Tagagamit:AJP426/Pantranco
| Naitatag | 1917 |
|---|---|
| Nagtapos | 1993 |
| Punong Tanggapan | Dagupan, Pangasinan |
| Lugar ng Serbirsyo | Maynila-Hilagang Luzon, Pilipinas  |
| Uri ng Serbisyo | Panlalawigan |
| Tagapamahala | Pangasinan Transportation Company |
Ang Pangasinan Transportation Company (o mas kilala bilang Pantranco o Pantranco North Express Inc.), ay isang sa dating pinakamalaking kompanya ng bus na bumabaybay sa mga lalawigan ng Hilagang Luzon. Ito ay ang tanging kompanya na minsan tinatawag na "King of the Road" (Hari ng Kalsada).
Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Noong 1917, itinatag ng mga Amerikano na si Albert Louise Ammen at Max Blouse ang Pangasinan Transportation Co. (Pantranco) na may pangunahing terminal nito sa Dagupan. Mamaya ito ay nabili sa ibang Amerikano sa pangalan ni Frank Klar. Kasama ang kanyang manugang na si Don Rafael Gonzales, bumili sila ng ibang mga kumpanya ng bus na nasa bingit ng bangkarota. Matapos ang digmaan, pinalawak pa ni Pantranco ang operasyon nito, binibili ang mga nawawalang kompanya tulad ng La Mallorca-Pambusco at Cagayan Valley Transportation Co. Ngunit ang Pantranco mismo ay naging isang nawawalang panukala. Noong 1985, pinalitan ng pangalan ang Pantranco North Expressway, Inc. (PNEI) sa ilalim ng bagong pamamahala at mga bagong may-ari. Ang negosyante na si Rufino Lim Co ng Pangasinan ay bumili ng Pantranco franchise noong Enero, 1995. Sa pagitan ng 1986 at ang unang bahagi ng 1990s, ang PNEI ay hindi nakagawa ng turn around. Noong 1993, ang PNEI ay sumailalim sa programang rehabilitasyon. Mahigit sa 1,500 manggagawa ang nawalan ng trabaho. Higit pa riyan, nabigo ang PNEI na bayaran ang pagreretiro at paghihiwalay ng mga manggagawa. Ang mga manggagawa ng Pantranco ay inakusahan ang PNEI bago ang National Labor Relations Commission. Ang mga manggagawa, kinakatawan ng kanilang unyon, ang Pantranco Employees Association (PEA) -Philippine Transport General Workers Association (PTGWO) at ang Pantranco Retrenched Employees Association (PANREA) ay nanalo sa kanilang kaso hanggang sa Court of Appeals at sa wakas ay hanggang sa Korte Suprema. Noong 2005, pinasiyahan ng Korte Suprema na ang mga manggagawa ay may karapatan sa pagreretiro at paghihiwalay at iba pang mga benepisyo at iginawad sa kanila na R722.7 milyon. Ngunit ang mga manggagawa ay hindi maaaring mangolekta ng buong halaga dahil sa oras na iyon ang karamihan sa mga ari-arian ng Pantranco at PNEI ay na-foreclosed o kinuha ng iba pang mga nagpapautang. Noong 2007, nag-file ang petisyon ng Citranco Employees Association (PEA) -Philippine Transport General Workers Association (PTGWO) sa Lupon sa Pagpaprangkisa at Regulasyon ng Transportasyong-Lupa (LTFRB) para sa karugtong ng pagiging epektibo ng mga franchise para sa 489 units. Tinanggihan ang petisyon noong 2009. Ang PEA at PANREA ay nag-file ng motion for extension ngunit hindi ito kumilos hanggang 2012. Ang LTFRB ay nanawagan ng isang pagdinig sa petisyon ngunit marami ang hindi lumitaw o sumunod sa utos ng LTFRB. Ang isang auction ay isinagawa ng LTFRB kung saan ibinebenta at inilipat ng PEA at PANREA ang kanilang mga karapatan sa Victory Liner at apat na iba pang mga kaalyado o kapatid na kumpanya. Ang panalong bid ay P100 milyon. Nag-file ang PEA at PANREA ng isang petisyon sa LTFRB para sa extension ng pagiging epektibo, pag-apruba ng pagbebenta, paglipat ng franchise sa Victory Liner at kumpanya. Noong Mayo 21, 2012, ipinagkaloob ng LTFRB ang kanilang petisyon. Ang bagay na ito ay ngayon sa Kagawaran ng Transportasyon at Komunikasyon (DOTC).