Sodium bicarbonate

Sodium bicarbonate
Modelong bola at tungkod ng sodyong kasyon	Modelong bola at tungkod ng bikarbonatong anyon
Mga pangalan
	Pangalang IUPAC sodium hydrogencarbonate
	Mga ibang pangalan Sodang panghurno, baking soda
Mga pangkilala
Bilang ng CAS	144-55-8 ;
Modelong 3D (JSmol)	Interactive image;
Reperensya sa Beilstein	4153970
ChEBI	CHEBI:32139 ;
ChEMBL	ChEMBL1353 ;
ChemSpider	8609 ;
DrugBank	DB01390 ;
Infocard ng ECHA	100.005.122
Bilang ng EC	205-633-8;
Bilang ng E	E500(ii) (mga regulador ng pagkaasido, ...)]]
IUPHAR/BPS	4507;
KEGG	C12603 ;
MeSH	Sodium+bicarbonate
PubChem CID	516892;
Bilang ng RTECS	VZ0950000;
UNII	8MDF5V39QO ;
Dashboard ng CompTox (EPA)	DTXSID9021269 ;
	InChI InChI=1S/CH2O3.Na/c2-1(3)4;/h(H2,2,3,4);/q;+1/p-1 Key: UIIMBOGNXHQVGW-UHFFFAOYSA-M ; InChI=1/CH2O3.Na/c2-1(3)4;/h(H2,2,3,4);/q;+1/p-1 Key: UIIMBOGNXHQVGW-REWHXWOFAQ;
	SMILES [Na+].OC([O-])=O;
Mga pag-aaring katangian
Pormulang kemikal	NaHCO3
Bigat ng molar	84.0066 g mol−1
Hitsura	Puting kristal
Amoy	Walang amoy
Densidad	2.20 g/cm3;
Puntong natutunaw	(Decomposes to sodium carbonate starting at 50 °C)
Solubilidad sa tubig	69 g/L (0 °C); 96 g/L (20 °C); 165 g/L (60 °C);
Solubilidad	0.02 wt% acetone, 2.13 wt% methanol @22 °C. insoluble in ethanol
log P	−0.82
Pagkaasido (pKa)	6.34; 6.351 (carbonic acid);
Repraktibong indeks (nD)	nα = 1.377 nβ = 1.501 nγ = 1.583
Termokimika
Kakayahan ng init (C)	87.6 J/mol K
Pamantayang entropiyang; molar (S⦵298)	101.7 J/mol K
Pamantayang entalpya; ng pagbuo (ΔfH⦵298)	−950.8 kJ/mol
Enerhiyang malaya na Gibbs (ΔfG⦵)	−851.0 kJ/mol
Parmakolohiya
Kodigong ATC	B05CB04 (WHO) B05XA02, Padron:ATCvet
Mga panganib
	Kaligtasan at kalususgan sa trabaho (OHS/OSH):
Pangunahing peligro	Nagdudulot ng malubhang pangangati sa mata
NFPA 704 (diyamanteng sunog)	2 0 1
Punto ng inplamabilidad	Di-nasusunog
	Nakakamatay na dosis o konsentrasyon (LD, LC):
LD50 (dosis na panggitna)	4220 mg/kg (rat, oral)
Dokumento ng datos ng kaligtasan (SDS)	External MSDS
Mga kompuwestong kaugnay
Ibang mga anion	Sodium carbonate
Ibang mga cation	Ammonium bicarbonate; Potassium bicarbonate;
Mga kaugnay na kompuwesto	Sodium bisulfate; Sodium hydrogen phosphate;
	Maliban kung saan nabanggit, binigay ang datos para sa mga materyales sa kanilang estadong pamantayan (sa 25 °C [77 °F], 100 kPa). patunayan (ano ang ?) Mga sanggunian ng Infobox

Mga cupcake na hinalo ng sodang panghurno bilang pampaalsa

Ang sodium bicarbonate (Kastila: bicarbonato de sodio), na kilala rin bilang sodang panghurno (Ingles: baking soda), ay isang kompuwestong kimikal na may pormulang NaHCO₃. Isa itong asin na binubuo ng sodyong kasyon (Na⁺) at bikarbonatong anyon (HCO₃⁻). Isang puting solido ang sodium bicarbonate na malakristal, ngunit pinong pulbos ang kadalasang itsura nito. Mayroon itong bahagyang maalat, alkalinang lasa ng kahawig sa sodium carbonate. Nahcolite ang tawag sa anyong likas na mineral nito. Isa itong bahagi ng mineral na natron at masusumpungan ito na nakatunaw sa maraming bukal.^[9]

