Pumunta sa nilalaman

Cotabato (lalawigan)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Cotabato (lalawigan)
Lalawigan ng Cotabato (lalawigan)
Watawat ng Cotabato (lalawigan)
Watawat
Mapa ng Pilipinas na magpapakita ng lalawigan ng Cotabato
Mapa ng Pilipinas na magpapakita ng lalawigan ng Cotabato
Map
Mga koordinado: 7°12'N, 124°51'E
Bansa Pilipinas
RehiyonSoccsksargen
KabiseraKidapawan
Pagkakatatag22 Nobyembre 1973
Pamahalaan
 • UriSangguniang Panlalawigan
 • GobernadorNancy Catamco
 • Manghalalal771,206 na botante (2022)
Lawak
[1]
 • Kabuuan9,008.90 km2 (3,478.36 milya kuwadrado)
Populasyon
 (senso ng 2020)
 • Kabuuan1,275,185
 • Kapal140/km2 (370/milya kuwadrado)
 • Kabahayan
308,443
Ekonomiya
 • Kaurian ng kitaika-1 klase ng kita ng lalawigan
 • Antas ng kahirapan23.60% (2021)[2]
 • Kita(2020)
 • Aset(2020)
 • Pananagutan(2020)
 • Paggasta(2020)
Pagkakahating administratibo
 • Mataas na urbanisadong lungsod0
 • Lungsod1
 • Bayan25
 • Barangay543
 • Mga distrito2
Sona ng orasUTC+8 (PST)
Kodigo postal
9400–9417
PSGC
124700000
Kodigong pantawag64
Kodigo ng ISO 3166PH-NCO
Klimatropikal na kagubatang klima
Mga wikaMatigsalug
Wikang Tagabanwa
Wikang Tboli
Wikang Ilianen
Western Bukidnon Manobo
Cotabato Manobo
Wikang Obo
Wikang Hiligaynon
Wikang Chavacano
Wikang Maranao
wikang Maguindanao
Koronadal Blaan
Sarangani Blaan
Tagakaulo
Kalagan
Iranun
Websaythttp://cotabatoprov.gov.ph/

Ang Cotabato, (o Hilagang Cotabato), ay isang walang baybayin na lalawigan sa Pilipinas na matatagpuan sa rehiyong SOCCSKSARGEN sa Mindanao. Lungsod ng Kidapawan ang kapital nito at napapaligiran ng Lanao del Sur at Bukidnon sa hilaga, Davao del Sur at Lungsod ng Davao, Sultan Kudarat sa timog, at Maguindanao sa kanluran.

Ang kabuuang sukat ng Cotabato ay 143.5 kilometro parisukat. Isa rin ito sa mga pinakamaliit na populasyon sa Pilipinas.

Nahahati ang Cotabato sa 25 bayan at isang lungsod. Ngunit walo sa mga bayan nito ay nakapaloob sa Bangsamoro bilang bahagi ng natatanging lugar na pangheograpiya nito.

