Calabarzon

Calabarzon

Timog Katagalugan
Rehiyong IV-A
Calabarzon; Timog Katagalugan ; Rehiyong IV-A
Rehiyon
	Mula sa kaliwa hanggang kanan, taas hanggang baba: Aguinaldo Shrine; Dambanang Rizal; Bulkang Taal; Basilika ng Taal; Hinulugang Taktak; Bundok Banahaw
	Bansag: "Calabarzon sa Habang Panahon!"
	Lokasyon sa Pilipinas
	Mga koordinado: 14°00′N 121°30′E / 14°N 121.5°EMga koordinado: 14°00′N 121°30′E / 14°N 121.5°E
Bansa	Pilipinas
Kapuluan	Timog Luzon
Punong sentro	Calamba
Pinakamalaking lungsod	Antipolo
Lawak
• Kabuuan	16,873.31 km2 (6,514.82 milya kuwadrado)
Populasyon (senso ng 2020)
• Kabuuan	16,195,042
• Kapal	960/km2 (2,500/milya kuwadrado)
Talatuntunan ng Kaunlarang Pantao
• HDI (2018)	0.737; Mataas · Ikalawa
Sona ng oras	UTC+8 (PST)
Kodigo ng ISO 3166	PH-40
Mga lalawigan	5 Batangas ; Cavite ; Laguna ; Quezon ; Rizal ;
Mga lungsod	21 Antipolo ; Bacoor ; Lungsod Batangas ; Biñan ; Cabuyao ; Calaca ; Calamba ; Lungsod ng Cavite ; Dasmariñas ; Heneral Trias ; Imus ; Lipa ; Lucena ; San Pablo ; San Pedro ; Santa Rosa ; Santo Tomas ; Tagaytay ; Tanauan ; Tayabas ; Trece Martires ;
Mga bayan	123
Mga barangay	4,011
Mga distritong pang-kapulungan	19
Mga wika	Tagalog; Ingles;

Ang Calabarzon (/ká-lɑ-bɑr-zon/), opisyal na tinatawag bilang Timog Katagalugan at itinalagang Rehiyong IV-A, ay isang rehiyong pangangasiwaan ng Pilipinas. Binubuo ang rehiyon ng limang lalawigan: Batangas, Kabite, Laguna, Quezon, and Rizal at isang lubos na urbanisadong lungsod, ang Lucena. Ang rehiyon ay ang pinaka mataong rehiyon sa Pilipinas ayon sa Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas, ng binubuo ng 14.4 milyong mamamayan^[3] noong 2020, at ang pangalawang may pinaka makapal na populasyon sunod sa Pambansang Punong Rehiyon.^[1] Ang rehiyong sentro ng Calabarzon noong 2003 ay ang lungsod ng Calamba City na noon ay Lucena noong 2002.

Matatagpuan ang rehiyon sa timog silangan ng Kalakhang Maynila, at napapalibutan ng Look ng Maynila sa kanluran, Look ng Lamon at Bicol sa silangan, Look ng Tayabas at Dagat Sibuyan sa timog, at Gitnang Luzon sa hilaga. Ang rehiyon ay tahanan sa mga lugar katulad ng Bundok Makiling malapit sa Los Baños, Laguna at Bulkang Taal sa Batangas., Ang mga lungsod ng Lucena, Calamba at Tagaytay ang mga nahirang bilang kapitolyo at pederalismong kapitolyo.

Mula sa pagkakatatag nito bilang isang rehiyon, ang Calabarzon, kasama ang Mimaropa, lalawigan ng Aurora, at ilang parte ng Kalakhang Maynila, ay binuo ang makasaysayang rehiyon ng Timog Katagalugan, hanggang sa paghihiwalay nito noong 2002 sa bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 103.^[4]

Mga lalawigan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Lalawigan/Lungsod	Kabisera	Populasyon (2010)^[5]	Sukat (km²)	Densidad (bawat km²)
Batangas	Lungsod ng Batangas	2,377,395	3,165.8	751
Cavite	Lungsod ng Imus	3,090,691	1,287.6	2,400.4
Laguna	Bayan ng Santa Cruz	2,669,847	1,759.7	1,517.2
Quezon	Lungsod ng Lucena	1,740,638	8,706.6	199.9
Rizal	Lungsod ng Antipolo	2,484,840	1,308.9	1,898.4

¹ Ang Lungsod ng Lucena ay isang mataas na urbanisadong lungsod; ang mga numero ay nakahiwalay sa Lalawigan ng Quezon.

