Quezon

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
Jump to navigation Jump to search
Tungkol sa lalawigan ang artikulong ito. Para sa ibang pang gamit, sumangguni sa Quezón (paglilinaw).
Lalawigan ng Quezon
Lalawigan
Opisyal na sagisag ng Lalawigan ng Quezon
Sagisag
Ph locator map quezon.png
Mga koordinado: 14°10′N 121°50′E / 14.17°N 121.83°E / 14.17; 121.83Mga koordinado: 14°10′N 121°50′E / 14.17°N 121.83°E / 14.17; 121.83
BansaPilipinas
RehiyonCALABARZON (Region IV-A)
Pagkatatag1591 (bilang Kalilayan), Marso 2, 1901 (bilang Tayabas)
KabiseraKalilayan/Unisan (1591–1779)
Lungsod ng Tayabas (1779–1910)
Lungsod ng Lucena (1910-Kasalukuyan)
DibisyonLungsod (mataas na urbanisado)—1,
Lungsod (bahagi)—1,
Bayan—39,
Barangay—1,242,
Distrito—4
Pamahalaan
 • GobernadorDanilo Suarez
Lawak
(ika-5 pinakamalaki)
 • Kabuuan8,706.6 km2 (3,361.6 milya kuwadrado)
 sa populasyon, sa densidad
WikaTagalog, Ingles, Espanyol

Ang Quezon, dating Tayabas ay isang lalawigan sa Pilipinas sa rehiyon ng Calabarzon sa pulo ng Luzon. Ipinangalanan ang lalawigan kay Manuel L. Quezon ang ikalawang Pangulo ng Pilipinas na nagmula sa bayan ng Baler na noo'y sakop pa ng lalawigan. Ang kabisera nito ay ang lungsod ng Lucena.

Pinalilibutan ito ng mga lalawigan ng Aurora sa hilaga, Bulacan, Rizal, Laguna at Batangas sa kanluran, at ang Camarines Norte at Camarines Sur sa silangan. Ang bahagi ng Quezon ay namamalagi sa isang dalahikan na nagdurugtong ng Tangway ng Bicol sa pangunahing bahagi ng Luzon. Kabilang din sa lalawigang ito ang mga pulo ng Polilio sa Dagat ng Pilipinas.

Ekonomiya[baguhin | baguhin ang batayan]

Ang Quezon ang nangungunang tagagawa ng bansa ng mga produkto ng niyog tulad ng langis ng niyog at kopra. Maraming mga planta ng niyog ang matatagpuan sa malaking bahagi ng lalawigan. Iba pang mga pangunahing pananim ay palay, mais, saging, at kape. Isa ring pangunahing bahagi ng ekonomiya ng Quezon ang pangingisda.

Pamahalaan[baguhin | baguhin ang batayan]

  • Gobernador: David (Jay Jay) Suarez
  • Bise-Gobernador: Samuel Nantes
  • Kinatawan:
    • Unang Distrito: Wilfrido Mark M. Enverga
    • Pangalawang Distrito: Vicente Alcala
    • Pangatlong Distrito: Danilo E. Suarez
    • Pang-apat na Distrito: Dra. Helen Tan

Heograpiya[baguhin | baguhin ang batayan]

Pampolitika[baguhin | baguhin ang batayan]

Binubuo ang Quezon ng 39 na mga bayan at isang bahaging lungsod, Tayabas. Lahat ay nakaayos sa apat na mga distritong pambatas, at nahahati sa 1,209 na mga barangay.

Ang kabiserang lungsod, Lucena, ay malaya mula sa pamamahalang pampangasiwaan at pampiskal ng lalawigan, ngunit maaari silang bumoto ng mga opisyal ng lalawigan.