Mapang pampolitika ng Cotabato
  •  †  Kabiserang panlalawigan at komponenteng lungsod
  •      Bayan
Lungsod o bayan Distrito[3] Populasyon (2020)[4] Lawak (km2) Blg. ng (mga) baranggay Koordinato[A]
Alamada Una 68,659 787.50 17 7°23′24″N 124°32′59″E / 7.3900°N 124.5498°E / 7.3900; 124.5498 (Alamada)
Aleosan Una 36,892 199.409 17 7°09′08″N 124°34′53″E / 7.1523°N 124.5813°E / 7.1523; 124.5813 (Aleosan)
Antipas Ikalawa 26,817 552.50 13 7°14′42″N 125°03′14″E / 7.2450°N 125.0539°E / 7.2450; 125.0539 (Antipas)
Arakan Ikalawa 50,558 693.22 28 7°21′05″N 125°07′34″E / 7.3514°N 125.1262°E / 7.3514; 125.1262 (Arakan)
Banisilan Ikatlo 46,995 577.22 20 7°30′21″N 124°41′41″E / 7.5058°N 124.6947°E / 7.5058; 124.6947 (Banisilan)
Carmen Ikatlo 79,140 929.81 21 7°12′16″N 124°47′43″E / 7.2045°N 124.7953°E / 7.2045; 124.7953 (Carmen)
Kabacan Ikatlo 77,164 448.09 17 7°07′00″N 124°49′00″E / 7.1166°N 124.8166°E / 7.1166; 124.8166 (Kabacan)
Kadayangan SGA[a] 25,573 41.60 7 7°07′23″N 124°28′34″E / 7.1230°N 124.4761°E / 7.1230; 124.4761 (Kadayangan)
Kapalawan SGA[a] 28,643 180.62 7 7°15′38″N 124°47′21″E / 7.2605°N 124.7893°E / 7.2605; 124.7893 (Kapalawan)
Kidapawan Ikalawa 160,791 358.47 40 7°00′30″N 125°05′30″E / 7.0083°N 125.0916°E / 7.0083; 125.0916 (Kidapawan)
Libungan Una 56,269 172.50 20 7°14′25″N 124°31′11″E / 7.2403°N 124.5198°E / 7.2403; 124.5198 (Libungan)
Ligawasan SGA[a] 29,784 111.60 7 6°59′42″N 124°42′18″E / 6.9951°N 124.7050°E / 6.9951; 124.7050 (Ligawasan)
Magpet Ikalawa 53,800 755.36 32 7°06′08″N 125°07′28″E / 7.1023°N 125.1245°E / 7.1023; 125.1245 (Magpet)
Makilala Ikalawa 87,927 343.57 38 6°57′41″N 125°05′09″E / 6.9613°N 125.0858°E / 6.9613; 125.0858 (Makilala)
Malidegao SGA[a] 36,438 115.45 7 7°10′27″N 124°41′26″E / 7.1741°N 124.6906°E / 7.1741; 124.6906 (Malidegao)
Matalam Ikatlo 81,355 476.00 34 6°57′41″N 125°05′09″E / 6.9613°N 125.0858°E / 6.9613; 125.0858 (Matalam)
Midsayap Una 117,365 186.47 44 7°11′21″N 124°32′06″E / 7.1891°N 124.5349°E / 7.1891; 124.5349 (Midsayap)
M'lang Ikatlo 98,195 312.13 37 6°56′47″N 124°52′42″E / 6.9463°N 124.8783°E / 6.9463; 124.8783 (M'lang)
Nabalawag SGA[a] 28,239 86.05 7 7°05′55″N 124°29′36″E / 7.0985°N 124.4932°E / 7.0985; 124.4932 (Nabalawag)
Old Kaabakan SGA[a] 16,658 117.17 7 7°09′51″N 124°50′44″E / 7.1642°N 124.8455°E / 7.1642; 124.8455 (Old Kaabakan)
Pahamuddin SGA[a] 19,627 50.13 12 7°10′06″N 124°21′52″E / 7.1684°N 124.3645°E / 7.1684; 124.3645 (Pahamuddin)
Pigcawayan Una 52,744 289.98 28 7°16′45″N 124°25′27″E / 7.2791°N 124.4242°E / 7.2791; 124.4242 (Pigcawayan)
Pikit Una 67,024 277.27 20 7°03′13″N 124°40′20″E / 7.0537°N 124.6722°E / 7.0537; 124.6722 (Pikit)
President Roxas Ikalawa 52,512 618.25 25 7°09′15″N 125°03′19″E / 7.1543°N 125.0554°E / 7.1543; 125.0554 (President Roxas)
Tugunan SGA[a] 30,651 102.60 9 7°02′25″N 124°36′44″E / 7.0403°N 124.6121°E / 7.0403; 124.6121 (Tugunan)
Tulunan Ikatlo 60,978 343.08 29 6°49′50″N 124°52′22″E / 6.8305°N 124.8728°E / 6.8305; 124.8728 (Tulunan)
Kabuoan 1,275,185 9,008.90 543
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 Nakapaloob ang mga bayan ng Kadayangan, Kapalawan, Ligawasan, Malidegao, Nabalawag, Old Kaabakan, Pahamuddin at Tugunan sa Bangsamoro bilang bahagi ng natatanging pangheograpiyang lugar nito sa kabila ng panheograpiyang pagsasali ng mga ito sa lalawigan ng Cotabato.[5][6]

Pinakamalaking lalawigan sa Pilipinas ang dating Cotabato. Noong 1966, nahati ang lalawigan at nagkaroon ng Timog Cotabato. Noong 22 Nobyembre 1973, isang Kautusang Pampanguluhan (presidential) ang nagdeklara na mahati ang natitirang lalawigan sa Hilagang Cotabato, Maguindanao, at Sultan Kudarat.

Napalitan ang pangalan ng Hilagang Cotabato sa Cotabato noong 19 Disyembre 1983.

Ang asik-asik falls sa Alamada North Cotabato.
  1. "Province: North Cotabato". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. "2021 Full Year Official Poverty Statistics of the Philippines" (PDF). Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 15 Agosto 2022. Nakuha noong 28 Abril 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. "Province: Cotabato (lalawigan)". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 8 Enero 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang psa2020revised); $2
  5. "BARMM approves creation of 8 new towns". Manila Bulletin (sa wikang Ingles). Nakuha noong 19 Agosto 2023.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. "Bills creating 8 municipalities in SGA-BARMM approved by BTA Parliament". Luwaran. 20 Agosto 2023. Nakuha noong 25 Agosto 2023.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)