Tuguegarao

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
Jump to navigation Jump to search
Tuguegarao
Bahaging Lungsod
Lungsod ng Tuguegarao
Panoramang urbano ng Tuguegarao
Panoramang urbano ng Tuguegarao
Palayaw: 
Booming City of the North[1]
Cagayan Valley's Finest City
The Premier Ibanag City, the Center of Excellence in Education, Commerce and Culture in Northeastern Philippines[2][3]
Heat City of the Philippines
Mapa ng Cagayan na nagpapakita sa lokasyon ng Tuguegarao
Mapa ng Cagayan na nagpapakita sa lokasyon ng Tuguegarao
Tuguegarao is located in Philippines
Tuguegarao
Tuguegarao
Lokasyon sa loob ng Pilipinas
Mga koordinado: 17°37′N 121°43′E / 17.62°N 121.72°E / 17.62; 121.72Mga koordinado: 17°37′N 121°43′E / 17.62°N 121.72°E / 17.62; 121.72
Bansa Philippines
RehiyonLambak ng Cagayan (Rehiyong II)
LalawiganCagayan
DistritoIkatlong Distrito
TownshipMayo 9, 1604
Patronal Feast DayAgosto 17
Pagiging lungsodDisyembre 18, 1999
Mga barangay49
Pamahalaan
 • UriAlkalde–sanggunian
 • Punong-lungsodBienvenido De Guzman, II
 • Pangalawang punong-lungsodDanilo L. Baccay
 • Sangguniang panlungsod
Mga konsehal
Lawak
 • Kabuuan144.80 km2 (55.91 milya kuwadrado)
Populasyon
 (2015)
 • Kabuuan153,502
 • Kapal153,502/km2 (397,570/milya kuwadrado)
Pangalang turingTuguegaraoeño (lalake)
Tuguegararoeña (babae)
Sona ng orasUTC+8 (PST)
Kodigong Postal
3500
IDD : area code +63 (0)78
Income classika-3 klase ng kita ng lungsod
Kita₱707,365,303.60 (2016)[6]
Websayttuguegaraocity.gov.ph

Tuguegarao, sa opisyal ay Lungsod ng Tuguegarao (Ybanag: Siudad nat Tuguegarao; Itawit: Siudad yo Tuguegarao; Ilokano: Siudad ti Tuguegarao;), ay isang 3rd-class component na lungsod sa loob ng Pilipinas. Ito ang nagsisilbing kapital ng probinsyang Cagayan, at sentro ng rehiyonal at pang-karunungan ng Cagayan Valley Region (Rehiyon ng Lambak ng Cagayan). Isang mahalagang lunsurang urban sa hilagat-silangang Luzon at pangunahing sentro ng pagsulong, ito rin ay isa sa mga pinakamabilis na lumalagong siyudad sa Pilipinas. Ayon sa 2015 senso, ito ay may populasyon na 153,502 sa may 32,674 na kabahayan.

Dito makikita ang mga unibersidad na malalaki sa Rehiyong 2 at karamihan ng mga mamayan ng Kalinga Apayao, Isabela at Nueva Vizcaya ay pinag-aaral ang mga anak sa Tuguegarao.

Ang mga karaniwang uri ng pampublikong transportasyon sa lungsod ay traysikel at kalesa.

Traysikel sa Tuguegarao.

Mga barangay[baguhin | baguhin ang batayan]

Nahahati ang lungsod sa 49 na mga barangay. 31 sa mga ito ay iniuri ng lungsod bilang Urbano.[7] Karamihan sa mga rural na barangay ay may mga lupang agrikultura, ngunit ilan sa mga urbanisadong lugar ay may pinaghalong sityong komersiyal, pamahayan, at agrikultura.

Ang 49 na mga barangay ng lungsod:
Barangay Kaurian Populasyon (2015)
Annafunan East Urbano 4,207
Annafunan West Urbano 3,310
Atulayan Norte Urbano 3,578
Atulayan Sur Urbano 4,404
Bagay Rural 3,393
Buntun Urbano 4,373
Caggay Urbano 7,261
Capatan Rural 3,337
Carig Norte Rural 2,267
Carig Sur Urbano 4,536
Caritan Centro Urbano 4,872
Caritan Norte Urbano 3,093
Caritan Sur Urbano 1,833
Cataggaman Nuevo Urbano 8,161
Cataggaman Pardo Rural 3,292
Cataggaman Viejo Rural 4,246
Centro 01 (Bagumbayan) Urbano 1,158
Centro 02 Urbano 553
Centro 03 Urbano 339
Centro 04 Urbano 566
Centro 05 Urbano 1,126
Centro 06 Urbano 195
Centro 07 Urbano 262
Centro 08 Urbano 125
Centro 09 Urbano 969
Centro 10 (Riverside) Urbano 2,282
Centro 11 (Balzain East) Urbano 2,990
Centro 12 (Balzain West) Urbano 2,391
Dadda Rural 1,167
Gosi Norte Rural 1,016
Gosi Sur Rural 1,297
Larion Alto Rural 1,856
Larion Bajo Rural 2,345
Leonarda Urbano 2,503
Libag Norte Urbano 2,384
Libag Sur Urbano 2,708
Linao East Rural 6,939
Linao Norte Rural 3,005
Linao West Rural 1,665
Namabbalan Norte Rural 1,433
Namabbalan Sur Rural 746
Pallua Norte Rural 2,450
Pallua Sur Rural 2,683
Pengue-Ruyu Urbano 5,629
San Gabriel Urbano 6,828
Tagga Rural 1,346
Tanza Urbano 5,665
Ugac Norte Urbano 9,615
Ugac Sur Urbano 10,858
KABUUAN 153,502

Klima[baguhin | baguhin ang batayan]

Ang Tuguegarao ay nakakaranas ng tropikal na klima, na may bahagyang pagkakaiba sa pagitan ng mga tag-init at taglamig na temperatura, at mataas na kahalumigmigan sa buong taon.