Galeriya[baguhin | baguhin ang wikitext]

1. Lungsod ng Batangas
2. Lipa, Batangas
3. Santo Tomas
4. Tanauan
5. Bacoor
6. Lungsod ng Cavite
7. Dasmariñas
8. General Trias
9. Imus
10. Tagaytay
11. Trece Martires
12. Biñan
13. Calamba
14. Santa Rosa
15. San Pablo
16. San Pedro
17. Lucena
18. Tulay ng Tayabas
19. Antipolo
20. Calaca

t u b Pinakamalalaking mga lungsod o bayan sa [[{{{country}}}]] Source: 2020 PH Census Bureau Estimate
	Ranggo		Probinsya	Pop.	Ranggo		Probinsya	Pop.
Antipolo Dasmariñas	1	Antipolo	Rizal	887,399	11	Batangas City	Batangas	351,437	Bacoor Calamba
	2	Dasmariñas	Cavite	703,141	12	San Pedro	Laguna	326,001
	3	Bacoor	Cavite	664,625	13	San Pablo	Laguna	285,348
	4	Calamba	Laguna	539,671	14	Lucena	Quezon	278,924
	5	Imus	Cavite	496,794	15	Santo Tomas	Batangas	218,500
	6	General Trias	Cavite	450,583	16	Trece Martires	Cavite	210,503
	7	Santa Rosa	Laguna	414,812	17	Tanauan	Batangas	193,936
	8	Biñan	Laguna	407,437	18	Tayabas	Quezon	112,658
	9	Lipa	Batangas	372,931	19	Cavite City	Cavite	100,674
	10	Cabuyao	Laguna	355,330	20	Calaca	Batangas	87,361

Bagyo sa Calabarzon (IV-A)[baguhin | baguhin ang wikitext]

Bagyo	Taon	Sentro	Kategorya
1. Oniang (Yvette)	1995	Mauban, Quezon	STS
2. Rosing (Angela)	1995	Mauban, Quezon	5
3. Rening (Eve)	1999	Guinayangan, Quezon	TS
4. Reming (Xangsane)	2000	Guinayangan, Quezon	1
5. Seniang (Bebinca)	2000	Real, Quezon	2
6. Juan	2002	San Juan, Batangas	STS
7. Milenyo	2002	Mauban, Quezon	TS
8. Emong	2005	Lobo, Batangas	TS
9. Milenyo (Xangsane)	2006	San Narciso, Quezon, Lucena, Calamba	3
10. Reming (Durian)	2006	San Narciso, Quezon	3
11. Frank (Fengshen)	2008	Candelaria, Quezon	1
12. Santi (Mirinae)	2009	Mauban, Quezon	STS
13. Basyang (Conson)	2010	Mauban, Quezon	STS
14. Dodong (Sarika)	2011	Lobo, Batangas	TD
15. Gorio (Rumbia)	2013	Sariaya, Quezon	STS
16. Glenda (Rammasun)	2014	Buenavista, Quezon, Lucena, Talisay, Batangas	3
17. Ruby (Hagupit)	2014	Lubang	STS
18. Betty (Bavi)	2015	Plaridel, Quezon	TD
19. Maring (Doksuri)	2017	Mauban, Quezon, Cavite City	TS
20. Salome (Haikui)	2017	San Juan, Batangas	TS
21. Ambo (Vongfong)	2020	San Narciso, Quezon	STS
22. Rolly (Goni)		San Narciso, Quezon, Lobo, Batangas	STS
23. Ulysses (Vamco)		Patnanungan, General Nakar	2

Tingnan din[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga lungsod ng Pilipinas

Mga tala[baguhin | baguhin ang wikitext]

↑ ^1.0 ^1.1 Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
↑ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org. Nakuha noong Marso 13, 2020.
↑ https://psa.gov.ph/content/population-region-iv-calabarzon-based-2015-census-population
↑ Padron:Cite act
↑ "2010 Census of Population". Philippine National Statistics Office. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2012-06-25. Nakuha noong 2012-04-21.

[PSA15–04-1] 1.0 ^1.1 Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.

[GlobalDataLab-2] "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org. Nakuha noong Marso 13, 2020.

[3] ttps://psa.gov.ph/content/population-region-iv-calabarzon-based-2015-census-population

[EO103-4] Padron:Cite act

[2010_Census_of_Population-5] "2010 Census of Population". Philippine National Statistics Office. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2012-06-25. Nakuha noong 2012-04-21.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

t u b Rehiyon ng Pilipinas
Luzon	I – Ilocos • II – Lambak ng Cagayan • III – Gitnang Luzon • IV-A – CALABARZON • IV-B – MIMAROPA • V – Bicol • CAR – Rehiyong Pampangasiwaan ng Cordillera • NCR – Pambansang Punong Rehiyon
Kabisayaan	VI – Kanlurang Kabisayaan • VII – Gitnang Kabisayaan • VIII – Silangang Kabisayaan
Mindanao	IX – Tangway ng Zamboanga • X – Hilagang Mindanao • XI – Rehiyon ng Davao • XII – SOCCSKSARGEN • XIII – Caraga • BARMM – Rehiyong Awtonomo ng Bangsamoro sa Muslim Mindanao
Dating Rehiyon	ARMM – Awtonomong Rehiyon sa Muslim Mindanao • NIR – Pulo ng Negros • IV –Timog Katagalugan