Mapang pampolitika ng Quezon

  •  †  Panlalawigang kabisera at mataas na urbanisadong lungsod
  •  ∗  Bahaging lungsod
  •      Bayan
Lungsod o bayan Distrito[1] Populasyon ±% p.a. Lawak[1] Kapal ng populasyon Brgy. Koordinado[A]
(2015)[2] (2010)[3] km2 sq mi /km2 /sq mi
Agdangan 3rd &0000000000000000.7000000.7% 12,851 11,567 2.02% 31.54 12.18 410 1,100 12 13°52′30″N 121°54′48″E / 13.8749°N 121.9134°E / 13.8749; 121.9134 (Agdangan)
Alabat 4th &0000000000000000.8000000.8% 15,630 16,120 −0.59% 57.61 22.24 270 700 19 14°06′04″N 122°00′44″E / 14.1012°N 122.0121°E / 14.1012; 122.0121 (Alabat)
Atimonan 4th &0000000000000003.4000003.4% 63,432 61,587 0.56% 239.66 92.53 260 670 42 14°00′02″N 121°55′17″E / 14.0006°N 121.9215°E / 14.0006; 121.9215 (Atimonan)
Buenavista 3rd &0000000000000001.6000001.6% 30,047 29,053 0.64% 161.35 62.30 190 490 37 13°44′15″N 122°28′02″E / 13.7376°N 122.4673°E / 13.7376; 122.4673 (Buenavista)
Burdeos 1st &0000000000000001.4000001.4% 26,760 24,166 1.96% 199.82 77.15 130 340 14 14°50′24″N 121°58′12″E / 14.8399°N 121.9700°E / 14.8399; 121.9700 (Burdeos)
Calauag 4th &0000000000000003.9000003.9% 73,139 69,223 1.05% 324.71 125.37 230 600 81 13°57′30″N 122°17′14″E / 13.9582°N 122.2873°E / 13.9582; 122.2873 (Calauag)
Candelaria 2nd &0000000000000006.3000006.3% 117,434 110,570 1.15% 129.10 49.85 910 2,400 25 13°56′00″N 121°25′21″E / 13.9334°N 121.4224°E / 13.9334; 121.4224 (Candelaria)
Catanauan 3rd &0000000000000003.8000003.8% 71,073 65,832 1.47% 253.07 97.71 280 730 46 13°35′34″N 122°19′20″E / 13.5929°N 122.3223°E / 13.5929; 122.3223 (Catanauan)
Dolores 2nd &0000000000000001.6000001.6% 28,891 27,702 0.80% 62.60 24.17 460 1,200 16 14°00′57″N 121°24′04″E / 14.0157°N 121.4011°E / 14.0157; 121.4011 (Dolores)
General Luna 3rd &0000000000000001.4000001.4% 26,494 25,373 0.83% 101.02 39.00 260 670 27 13°41′17″N 122°10′16″E / 13.6881°N 122.1710°E / 13.6881; 122.1710 (General Luna)
General Nakar 1st &0000000000000001.6000001.6% 29,705 25,973 2.59% 1,343.75 518.82 22 57 19 14°45′48″N 121°38′07″E / 14.7634°N 121.6353°E / 14.7634; 121.6353 (General Nakar)
Guinayangan 4th &0000000000000002.4000002.4% 45,155 41,669 1.54% 214.12 82.67 210 540 54 13°53′51″N 122°27′14″E / 13.8974°N 122.4539°E / 13.8974; 122.4539 (Guinayangan)
Gumaca 4th &0000000000000004.0000004.0% 73,877 69,618 1.14% 189.65 73.22 390 1,000 59 13°55′17″N 122°06′05″E / 13.9215°N 122.1015°E / 13.9215; 122.1015 (Gumaca)
Infanta 1st &0000000000000003.7000003.7% 69,079 64,818 1.22% 342.76 132.34 200 520 36 14°44′45″N 121°38′50″E / 14.7458°N 121.6472°E / 14.7458; 121.6472 (Infanta)
Jomalig 1st &0000000000000000.4000000.4% 7,417 6,884 1.43% 56.65 21.87 130 340 5 14°41′49″N 122°19′47″E / 14.6970°N 122.3297°E / 14.6970; 122.3297 (Jomalig)
Lopez 4th &0000000000000005.1000005.1% 95,167 91,074 0.84% 355.38 137.21 270 700 95 13°52′57″N 122°15′40″E / 13.8825°N 122.2611°E / 13.8825; 122.2611 (Lopez)
Lucban 1st &0000000000000002.8000002.8% 51,475 46,698 1.87% 130.46 50.37 390 1,000 32 14°06′52″N 121°33′17″E / 14.1144°N 121.5548°E / 14.1144; 121.5548 (Lucban)
Lucena † 2nd — 266,248 246,392 1.49% 80.21 30.97 3,300 8,500 33 13°56′06″N 121°36′45″E / 13.9350°N 121.6124°E / 13.9350; 121.6124 (Lucena)
Macalelon 3rd &0000000000000001.5000001.5% 28,188 26,419 1.24% 124.05 47.90 230 600 30 13°44′46″N 122°08′13″E / 13.7462°N 122.1369°E / 13.7462; 122.1369 (Macalelon)
Mauban 1st &0000000000000003.4000003.4% 63,819 61,141 0.82% 415.98 160.61 150 390 40 14°11′20″N 121°43′52″E / 14.1889°N 121.7310°E / 14.1889; 121.7310 (Mauban)
Mulanay 3rd &0000000000000002.9000002.9% 53,123 50,826 0.85% 420.00 162.16 130 340 28 13°31′23″N 122°24′15″E / 13.5231°N 122.4043°E / 13.5231; 122.4043 (Mulanay)
Padre Burgos 3rd &0000000000000001.2000001.2% 22,460 20,161 2.08% 69.10 26.68 330 850 22 13°55′00″N 121°48′58″E / 13.9166°N 121.8162°E / 13.9166; 121.8162 (Padre Burgos)
