya]] (ang timog na hati ay ang [[Babilonya]] na ang [[Nineveh]] ang kabisera). |
|||
Nasa ilalim ng kapangyarihan ng mga haring Asirio ang isang malaking kaharian sa tatlong magkakaibang bahagi ng kasaysayan. Tinatawag ang mga ito na panahon o kahariang '''Matanda''' (ika-20 hanggang ika-15 dantaon BK), '''Gitna''' (ika-15 hanggang ika-10 dantaon BK), at '''[[Imperyong Neo-Asirio|Neo-Asirio]]''' (911-612 BK), kung saan ang pinakahuli ang pinakatanyag at may maraming naidokumento. |
|||
== Mga gusali == |
== Mga gusali == |
||
Pagbabago noong 14:39, 15 Agosto 2017
| Sinaunang Mesopotamia |
|---|
| Eufrates · Tigris |
Mga Imperyo/Lungsod |
| Sumerya |
| Eridu · Kish · Uruk · Ur Lagash · Nippur · Ngirsu |
| Elam |
| Susa |
| Imperyong Akkadiano |
| Akkad · Mari |
| Amorreo |
| Isin · Larsa |
| Babilonya |
| Babilonya · Caldea |
| Asiria |
| Assur · Nimrud Dur-Sharrukin · Nineve |
Ang Asiria ay isang pangunahing Mesopotamyanong Silangang Semitiko na nagsasalita na kaharian at imperyo ng sinaunang Malapit na Silangan, umiral bilang isang malayang estado mula siguro sa kasing aga ng ika-25 na siglo BK, hanggang pagbagsak nito sa pagitan ng 612 BK at 599 BK, na nagtaguyod sa kalagitnaan hanggang Maagang Panahon ng Tansong Pula hanggang sa huling Panahon ng Bakal.
Ang mga Asirio ay ang mga taong namuhay sa hilagang bahagi ng kasalukuyang Irak noong mula mga 2900 BK magpahanggang 600 BK. Nanirahan sila sa mataas na pook sa may Ilog ng Tigris. Kabilang sa kanilang pangunahing mga lungsod ng Assur at Nineveh. Nagkaroon sila ng Imperyong umaabot mula Ehipto hanggang Golpo ng Persa.[1]
Noong Gitnang Panahon ng Tanso, ang Asiria ay isang rehiyon sa Ilog ng Tigris na ipinangalan sa unang kabisera nito, ang sinaunang lungsod ng Assur (Akkadiano: [Aššur] error: {{lang}}: text has italic markup (help); Hebrew: אַשּׁוּר Ar, Arameo: Aṯr). Di-naglaon, bilang isang nasyon at imperyo na namahala sa buong Matabang Kresyente, Ehipto, at malaking bahagi ng Anatolia, tumutukoy ang katawagang "mismong Asiria" sa hilagang hati ng Mesopotamya (ang timog na hati ay ang Babilonya na ang Nineveh ang kabisera).
Nasa ilalim ng kapangyarihan ng mga haring Asirio ang isang malaking kaharian sa tatlong magkakaibang bahagi ng kasaysayan. Tinatawag ang mga ito na panahon o kahariang Matanda (ika-20 hanggang ika-15 dantaon BK), Gitna (ika-15 hanggang ika-10 dantaon BK), at Neo-Asirio (911-612 BK), kung saan ang pinakahuli ang pinakatanyag at may maraming naidokumento.
Mga gusali
Yari sa mga tisang ibinilad sa araw ang kanilang mga gusali. Ngunit gumamit sila ng mga pundasyong bato para sa mga templo at mga palasyo, at nilagyan ng mga mabusisi o detalyadong mga ukit ang mga pader.[1]
Mga sanggunian
- ↑ 1.0 1.1 Firth, Lesley (Patnugot Panlahat) atbp. (1985). "Who were the Assyrians?". Who Were They? The Simon & Schuster Color Illustrated Question & Answer Book. Little Simon Book, Simon & Schuster, Inc., Lungsod ng Bagong York, ISBN 0671604767.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Ang lathalaing ito na tungkol sa Kasaysayan ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.