Wikang Indones: Pagkakaiba sa mga binago
Tatak: Reverted Binago sa mobile Pagbabago sa web gamit mobile |
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 114.125.181.6 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni Glennznl Tatak: Rollback |
||
Linya 5: | Linya 5: | ||
|region=[[Timog Silangang Asya]] |
|region=[[Timog Silangang Asya]] |
||
|states= {{flag|Indonesia}}<br />{{flag|East Timor}} <small>(as a "working language")</small> |
|states= {{flag|Indonesia}}<br />{{flag|East Timor}} <small>(as a "working language")</small> |
||
|speakers=43 milyong natibo; mga 156 milyon |
|speakers=43 milyong natibo; mga 156 milyon sa ikalawang wika |
||
|date=2010 census |
|date=2010 census |
||
|fam2=[[Malayo-Polynesian languages|Malayo-Polynesian]] |
|fam2=[[Malayo-Polynesian languages|Malayo-Polynesian]] |
||
Linya 18: | Linya 18: | ||
|iso1=id|iso2=ind|iso3=ind}} |
|iso1=id|iso2=ind|iso3=ind}} |
||
{{interwiki|code=id}}Ang '''wikang Indones''' (Indones: ''Bahasa Indonesia'') ang opisyal na estandard ng [[wikang Malay]] |
{{interwiki|code=id}}Ang '''wikang Indones''' (Indones: ''Bahasa Indonesia'') ang opisyal na estandard ng [[wikang Malay]] sa [[Indonesia]] at itinuturing na wikang pambansa nito. May kaugnayan ito sa [[wikang Tagalog]] at pagbasang Malayu. Varyant ng wikang Indones, na may impluwensiya ng wikang Olandes, ang [[wikang Malasyo]] (Malasyo: ''bahasa Malaysia''), na may impluwensiya naman ng wikang Ingles. |
||
Mayroong salitang kaugnay |
Mayroong salitang kaugnay sa [[Wika sa Pilipinas|mga wikang Pilipino]] at Indones. |
||
[[Talaksan:Petilasan Carangandul (sign), Purwokerto, 2015-03-22.jpg|thumb|Isang karatula |
[[Talaksan:Petilasan Carangandul (sign), Purwokerto, 2015-03-22.jpg|thumb|Isang karatula sa wikang Indones]] |
||
[[Talaksan:Sarinagen, Cipongkor, West Bandung Regency, West Java, Indonesia - panoramio (3).jpg|thumb|Isang karatula |
[[Talaksan:Sarinagen, Cipongkor, West Bandung Regency, West Java, Indonesia - panoramio (3).jpg|thumb|Isang karatula sa wikang Indones]] |
||
== Kasaysayan == |
== Kasaysayan == |
||
Nagsimula ang wika bilang uri ng Riau Malay. <ref>"Bahasa dan dialek" (sa Wikang Indones). Embahada ng Republika ng Indonesia sa Astana. Nailagay sa archive mula sa orihinal noong ika-1 ng Mayo, 2013.</ref> Nakatulong ang lawak ng sakop ng wikang Malay bilang ''[[lingua franca]]'' ng kapuluang Indonesia. |
Nagsimula ang wika bilang uri ng Riau Malay. <ref>"Bahasa dan dialek" (sa Wikang Indones). Embahada ng Republika ng Indonesia sa Astana. Nailagay sa archive mula sa orihinal noong ika-1 ng Mayo, 2013.</ref> Nakatulong ang lawak ng sakop ng wikang Malay bilang ''[[lingua franca]]'' ng kapuluang Indonesia. |
||
Kahit na hindi ito sinasalita ng nakahihigit ng populasyon ng Indonesia bilang unang wika, nakasasalita ito ng karamihan ng Indonesia bilang pangalawang |
Kahit na hindi ito sinasalita ng nakahihigit ng populasyon ng Indonesia bilang unang wika, nakasasalita ito ng karamihan ng Indonesia bilang pangalawang o pangatlong wika. Nakakaaral ang bayan nito kasama ang iba nilang wika, tulad ng wikang Java, Bali at Sunda. Dito inililimbag ang karamihan sa mga lathalain at ginagamit sa iba't ibang palabas sa bansa. <ref>http://www.hawaii.edu/sealit/Downloads/The%2520Indonesian%2520Language.doc {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101225005237/http://www.hawaii.edu/sealit/Downloads/The%20Indonesian%20Language.doc |date=2010-12-25 }}. Isinangguni noong ika-10 ng Marso, 2018.</ref> |
||
== Mga Halimbawa == |
== Mga Halimbawa == |
||
Narito ang ilang mga pambati |
