Pilipinong Amerikano

Pilipinong Amerikano
Filipino Americans

Spectators at the annual Philippine Independence Day Parade in Lungsod ng Bagong York
Kabuuang populasyon
Over 4 milyon 1.23% of the total U.S. population (2018)
Mga rehiyong may malaking bilang nila
Western United States, Hawaii, especially in metropolitan areas and elsewhere as of 2010
California	1,474,707
Hawaii	342,095
Illinois	139,090
Texas	137,713
Washington	137,083
New Jersey	126,793
New York	126,129
Nevada	123,891
Florida	122,691
Wika
English (American, Philippine), Tagalog (Filipino), Ilocano, Pangasinan, Kapampangan, Bikol, Visayan languages (Cebuano, Hiligaynon, Waray, Chavacano), at iba pang mga wika sa Pilipinas, Hapones, Spanish, Tsino (Hokkien, Mandarin)
Relihiyon
65% Roman Catholicism 21% Protestantism 8% Irreligion 1% Buddhism
Kaugnay na mga pangkat-etniko
Pilipino sa Ibayong Dagat

Ang katawagang Pilipinong Amerikano o Filipino American o Fil-Am sa Ingles ay maaring tumukoy sa mga sumusunod:

• Pilipino na isinilang sa Estados Unidos (United States o US);
• Pilipino na isinilang sa mga teritoryo ng US, kabilang ang Puerto Rico;
• Pilipino na nagpalit ng pagkamamamayan patungo sa pagiging Amerikano at ng kalaunan ay piniling ipanumbalik ang pagka-Pilipino sa pamamagitan ng reacquisition (pagkuha muli) (Petition for Re-Acquisition/Retention of Philippine Citizenship);
• Pilipino na may magulang na Amerikano at Pilipino;
• Pilipino na may magulang na Filipino American;
• Indibidwal na may dalawang pagkamamamayan (dual citizenship) ng bansang Amerika at Pilipinas; o sa
• Amerikanong nagtataglay ng pagkamamamayang Pilipino alinsunod sa tinadhana ng batas ng Pilipinas.

Komunidad ng mga Filipino American sa Estados Unidos

Ang komunidad ng mga Filipino American ay ang ikalawang pinakamalaking grupo sa pangkat-etnikong Hispano & Asyano-Amerikano. Ang mga Filipino American ay mga tao na ang lahi ay nagmula o nanggaling sa Pilipinas. Sila ay mga Pilipino na naging mga permanenteng residente o mamamayan ng Estados Unidos. Mahigit 2.4 milyon ang mga naitalang tao na Pilipino sa taong 2000, ngunit ito'y binabatikos ng iba at maaari na ang bilang ng mga Pilipino ay nasa 4 milyon.

Karamihan sa mga Filipino American ay nakatira sa California, Lungsod ng New York, at Hawaii. Ang mga Filipino American ang pinakamalaking group na pangkat-etnikong Asyano-Amerikano sa California. Kabilang din dito ay ang mga estado ng Alaska, Maine, Montana, Nevada, North Dakota, Oregon, South Dakota. Ang mga Filipino American ay ang ikalawang pinakamalaki sa Arizona, Florida, Hawaii, Idaho, Indiana, Illinois, Maine, Mississippi, New Jersey, New Mexico, South Carolina, Texas, Virginia at West Virginia. Sila naman ay ikatlong pinakamalaki sa Connecticut, Maryland, Georgia, Minnesota, at Lungsod ng New York.

Sa Northern Marianas, ang mga Filipino American ay ang pinakamalaking pangkat-etniko na kahit anong uri. Ang kanilang populasyon at dalawampu't porsyento (29%) ng buong territoryo. Sa Guam, sila'y ikalawang pinakamalaking pangkat-etniko ng kahit anong uri. Sa American Samoa, nalagpasan na nila ang mga Samoan at Tongan at itinanghal na pinakamalaking pangkat-etniko.

Ipinagkaloob ng Kongreso ng Amerika ang dalawang buwan na pagdiriwang na pang kulturang Filipino American. Ang Buwan ng Asyano Pasipiko Amerikano ay itinakda sa buwan ng Mayo. Sa pagiging pinakamalaking grupo ng pangkat-etnikong Asyano-Amerikano, ibinigay ang buwan ng Oktubre at ipangalangang Buwan ng Makasaysayang Pilipino Amerikano, isang pagpupugay sa mga isinaunang Pilipino na naglayag patungong California noong 18 Oktubre 1587.

Lahi at kultura

Mga wika at salita

Sa mga baguhang Pilipino, maaaring may mga kahirapan sa pakikipag-ugnayan na madaraanan. Maraming pagkakaiba sa wika sa mga dati at ngayong henerasyong mga Pilipino, na palaging nagreresulta sa hindi pagkakaunawaan ng maayos at matiwasay.

Sa Pilipinas, isang opisyal na wika ang Filipino. Ngunit maraming mga Pilipino Amerikano ay marunong makaintindi at makapagsalita ng Wikang Ingles, karamihan sa mga ito ay nagsasalita ng Tagalog, mga wikang Bisaya, Pangasinan, Kapampangan at Ilokano sa kanilang mga tirahan. Ang Tagalog din ang ika-anim na pinakagamit na wika sa buong Estados Unidos. Ito rin ang opisyal at pambansang wika ng Pilipinas. Katulad din ng ibang pangkat-etniko sa Amerika, ang pagkatatas sa Tagalog ay maaaring nawawala sa kaalaman ng mga Filipino American habang sila ay nakikibagay at nakikihalubilo sa kulturang Amerikano. Ayon sa mga sibikong pangkat na pang Pilipino, layunin ng mga magulang ang panatiliin ang kaalaman sa Tagalog, pati na sa kanilang mga anak, dahilan sa pagka-usbong ng bilingguwalismo o ang kakayahan ng pagsasalita ng dalawang wika sa maraming Amerikano.

Ang Tagalog ay mayroong 2.1 milyong tagapagsalita, pumapangalawa lamang sa Intsik na may 2.6 milyon sa mga Asyano-Amerikano.

Tingnan rin

• Amerikanong Aleman
• Awstralyanong Breton