Paggamit

Pagluluto

Pampaalsa

Sa pagluluto, pangunahing ginagamit ang sodang panghurno sa paghuhurno bilang pampaalsa. Kapag may reaksiyon ito sa asido, lumalabas ang carbon dioxide, kaya umaalsa ang batter at nabubuo ang kilalang tekstura at ligasgas sa mga cake, tinapay, at iba pang pagkaing inihuhurno at ipiniprito. Maaaring katawanin ang reaksiyong asido–base ng sumusunod:^[10]

NaHCO₃ + H⁺ → Na⁺ + CO₂ + H₂O

Kabilang sa mga asidong materyales na nag-uudyok ng ganitong reaksiyon ang mga hydrogen phosphate, krema ng tartar, katas ng limon, yogurt, buttermilk, cocoa, at suka. Maaaring gamitin ang sodang panghurno sa maasidong sourdough, para gumaan ito at mabawasan ang maasidong lasa nito.^[11]

Maaari ring pakilusin ng init mismo ang sodium bicarbonate bilang pampaalsa sa paghuhurno dahil sa dekomposisyong termal, at lumalabas ang carbon dioxide sa mga temperaturang higit sa 80 °C (180 °F), gaya ng sumusunod:^[12]

2 NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O + CO₂

Kapag ginamit sa ganitong paraan na mag-isa, nang walang maasidong sangkap (sa batter man o sa paggamit ng pulbos panghurno na may nilalamang asido), kahalati lamang ng CO₂ ang lumalabas (isang molekula ng CO₂ ang nabubuo sa bawat dalawang katumbas na NaHCO₃). Bukod pa rito, sa kawalan ng asido, ang dekomposisyong termal ng sodium bicarbonate ay nagluluwal din ng sodium carbonate, na napakaalkalina at nagbibigay ng mapait at masabon na lasa at dilaw na kulay sa inihurnong produkto. Dahil mabagal ang reaksiyon sa temperatura ng silid, maaaring ipatayo ang mga halo (cake batter, atbp.) nang hindi umaalsa hanggang pinainit sa hurno.^{[kailangan ng sanggunian]}

Pulbos panghurno

Naglalaman ang pulbos panghurno, na ibinebenta rin sa pagluluto, ng halos 30% ng bikarbonato, at iba't ibang maasidong sangkap na naaaktiba sa pagdagdag ng tubig nang hindi kailangan ng karagdagang asido sa pinaglulutuan.^[13]^[14]^[15] Maraming anyo ng pulbos panghurno ang naglalaman ng sodium bicarbonate na pinagsama sa calcium acid phosphate, sodium aluminum phosphate, o krema ng tartar.^[16] Alkalina ang sodang panghurno; hindi nagkakaroon ng lasang metal ang asido na ginagamit sa pulbos panghurno kapag naglilikha ng sodium carbonate ang kemikal na pagbabago sa paghuhurno.^[17]

Mga sanggunian

↑ ^1.0 ^1.1 Haynes, p. 4.90
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 Haynes, p. 5.194
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 "Sodium Bicarbonate" [Sodyo Bikarbonato] (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Environment Programme. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong Mayo 16, 2011.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Ellingboe JL, Runnels JH (1966). "Solubilities of Sodium Carbonate and Sodium Bicarbonate in Acetone-Water and Methanol-Water Mixtures" [Mga Solubilidad ng Sodyo Karbonato at Sodyo Bikarbonato]. J. Chem. Eng. Data (sa wikang Ingles). 11 (3): 323–324. doi:10.1021/je60030a009.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ ^5.0 ^5.1 Haynes, p. 7.23
↑ Pasquali I, Bettini R, Giordano F (2007). "Thermal behaviour of diclofenac, diclofenac sodium and sodium bicarbonate compositions". Journal of Thermal Analysis and Calorimetry. 90 (3): 903–907. doi:10.1007/s10973-006-8182-1. S2CID 95695262.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ ^7.0 ^7.1 ^7.2 ^7.3 Haynes, p. 5.19
↑ Chambers M. "Sodium bicarbonate [USP:JAN]". ChemIDplus. U.S. National Library of Medicine.
↑ "Mineral Springs – an overview | ScienceDirect Topics" [Bukal – isang sumaryo] (sa wikang Ingles).
↑ Bent AJ, pat. (1997). The Technology of Cake Making [Ang Teknolohiya sa Paggawa ng Keyk] (sa wikang Ingles) (ika-6 (na) edisyon). Springer. p. 102. ISBN 9780751403497. Nakuha noong Agosto 12, 2009.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Cascio J. "Sourdough" (PDF) (sa wikang Ingles). University of Alaska Fairbanks Cooperative Extension Service. FNH-00061. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong Marso 27, 2016. Nakuha noong Mayo 2, 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "The Many Practical Uses of Baking Soda in the Kitchen" [Ang Maraming Pratikal na Paggamit ng Sodang Panghurno sa Kusina]. About.com Food (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong Pebrero 2, 2017. Nakuha noong Enero 22, 2017.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Czernohorsky JH, Hooker R. "The Chemistry of Baking" [Ang Kimika ng Paghuhurno] (PDF) (sa wikang Ingles). New Zealand Institute of Chemistry. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong Nobyembre 27, 2016. Nakuha noong Enero 22, 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Baking Soda and Baking Powder" [Sodang Panghurno at Pulbos Panghurno]. FineCooking.com (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong Pebrero 2, 2017. Nakuha noong Enero 22, 2017.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Baking Soda FAQs" [Mga Madalas Itanong sa Sodang Panghurno]. Arm & Hammer Multi-Brand (sa wikang Ingles). Church & Dwight Company. What is the difference baking soda and baking powder?. Inarkibo mula sa orihinal noong 27 Hunyo 2017. Nakuha noong 20 Hulyo 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Glossary Ingredients". Cooking.com. Inarkibo mula sa orihinal noong 15 Setyembre 2008.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Sodium Bicarbonate" [Sodyo Bikarbonato]. BRP Adhikary (sa wikang Ingles). Hulyo 11, 2016. Nakuha noong Enero 25, 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[crc-1] 1.0 ^1.1 Haynes, p. 4.90