Narito ang ilang mga pambati sa Wikang Indones. <ref>https://www.omniglot.com/language/phrases/indonesian.php. Isinangguni noong ika-10 ng Marso, 2018.</ref> |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
|- |
|- |
||
Linya 58: | Linya 58: | ||
|- |
|- |
||
|Ang pangalan ko ay... |
|Ang pangalan ko ay... |
||
|''Nama saya |
|''Nama saya...'' |
||
|- |
|- |
||
|Nakasasalita ka ba ng wikang Ingles? |
|Nakasasalita ka ba ng wikang Ingles? |
||
|'' |
|''Anda bisa bicara bahasa inggris?'' |
||
|- |
|- |
||
|Paalam |
|Paalam |
||
Linya 80: | Linya 80: | ||
! Indones |
! Indones |
||
|- |
|- |
||
| bahay || ''rumah |
| bahay || ''rumah'' |
||
|- |
|- |
||
| ito || ''ini'' |
| ito || ''ini'' |
||
Linya 92: | Linya 92: | ||
| at || ''dan'' |
| at || ''dan'' |
||
|- |
|- |
||
| masarap || ''lezat'' / ''enak |
| masarap || ''lezat'' / ''enak'' |
||
|- |
|- |
||
| kanan||''kanan'' |
| kanan||''kanan'' |
||
Linya 105: | Linya 105: | ||
|- |
|- |
||
| saráp||''sedap'' |
| saráp||''sedap'' |
||
|- |
|- |
||
| isa||''satu'' / ''esa'' |
|||
|- |
|||
| apat||''empat'' |
| apat||''empat'' |
||
|- |
|- |
||
Linya 116: | Linya 114: | ||
| ako||''aku'' |
| ako||''aku'' |
||
|- |
|- |
||
| ikaw||''engkau |
| ikaw||''engkau'' |
||
|- |
|||
| siya||''dia'' |
|||
|- |
|- |
||
| kami||''kami'' |
| kami||''kami'' |
||
Linya 129: | Linya 125: | ||
|- |
|- |
||
| lalaki||''lelaki'' |
| lalaki||''lelaki'' |
||
|- |
|||
| sinta||''cinta'' |
|||
|- |
|||
| mahal||''mahal'' / ''cinta'' |
|||
|- |
|||
| mura||''murah'' |
|||
|- |
|- |
||
| langit||''langit'' |
| langit||''langit'' |
||
|- |
|||
| ulan||''hujan'' |
|||
|- |
|- |
||
| dagat||''laut'' |
| dagat||''laut'' |
||
Linya 147: | Linya 135: | ||
|- |
|- |
||
| batík||''bintik'' |
| batík||''bintik'' |
||
|- |
|||
| gunting||''gunting'' |
|||
|- |
|||
| kambing||''kambing'' |
|||
|- |
|||
| karabaw||''kerbau'' |
|||
|- |
|||
| buwaya||''buaya'' |
|||
|- |
|||
| pulo||''pulau'' |
|||
|- |
|||
| kapuluan||''kepulauan'' |
|||
|- |
|||
| pinto||''pintu'' |
|||
|- |
|||
| bukas||''buka'' |
|||
|- |
|||
| takot||''takut'' |
|||
|- |
|||
| bayad||''bayar'' |
|||
|- |
|||
| utang||''hutang'' |
|||
|- |
|||
| mangkok||''mangkok'' |
|||
|- |
|||
| bawang||''bawang'' |
|||
|- |
|||
| puti||''putih'' |
|||
|- |
|||
| itim||''hitam'' |
|||
|- |
|||
| apoy||''api'' |
|||
|- |
|||
| baboy||''babi'' |
|||
|- |
|||
| sapato||''sepatu'' |
|||
|- |
|||
| eskwela||''sekolah'' |
|||
|- |
|||
| eskwelahan||''sekolahan'' |
|||
|- |
|||
| guro||''guru'' |
|||
|- |
|- |
||
| dalamhatì||''pilu'' |
| dalamhatì||''pilu'' |
||
Linya 195: | Linya 141: | ||
|} |
|} |
||
== Paghahambing ng Filipino |
== Paghahambing ng Filipino at Indones == |
||
{| class="wikitable sortable" |
{| class="wikitable sortable" |
||
!Filipino |
!Filipino |
||
!Indones |
!Indones |
||
!Kahulugan |
!Kahulugan sa Indones |
||
|- |
|- |
||
|Ako |
|Ako |
Pagbabago noong 11:49, 23 Agosto 2022
Indonesian | |
---|---|
Bahasa Indonesia | |
Katutubo sa | Indonesia East Timor (as a "working language") |
Rehiyon | Timog Silangang Asya |
Mga natibong tagapagsalita | 43 milyong natibo; mga 156 milyon sa ikalawang wika (2010 census) |
Latin | |
Opisyal na katayuan | |
Indonesia | |
Pinapamahalaan ng | Pusat Bahasa |
Mga kodigong pangwika | |
ISO 639-1 | id |
ISO 639-2 | ind |
ISO 639-3 | ind |
Ang wikang Indones (Indones: Bahasa Indonesia) ang opisyal na estandard ng wikang Malay sa Indonesia at itinuturing na wikang pambansa nito. May kaugnayan ito sa wikang Tagalog at pagbasang Malayu. Varyant ng wikang Indones, na may impluwensiya ng wikang Olandes, ang wikang Malasyo (Malasyo: bahasa Malaysia), na may impluwensiya naman ng wikang Ingles.
