Kano

Tungkol sa lungsod sa Nigeria ang artikulo na ito. Para sa lalaking mamamayan sa Estados Unidos, tingnan ang Amerikano. Para sa ibang gamit, tingnan ang Kano (paglilinaw).

Kano
Kano mula sa Burol ng Dalla
Kano Mapa ng Nigeria na nagpapakita ng kinaroroonan ng Kano
Mga koordinado: 12°00′N 8°31′E
Bansa	Nigeria
Estado	Kano
Pamahalaan
• Gobernador	Abdullahi Umar Ganduje (APC)
• Emir	Muhammadu Sanusi II
• Tagapangulo ng Lokal na Pamahalaan ng Munisipyo ng Kano	Alh. Sabo Muhammad Danatata
Lawak
• Lungsod	499 km2 (193 milya kuwadrado)
• Urban	251 km2 (97 milya kuwadrado)
Taas	488 m (1,601 tal)
Populasyon  (Senso 2006)
• Lungsod	2,828,861
• Taya  (2016)	3,931,300
• Ranggo	Pang-2
• Kapal	5,700/km2 (15,000/milya kuwadrado)
• Urban	3,550,000
• Densidad sa urban	14,100/km2 (37,000/milya kuwadrado)
Sona ng oras	UTC+1 (WAT)
Klima	Aw

Ang Kano ay ang kabisera ng Estado ng Kano sa Hilagang Kanluran, Nigeria. Ito ay matatagpuan sa heograpikong rehiyon ng Sahel sa timog ng Sahara. Ang Kano ay ang sentro ng komersiyo sa Hilagang Nigeria at ang pangalawang pinakamalaking lungsod sa bansa. Unang sinaklaw ng Kano metropolis ang 137 kilometro kuwadrado (53 milyang kuwadrado) at binuo ng anim na mga pook ng lokal na pamahalaan o LGAs — Munisipyo ng Kano, Fagge, Dala, Gwale, Tarauni at Nasarawa, ngunit saklaw na nito ngayon ang dalawang karagdagang mga LGA — Ungogo at Kumbotso. Ang kabuuang lawak ng Kalakhang Kano ngayon ay 499 kilometro kuwadrado (193 milya kuwadrado) at may populasyong 2,828,861 katao sang-ayon sa Senso 2006. Ang pinakahuling opisyal na pagtataya ng populasyon ay 3,931,300 katao noong 2016.

Ang pangunahing mga mamamayan ng lungsod ay ang mga Hausa. Subalit marami ang nagsasalita ng wikang Fulani. Tulad ng maraming mga bahagi ng hilagang Nigeria, ang wikang Hausa ay malawakang sinasalita sa Kano. Kabisera rin ang lungsod ng Emirato ng Kano. Ang kasalukuyang emir ay si Muhammadu Sanusi II, na iniluklok sa trono noong Hunyo 8, 2014 kasunod ng pagpanaw ni Alhaji Ado Bayero, ang ikalabintatlong emir ng Emirato ng Kano Emirate, noong Hunyo 6, 2014 (Biyernes). Nasa lungsod ang Paliparang Pandaigdig ng Mallam Aminu Kano, na siyang pangunahing paliparan na naglilingkod sa hilagang Nigeria, at ipinangalan mula sa politikong si Aminu Kano.

Heograpiya

Ang Kano ay nasa 481 metro (1,578 talampakan) sa ibabaw ng lebel ng dagat. Ito ay nasa hilaga ng Talampas ng Jos sa rehiyon ng Sabanang Sudano na umaabot sa timog ng Sahel. Matatagpuan ang lungsod malapit sa tagpuan ng mga Ilog ng Kano at Challawa na dumadaloy mula timog-kanluran upang makabuo ng Ilog Hadejia, na dumadaloy pasilangan sa Lawa ng Chad.