Pagbilao 1st &0000000000000004.0000004.0% 75,023 65,996 2.47% 170.96 66.01 440 1,100 27 13°58′28″N 121°41′07″E / 13.9745°N 121.6854°E / 13.9745; 121.6854 (Pagbilao)
Panukulan 1st &0000000000000000.7000000.7% 13,546 12,511 1.52% 226.61 87.49 60 160 12 14°55′59″N 121°48′58″E / 14.9331°N 121.8160°E / 14.9331; 121.8160 (Panukulan)
Patnanungan 1st &0000000000000000.8000000.8% 14,606 13,865 1.00% 139.20 53.75 100 260 6 14°45′19″N 122°13′01″E / 14.7552°N 122.2169°E / 14.7552; 122.2169 (Patnanungan)
Perez 4th &0000000000000000.7000000.7% 12,173 12,039 0.21% 57.46 22.19 210 540 14 14°11′38″N 121°55′33″E / 14.1938°N 121.9257°E / 14.1938; 121.9257 (Perez)
Pitogo 3rd &0000000000000001.2000001.2% 23,019 21,380 1.42% 73.39 28.34 310 800 39 13°46′59″N 122°05′19″E / 13.7830°N 122.0886°E / 13.7830; 122.0886 (Pitogo)
Plaridel 4th &0000000000000000.6000000.6% 10,935 10,238 1.26% 35.05 13.53 310 800 9 13°57′24″N 122°01′01″E / 13.9568°N 122.0170°E / 13.9568; 122.0170 (Plaridel)
Polillo 1st &0000000000000001.6000001.6% 30,582 28,125 1.61% 253.00 97.68 120 310 20 14°43′03″N 121°56′15″E / 14.7176°N 121.9375°E / 14.7176; 121.9375 (Polillo)
Quezon 4th &0000000000000000.8000000.8% 15,228 15,142 0.11% 71.22 27.50 210 540 24 14°00′22″N 122°11′03″E / 14.0060°N 122.1841°E / 14.0060; 122.1841 (Quezon)
Real 1st &0000000000000001.9000001.9% 35,979 35,189 0.42% 563.89 217.72 64 170 17 14°39′56″N 121°36′13″E / 14.6655°N 121.6036°E / 14.6655; 121.6036 (Real)
Sampaloc 1st &0000000000000000.7000000.7% 13,907 13,107 1.13% 104.78 40.46 130 340 14 14°09′40″N 121°38′18″E / 14.1610°N 121.6382°E / 14.1610; 121.6382 (Sampaloc)
San Andres 3rd &0000000000000001.9000001.9% 35,780 33,586 1.21% 60.99 23.55 590 1,500 7 13°19′25″N 122°40′39″E / 13.3235°N 122.6774°E / 13.3235; 122.6774 (San Andres)
San Antonio 2nd &0000000000000001.8000001.8% 33,467 31,681 1.05% 172.93 66.77 190 490 20 13°53′45″N 121°17′36″E / 13.8957°N 121.2932°E / 13.8957; 121.2932 (San Antonio)
San Francisco 3rd &0000000000000003.3000003.3% 61,473 57,979 1.12% 303.96 117.36 200 520 16 13°20′49″N 122°31′12″E / 13.3469°N 122.5200°E / 13.3469; 122.5200 (San Francisco)
San Narciso 3rd &0000000000000002.6000002.6% 48,461 45,386 1.26% 263.58 101.77 180 470 24 13°33′56″N 122°33′59″E / 13.5656°N 122.5665°E / 13.5656; 122.5665 (San Narciso)
Sariaya 2nd &0000000000000008.0000008.0% 148,980 138,894 1.34% 212.16 81.92 700 1,800 43 13°57′46″N 121°31′27″E / 13.9629°N 121.5243°E / 13.9629; 121.5243 (Sariaya)
Tagkawayan 4th &0000000000000002.8000002.8% 51,832 50,833 0.37% 534.35 206.31 97 250 45 13°57′57″N 122°32′21″E / 13.9657°N 122.5393°E / 13.9657; 122.5393 (Tagkawayan)
Tayabas ∗ 1st &0000000000000005.4000005.4% 99,779 91,428 1.68% 230.95 89.17 430 1,100 66 14°01′35″N 121°35′30″E / 14.0263°N 121.5918°E / 14.0263; 121.5918 (Tayabas)
Tiaong 2nd &0000000000000005.4000005.4% 99,712 91,599 1.63% 168.38 65.01 590 1,500 31 13°57′33″N 121°19′22″E / 13.9593°N 121.3228°E / 13.9593; 121.3228 (Tiaong)
Unisan 3rd &0000000000000001.4000001.4% 26,884 25,186 1.25% 124.15 47.93 220 570 36 13°50′21″N 121°58′35″E / 13.8393°N 121.9763°E / 13.8393; 121.9763 (Unisan)
Total[B] 1,856,582 1,740,638 1.24% 8,989.39 3,470.82 210 540 1,209 (see GeoGroup box)
  1. ^ Coordinates mark the town center, and are sortable by latitude.
  2. ^ Total figures exclude the highly urbanized city of Lucena.

Talasanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]

  1. ↑ 1.0 1.1 "Province: Quezon". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 8 Enero 2016.
  2. ↑ Census of Population (2015). Highlights of the Philippine Population 2015 Census of Population. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
  3. ↑ Census of Population and Housing (2010). Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities (PDF). NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.
Kinuha mula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Quezon&oldid=1715383"