Mayroong salitang kaugnay sa mga wikang Pilipino at Indones.
Kasaysayan
Nagsimula ang wika bilang uri ng Riau Malay. [1] Nakatulong ang lawak ng sakop ng wikang Malay bilang lingua franca ng kapuluang Indonesia.
Kahit na hindi ito sinasalita ng nakahihigit ng populasyon ng Indonesia bilang unang wika, nakasasalita ito ng karamihan ng Indonesia bilang pangalawang o pangatlong wika. Nakakaaral ang bayan nito kasama ang iba nilang wika, tulad ng wikang Java, Bali at Sunda. Dito inililimbag ang karamihan sa mga lathalain at ginagamit sa iba't ibang palabas sa bansa. [2]
Mga Halimbawa
Narito ang ilang mga pambati sa Wikang Indones. [3]
Filipino | Indones |
---|---|
Magandang umaga | Selamat pagi |
Magandang tanghali | Selamat siang |
Magandang hapon | Selamat sore |
Magandang gabi | Selamat malam |
Kumusta? | Apa kabar? |
Mabuti naman | Baik
Baik-baik |
Matagal na kitang hindi nakita. | Lama tidak bertemu
Lama tidak berjumpa |
Ang pangalan ko ay... | Nama saya... |
Nakasasalita ka ba ng wikang Ingles? | Anda bisa bicara bahasa inggris? |
Paalam | Selamat tinggal (kung umaalis)
Selamat jalan (sa umaalis) |
Salamat | Terima kasih |
Walang anuman | Sama-sama |
Mamaya | Nanti |
Filipino | Indones |
---|---|
bahay | rumah |
ito | ini |
iyan | itu |
iyon | itu |
dito | sini |
at | dan |
masarap | lezat / enak |
kanan | kanan |
tulong | tolong |
tanghalì | tengah hari |
duryán | durian |
rambután | rambutan |
saráp | sedap |
apat | empat |
lima | lima |
anim | enam |
ako | aku |
ikaw | engkau |
kami | kami |
dingding | dinding |
halaga | harga |
babae | perempuan |
lalaki | lelaki |
langit | langit |
dagat | laut |
timog | selatan |
sanggol | bayi |
batík | bintik |
dalamhatì | pilu |
luwalhatì | keagungan |
Paghahambing ng Filipino at Indones
Filipino | Indones | Kahulugan sa Indones |
---|---|---|
Ako | Aku | |
Anak | Anak | Bata |
Anim | Enam | |
Apat | Empat | |
Aprikot | Aprikot | |
Babae | Bibi | Tita |
Bakit | Bukit | Burol |
Balik | Balik | |
Balon | Balon | Lobo |
Balimbing | Belimbing | |
Balita | Berita | |
Bansa | Bangsa | |
Batik | Batik | |
Batik | Batik | Telang Indonesia |
Bato | Batu | |
Bawang | Bawang | |
Brokoli | Brokoli | |
Bunga | Bunga | Bulaklak |
Buwan | Bulan | |
Buwaya | Buaya | |
Daan | Jalan | |
Dagat | Darat | Lupa |
Dalamhati | Dalam hati | |
Dingding | Dinding | |
Direktor | Direktur | |
Durian | Durian | |
Gunting | Gunting | |
Guro | Guru | |
Halaga | Harga | |
Halaman | Halaman | Pahina |
Hangin | Angin | |
Hukom | Hukum | |
Ikaw | Dikau/Kau | |
Itim | Hitam | |
Kalapati | Merpati | |
Kambing | Kambing | |
Kami | Kami | |
Kanan | Kanan | |
Kanser | Kanker | |
Kapag | Kapan | |
Kita | Kita | |
Kuko | Kuku | |
Laban | Lawan | |
Lahat | Lalat | Lipad |
Lalaki | Lelaki/Laki–laki | |
Langit | Langit | |
Langka | Nangka | |
Lawa | Rawa | Bana |
Lantay | Lantai | Sahig |
Lima | Lima | |
Limon | Lemon | |
Luwalhati | Luar hati | |
Mahal | Mahal | |
Mangga | Mangga | |
Mata | Mata | |
Medya | Media | |
Mukha | Muka | |
Mula | Mula | |
Mura | Murah | |
Pangkat | Pangkat | Antas |
Pangulo | Penghulu | Pinuno sa Pananampalataya |
Pantay | Pantai | Dalampasigan |
Papaya | Pepaya | |
Payong | Payung | |
Pinto | Pintu | |
Pulo | Pulau | |
Puti | Putih | |
Radyo | Radio | |