Malak ng kapanahunan sa Tuguegarao (1981–2010, extremes 1903–2012)
Buwan Ene Peb Mar Abr May Hun Hul Ago Set Okt Nob Dis Taunan
Sukdulang taas °S (°P) 37.2
(99) 		38.4
(101.1) 		40.0
(104) 		42.2
(108) 		42.2
(108) 		41.7
(107.1) 		41.0
(105.8) 		39.4
(102.9) 		38.9
(102) 		38.5
(101.3) 		37.8
(100) 		38.5
(101.3) 		42.2
(108)
Balasaking taas °S (°P) 28.4
(83.1) 		30.5
(86.9) 		33.1
(91.6) 		35.4
(95.7) 		35.8
(96.4) 		35.1
(95.2) 		33.9
(93) 		33.5
(92.3) 		32.9
(91.2) 		31.4
(88.5) 		29.6
(85.3) 		27.8
(82) 		32.3
(90.1)
Arawang tamtaman °S (°P) 23.7
(74.7) 		24.9
(76.8) 		27.0
(80.6) 		29.0
(84.2) 		29.5
(85.1) 		29.3
(84.7) 		28.6
(83.5) 		28.3
(82.9) 		27.9
(82.2) 		26.7
(80.1) 		25.3
(77.5) 		23.6
(74.5) 		27.0
(80.6)
Balasaking baba °S (°P) 18.9
(66) 		19.3
(66.7) 		20.9
(69.6) 		22.6
(72.7) 		23.2
(73.8) 		23.4
(74.1) 		23.2
(73.8) 		23.2
(73.8) 		22.8
(73) 		22.0
(71.6) 		21.0
(69.8) 		19.4
(66.9) 		21.7
(71.1)
Sukdulang baba °S (°P) 12.0
(53.6) 		12.9
(55.2) 		14.0
(57.2) 		16.3
(61.3) 		17.5
(63.5) 		17.0
(62.6) 		17.0
(62.6) 		19.0
(66.2) 		17.6
(63.7) 		14.8
(58.6) 		12.8
(55) 		12.0
(53.6) 		12.0
(53.6)
Balasaking pag-ulan mm (dali) 32.7
(1.287) 		27.3
(1.075) 		28.6
(1.126) 		47.2
(1.858) 		128.2
(5.047) 		157.5
(6.201) 		195.3
(7.689) 		247.1
(9.728) 		221.4
(8.717) 		298.5
(11.752) 		230.0
(9.055) 		122.3
(4.815) 		1,736.1
(68.35)
Araw ng balasaking pag-ulan (≥ 0.1 mm) 8 6 5 6 11 12 15 15 14 15 15 12 134
Balasaking halumigmig na matungay (%) 80 77 74 70 70 70 71 72 73 75 78 80 74
Buwanang tamtaman ng sikat ng araw 135.4 174.9 218.3 253.3 230.9 231.9 223.2 172.0 158.4 142.2 119.0 128.2 2,187.7
[kailangan ng sanggunian]

Demograpiko[baguhin | baguhin ang batayan]

Senso ng populasyon ng
Tuguegarao
TaonPop.±% p.a.
1903 16,105—    
1918 19,298+1.21%
1939 27,643+1.73%
1948 29,083+0.57%
1960 43,074+3.33%
1970 56,956+2.83%
1975 62,513+1.88%
1980 73,507+3.29%
1990 94,767+2.57%
1995 107,275+2.35%
2000 120,645+2.55%
2007 129,539+0.99%
2015 153,502+2.14%
Sanggunian: PSA[8][9][10][11]


Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]

  1. ↑ http://avidaland.com/avida-settings-tuguegarao
  2. ↑ http://www.oocities.org/mytugcity/childfriendly.html
  3. ↑ http://ibanagcity.blogspot.com/2008/08/tuguegarao-city-premier-ibanag-city.html
  4. ↑ "Official City/Municipal 2013 Election Results". Intramuros, Manila, Philippines: Commission on Elections (COMELEC). 11 Setyembre 2013. Nakuha noong 30 Enero 2014.
  5. ↑ "Province: CAGAYAN". PSGC Interactive. Makati City, Philippines: National Statistical Coordination Board. Nakuha noong 30 Enero 2014.
  6. ↑ "Cities and Municipalities Competitiveness Index - Cagayan Province". National Competitiveness Council, Philippines.
  7. ↑ http://tuguegaraocity.gov.ph/barangays/
  8. ↑ Census of Population (2015). "Region II (Cagayan Valley)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
  9. ↑ Census of Population and Housing (2010). "Region II (Cagayan Valley)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.
  10. ↑ Censuses of Population (1903–2007). "Region II (Cagayan Valley)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
  11. ↑ "Province of Cagayan". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.

Mga Kawing Panlabas[baguhin | baguhin ang batayan]

Kinuha mula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tuguegarao&oldid=1773154"