Klima

Tinatampok ng Kano ang klimang tropikal na sabana. Nakararanas ang lungsod ng katamtaman na mga 980 mm (38.6 pul) ng pag-uulan kada taon, karamihan ay sa Hunyo hanggang Setyembre. Karaniwang napakainit ang Kano sa buong taon, bagamat kapansin-pansing mas-malamig mula Disyembre hanggang Pebrero. Malamig ang temperatura sa gabi tuwing mga buwan ng Disyembre, Enero at Pebrero, na may katamtamang mababang temperatura na 11 hanggang 15 °C (52 hanggang 59 °F)

Datos ng klima para sa Kano (1981–2010)
Buwan	Ene	Peb	Mar	Abr	May	Hun	Hul	Ago	Set	Okt	Nob	Dis	Taon
Katamtamang taas °S (°P)	29.0 (84.2)	32.4 (90.3)	36.4 (97.5)	39.1 (102.4)	37.1 (98.8)	35.4 (95.7)	32.0 (89.6)	30.9 (87.6)	32.3 (90.1)	34.5 (94.1)	33.1 (91.6)	29.9 (85.8)	33.5 (92.3)
Katamtamang baba °S (°P)	13.7 (56.7)	16.2 (61.2)	20.4 (68.7)	24.5 (76.1)	25.0 (77)	23.7 (74.7)	22.1 (71.8)	21.2 (70.2)	21.9 (71.4)	21.2 (70.2)	17.1 (62.8)	14.2 (57.6)	20.1 (68.2)
Katamtamang pag-ulan mm (pulgada)	0.0 (0)	0.3 (0.012)	1.0 (0.039)	14.1 (0.555)	57.3 (2.256)	132.5 (5.217)	281.0 (11.063)	323.9 (12.752)	155.8 (6.134)	14.1 (0.555)	0.0 (0)	0.0 (0)	980.0 (38.583)
Araw ng katamtamang pag-ulan (≥ 0.2 mm)	0	0	0	1	5	8	13	15	24	6	0	0	72
Katamtamang kahalumigmigang relatibo (%) (at 15:00 LST)	17.0	13.2	13.2	19.1	29.5	44.5	58.9	63.6	55.0	30.1	18.1	17.4	31.6
Buwanang tamtaman ng sikat ng araw	244.9	232.4	238.7	234.0	263.5	261.0	229.4	220.1	240.0	266.6	264.0	260.4	2,955
Arawang tamtaman ng sikat ng araw	7.9	8.3	7.7	7.8	8.5	8.7	7.4	7.1	8.0	8.6	8.8	8.4	8.1
Sanggunian #1: World Meteorological Organization
Sanggunian #2: NOAA (sun and relative humidity, 1961–1990)

Demograpiya

Historical population

Taon	Pop.	±%
1992 (taya)	699,900	—
2006 (sen)	2,828,861	+304.2%
2016 (taya)	3,931,300	+39.0%
Pagtataya 1992:

Ang Kano ay isang lungsod na pinangingibabaw ng mga lipi ng Hausa at Fulani. Pangunahing relihiyon ng lungsod ang Islam, at karamihan ay sumusunod sa Sunismo, bagamat may minoryang sumusunod sa sangay ng Shiismo. Ang mga Kristiyano at tagasunod ng ibang mga relihiyong hindi Muslim ay bumubuo sa maliit na bahagi ng populasyon at nakagisnang tumira sa Sabon Gari o ang Bagong Lungsod. Pangkaraniwan ang diskriminasyon at karahasan laban sa mga Kristiyano. Sa isang insidente noong Hunyo 2016, tinaga hanggang sa mamatay ang isang babaeng Kristiyano na Igbo ng mga galit na kabataan dahil sa umano'y kalapastangan sa Propetang Muhammad.

Mga karagdagang babasahin

• Maconachie, Roy (2007). Urban Growth and Land Degradation in Developing Cities: Change and Challenges in Kano, Nigeria. King's SOAS Studies in Development Geography. Ashgate Publishing. ISBN 978-0-7546-4828-4.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
• Barau, Aliyu Salisu (2007). The Great Attractions of Kano. Research and Documentation publications. Research and Documentation Directorate, Government House Kano. ISBN 978-8109-33-0.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga kawing panlabas

• Gabay panlakbay sa Kano mula sa Wikivoyage
•  "Kano" . New International Encyclopedia. 1905.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)