Rambutan | Rambutan | |
Sabon | Sabun | |
Sakit | Sakit | |
Saksi | Saksi | |
Salita | Cerita | |
Syampu | Sampo | |
Sanggol | Sanggul | Bun |
Sarap | Sedap | |
Siko | Siku | |
Sinta | Cinta | |
Sulat | Surat | |
Suso | Susu | Gatas |
Tahanan | Tahanan | Pag-aaresta |
Takot | Takut | |
Tamis | Manis | |
Taon | Tahun | |
Timog | Timur | Silangan |
Tulong | Tolong | |
Ulan | Hujan | |
Ulat | Ulat | Bulati |
Utak | Otak | |
Utang | Hutan | Gubat |
Mga Panghalip
Filipino | Indones |
---|---|
ako | saya / aku |
ikaw | anda, engkau / kamu |
siya | beliau / dia |
tayo/kita | kita |
kami | kami |
sila/sina | mereka |
Palitan ng -si ang hulaping -syon
Filipino | Indones |
---|---|
inpormasyon | informasi |
aksiyon | aksi |
komisyon | komisi |
seksiyon | seksi |
komunikasyon | komunikasi |
donasyon | donasi |
posisyon | posisi |
telebisyon | televisi |
konstitusyon | konstitusi |
edukasyon | edukasi |
polusyon | polusi |
bersyon | versi |
deklarasyon | deklarasi |
korupsyon | korupsi |
kolusyon | kolusi |
probinsyon | provinsi |
y palitan i
Filipino | Indones |
---|---|
radyo | radio |
duryan | durian |
indonesia | indonesia |
yo/o/a/ya alisan
Filipino | Indones |
---|---|
kalendaryo | kalendar |
prinsipyo | prinsip |
komentaryo | komentar |
simbolo | simbol |
proseso | proses |
sistema | sistem |
kultura | kultur |
alarma | alarm |
musika | musik |
ekonomiya | ekonomi |
industriya | industri |
Palitan ng y ang h
Filipino | Indones |
---|---|
hesus | yesus |
hudikatibo | yudikatif |
heograpiya | geografi |
orihinal | original |
Palitan ng f ang p
Filipino | Indones |
---|---|
pilipino | filipino |
pisika | fisika |
inpormasyon | informasi |
pormal | formal |
inpormal | informal |
Palitan ng -if ang -ibo
Filipino | Indones |
---|---|
aktibo | aktif |
pasibo | pasif |
positibo | positif |
negatibo | negatif |
Palitan ng -gi ang -hiya
Filipino | Indones |
---|---|
teknolohiya | teknologi |
biholohiya | biologi |
Palitan ng -fi ang -piya
Filipino | Indones |
---|---|
heograpiya | geografi |
Palitan ng v ang b
Filipino | Indones |
---|---|
telebisyon | televisi |
unibersidad | universitas |
bersyon | versi |
probinsyon | provinsi |
Palitan ng kon- ang kum-
Filipino | Indones |
---|---|
kumbensyon | konvensi |
kumbersyon | konversi |
kumeksiyon | koneksi |
Palitan ng -isme ang -ismo
Filipino | Indones |
---|---|
terorismo | terorisme |
nepotismo | nepotisme |
Palitan ng -itas ang -idad
Filipino | Indones |
---|---|
unibersidad | universitas |
baridad | varietas |
Talababa
- ↑ "Bahasa dan dialek" (sa Wikang Indones). Embahada ng Republika ng Indonesia sa Astana. Nailagay sa archive mula sa orihinal noong ika-1 ng Mayo, 2013.
- ↑ http://www.hawaii.edu/sealit/Downloads/The%2520Indonesian%2520Language.doc Naka-arkibo 2010-12-25 sa Wayback Machine.. Isinangguni noong ika-10 ng Marso, 2018.
- ↑ https://www.omniglot.com/language/phrases/indonesian.php. Isinangguni noong ika-10 ng Marso, 2018.
Mga kawing panlabas
- Bahasa Indonesia Flash Thesaurus Naka-arkibo 2010-03-04 sa Wayback Machine.
- Indonesian Word Definition
- Indonesian Translation
- Indonesian Text to Speech
- Indonesian English Dictionary
Ang lathalaing ito na tungkol sa Wika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.