[crc3-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 Haynes, p. 5.194

[UNEP-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 "Sodium Bicarbonate" [Sodyo Bikarbonato] (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Environment Programme. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong Mayo 16, 2011.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[4] Ellingboe JL, Runnels JH (1966). "Solubilities of Sodium Carbonate and Sodium Bicarbonate in Acetone-Water and Methanol-Water Mixtures" [Mga Solubilidad ng Sodyo Karbonato at Sodyo Bikarbonato]. J. Chem. Eng. Data (sa wikang Ingles). 11 (3): 323–324. doi:10.1021/je60030a009.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[crc4-5] 5.0 ^5.1 Haynes, p. 7.23

[6] Pasquali I, Bettini R, Giordano F (2007). "Thermal behaviour of diclofenac, diclofenac sodium and sodium bicarbonate compositions". Journal of Thermal Analysis and Calorimetry. 90 (3): 903–907. doi:10.1007/s10973-006-8182-1. S2CID 95695262.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[crc2-7] 7.0 ^7.1 ^7.2 ^7.3 Haynes, p. 5.19

[8] Chambers M. "Sodium bicarbonate [USP:JAN]". ChemIDplus. U.S. National Library of Medicine.

[9] "Mineral Springs – an overview | ScienceDirect Topics" [Bukal – isang sumaryo] (sa wikang Ingles).

[10] Bent AJ, pat. (1997). The Technology of Cake Making [Ang Teknolohiya sa Paggawa ng Keyk] (sa wikang Ingles) (ika-6 (na) edisyon). Springer. p. 102. ISBN 9780751403497. Nakuha noong Agosto 12, 2009.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[11] Cascio J. "Sourdough" (PDF) (sa wikang Ingles). University of Alaska Fairbanks Cooperative Extension Service. FNH-00061. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong Marso 27, 2016. Nakuha noong Mayo 2, 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[12] "The Many Practical Uses of Baking Soda in the Kitchen" [Ang Maraming Pratikal na Paggamit ng Sodang Panghurno sa Kusina]. About.com Food (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong Pebrero 2, 2017. Nakuha noong Enero 22, 2017.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[13] Czernohorsky JH, Hooker R. "The Chemistry of Baking" [Ang Kimika ng Paghuhurno] (PDF) (sa wikang Ingles). New Zealand Institute of Chemistry. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong Nobyembre 27, 2016. Nakuha noong Enero 22, 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[14] "Baking Soda and Baking Powder" [Sodang Panghurno at Pulbos Panghurno]. FineCooking.com (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong Pebrero 2, 2017. Nakuha noong Enero 22, 2017.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[15] "Baking Soda FAQs" [Mga Madalas Itanong sa Sodang Panghurno]. Arm & Hammer Multi-Brand (sa wikang Ingles). Church & Dwight Company. What is the difference baking soda and baking powder?. Inarkibo mula sa orihinal noong 27 Hunyo 2017. Nakuha noong 20 Hulyo 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[16] "Glossary Ingredients". Cooking.com. Inarkibo mula sa orihinal noong 15 Setyembre 2008.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[17] "Sodium Bicarbonate" [Sodyo Bikarbonato]. BRP Adhikary (sa wikang Ingles). Hulyo 11, 2016. Nakuha noong Enero 25, 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[1]

[6]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]