Mikroekonomiya
Ang mikroekonomiks o mikroekonomiya (Ingles: microeconomics, Kastila: microeconomía; nagmula sa Griyegong μικρό-ς: "maliit" o "munti"; at οικονομία /ikono΄mia/: "ekonomiya") ay isang sangay ng ekonomiyang nagsasagawa ng pag-aaral kung paano nagpapasya ang mga tahanan at mga kompanya upang magamit at itatalaga ang limitado o kakaunting mga kagamitan o yaman,[1] sa paraang tipikal at karaniwan sa loob ng mga merkado o pamilihan kung saan mabibili at maipagbibili ang mabubuting mga dala-dalahin o mga serbisyo. Sinusuri ng mikroekonomiya ang kung paano naaapektuhan ng ganitong mga desisyon at asal, ugali, o gawi, ang pampuno at pangangailangan (supply and demand sa Ingles) para sa mga mabubuting dala-dalahin at mga serbisyo, na nagiging batayan ng mga presyo o halaga; at kung paanong ang presyo naman ay nagiging batayan ng pampuno at pangangailangan ng mabubuting mga dala-dalahin at mga serbisyo.[2][3]
Kaiba ito o kabaligtaran ng makroekonomiks o makroekonomiya, na kinasasangkutan ng kabuoang bilang ng gawaing pangkabuhayan o pang-ekonomiya, na nangangasiwa ng mga paksa ng paglaki, inplasyon, at kawalan ng hanapbuhay, at may pambansang mga patakarang pangkabuhayang kaugnay ng mga paksang ito.[2] Pinangangasiwaan din ng makroekonomiya ang mga epekto ng mga gawain ng pamahalaan (katulad ng pagbabago ng mga antas ng pagbubuwis) para sa mga ito.[4] Partikular na sa pagkakaroon ng Lucas critique, karamihan sa modernong teoriya ng makroekonomiya ang naitatag dahil sa mga mikropundasyon na batay sa mga basiko o payak na mga palagay o sapantaha hinggil sa kaasalang pangkaantasang mikro o maliit.
Isa sa mga layunin ng mikroekonomiya ang suriin ang mga mekanismo ng merkado o pamilihan na naglulunsad o nagtatalaga ng mga kaugnay na presyo o halaga ng mga mabubuting mga dala-dalahin at mga serbisyo at paglalagak o pagtatalaga ng mga kaunti o limitadong mga kagamitan o yaman para sa maraming iba pang mga paggamit. Sinusuri ng mikroekonomiya ang pagkabigo ng merkado o ng pamilihan, kung saan hindi nagtatagumpay ang mga pamilihan na makagawa o makalikha ng mga maiinam na mga kinalabasan o mga resulta, pati na ang paglalarawan ng mga kalagayan teoretikal na kailangan para sa perpektong paligsahan o kompetisyon. Kabilang sa mahahalagang mga larangan sa pag-aaral ng mikroekonomiya ang ekilibriyong heneral, mga merkadong nasa ilalim ng asimetrikong impormasyon, pagpili sa ilalim ng kawalan ng katiyakan, at mga kagamitan o aplikasyong pang-ekonomiya ng Teoriya ng Laro (o Game Theory). Isinasama rin ang elastisidad na pang-ekonomiya ng mga produktong nasa loob ng sistemang pangpamilihan o pangmerkado.
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Marchant, Mary A.; Snell, William M. "Macroeconomic and International Policy Terms". University of Kentucky. Inarkibo mula sa orihinal noong 2010-03-08. Nakuha noong 2007-05-04.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 2.0 2.1 "Economics Glossary". Monroe County Women's Disability Network. Inarkibo mula sa orihinal noong 2016-12-02. Nakuha noong 2008-02-22.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Social Studies Standards Glossary". New Mexico Public Education Department. Inarkibo mula sa orihinal noong 2007-08-08. Nakuha noong 2008-02-22.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Glossary". ECON100. Nakuha noong 2008-02-22.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Ang lathalaing ito na tungkol sa Ekonomiya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.