Pumunta sa nilalaman

Via Francigena

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Mapa ng Via Francigena

Ang Via Francigena (Italyano: [ˈviːa franˈtʃiːdʒena]) ay isang sinaunang daan at ruta ng peregrinasyon na tumatakbo mula sa katedral na lungsod ng Canterbury sa Inglatera, sa pamamagitan ng Pransiya at Suwisa, hanggang sa Roma[1] at pagkatapos ay sa Apulia, Italya, kung saan mayroong mga daungan ng embarkasiyo para sa Banal na Lupain.[2] Ito ay kilala sa Italya bilang "Via Francigena" ("ang daan na nagmumula sa Pransiya") o ang "Via Romea Francigena" ("ang daan patungo sa Roma na nagmumula sa Pransiya").[3] Noong panahong medyebal, ito ay isang mahalagang daan at ruta ngperegrinasyon para sa mga nagnanais na bisitahin ang Banal na Luklukan at ang mga libingan ng mga apostol na sina San Pedro at san Pablo.

Kasaysayan ng peregrinasyon pa-Roma

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Palatandan na nagpapakita ng landas malapit sa Ivrea, Piamonte, Italya.

Noong Gitnang Kapanahunan, ang Via Francigena ang pangunahing ruta ng paglalakbay sa Roma mula sa hilaga. Ang ruta ay unang naidokumento bilang "Daang Lombardo", at unang tinawag na Iter Francorum (ang "Ang Rutang Franco") sa Itinerarium sancti Willibaldi ng 725, isang talaan ng mga paglalakbay ni Willibald, Obispo ng Eichstätt sa Bavaria. Ito ay Via Francigena-Francisca sa Italya at Borgoña, ang Chemin des Anglois sa Frankish Kingdom (pagkatapos ng ebanghelisasyon ng Inglatera noong 607) at gayundin ang Chemin Romieu, ang daan patungo sa Roma. Ang pangalang Via Francigena ay unang binanggit sa Actum Clusio, isang pergamino ng 876 sa Abadia ng San Salvatore sa Monte Amiata (Toscana).[4]

Iba't ibang palatandaang Via Francigena sa Italya

Sa pagtatapos ng ika-10 siglo, ginamit ni Sigerico, ang Arsobispo ng Canterbury, ang Via Francigena papunta at mula sa Roma upang matanggap ang kanyang pallium;[5] naitala niya ang kaniyang ruta at ang kaniyang mga himpilan sa paglalakbay pabalik,[6] ngunit wala sa dokumento ang nagmumungkahi na ang ruta ay bago noon, o kung ginawa niya ang paglalakbay sa pamamagitan ng paglalakad o pagsakay sa kabayo.

Kasama sa mga susunod na itineraryo sa Roma ang Leiðarvísir og borgarskipan ng Islandes na manlalakbay na si Nikolás Bergsson (noong 1154) at ang isa mula kay Felipe Augusto ng Pransiya (noong 1191). [7] Dalawang medyo magkaibang mapa ng ruta ang lumilitaw sa mga manuskrito ng Matthew Paris, Historia Anglorum, mula sa ika-13 siglo.

Ang Via Francigena - sa France na binigyan ng rutang Grande Randonnée na numero GR145 - tumatawid sa Massif de Saint Thierry, Champagne.

Ang hari ng Gales na si Rhodri Mawr noong 880 at ang kaniyang apo na si Hywel Dda noong 945 ay parehong kilala na bumisita sa Roma sa pagtatapos ng kanilang buhay, ngunit hindi alam kung pumunta sila sa lupa o sa dagat sa pamamagitan ng Kipot ng Gibraltar. Ginamit ni Benedictine Guillermo ng Saint Thierry ang mga kalsada patungo sa Roma sa ilang pagkakataon sa pagtatapos ng ika-11 siglo. Ang paglalakbay pabalik sa pamamagitan ng dagat ay malamang na maging mas madali, salamat sa umiiral na hanging timog-kanluran, ngunit ang pabordada pababa sa Mediteraneo ay talagang gumawa ng napakahabang paglalakbay.

Ang Via Francigena ay hindi isang solong kalsada, tulad ng isang Romanong kalsada, na sementado ng mga bloke ng bato at nagbibigay sa pagitan ng pagpapalit ng mga kabayo para sa mga opisyal na manlalakbay. Sa halip, ito ay binubuo ng ilang posibleng ruta na nagbago sa paglipas ng mga siglo habang ang kalakalan at paglalakbay sa banal na lugar ay lumalakas at humina. Naaayon sa oras ng taon, sa sitwasyong pampolitika, at sa relatibong kasikatan ng mga dambana ng mga santo na nasa ruta, maaaring gumamit ang mga manlalakbay ng alinman sa tatlo o apat na pagtawid sa Alpes at Apenino. Pinondohan ng mga Lombardo ang pagpapanatili at seguridad ng bahagi ng kalsada sa kanilang mga teritoryo bilang ruta ng kalakalan sa hilaga mula sa Roma, na iniiwasan ang mga lungsod na hawak ng kaaway tulad ng Florencia. Hindi tulad ng mga kalsadang Romano, ang Via Francigena ay hindi nag-uugnay sa mga lungsod ngunit higit na umasa sa mga abadia.

Mga peregrino pa-Roma na inukit sa isang relyebe, Katedral ng Fidenza (huling ikalabindalawang siglo)

Itineraryo

[baguhin | baguhin ang wikitext]
No. Mga hintuan na isinalarawan ni Sigerico Mga hintuan sa kasalukuyan
Mga lugar ayon kay Sigerico Mga kasalukuyang pangalan ng lugar Simula – Katapusan Distansiya sa km
Pagtawid sa Kanal Ingles
1 LXXX Sumeran Sombre (bahagi ng Wissant) Calais – Wissant 19.7
2 LXXIX nawawalang hintuan
3 LXXVIII Gisne Guînes Wissant – Guînes 20.2
4 LXXVII Teranburh Thérouanne Guînes – Licques 15.7
Licques – Wisques 23.9
Wisques – Thérouanne 13.2
5 LXXVI Bruwaei Bruay-la-Buissière Thérouanne – Auchy-au-Bois 15.1
Auchy-au-Bois – Bruay-la-Buissière 19.0
6 LXXV Atherats Arras Bruay-la-Buissière – Arras 33.6
7 LXXIV Duin Doingt Arras – Bapaume 26.2
Bapaume – Péronne 25.3
Peronne – Doingt 3.0
8 LXXIII Martinwaeth Seraucourt-le-Grand Doingt – Seraucourt-le-Grand 29.2
9 LXXII Mundlothuin Laon Seraucourt-le-Grand – Tergnier 17.0
Tergnier – Laon 33.0
10 LXXI Corbunei Corbeny Laon – Bouconville-Vauclair 18.6
Bouconville-Vauclair – Corbeny 4.5
11 LXX Rems Reims Corbeny – Hermonville 20.1
Hermonville – Reims 16.3
12 LXIX Chateluns Châlons-en-Champagne Reims – Trépail 28.1
Trépail – Châlons-en-Champagne 25.8
13 LXVIII Funtaine Fontaine sur Coole Châlons-en-Champagne – Coole 27.0
14 LXVII Domaniant Donnement Coole – Donnement 25.7
15 LXVI Breone Brienne-le-Château Donnement – Brienne le Château 17.8
16 LXV Bar Bar-sur-Aube Brienne-le-Château – Bar-sur-Aube 26.9
17 LXIV Blaecuile Blessonville Bar-sur-Aube – Châteauvillain

(malapit sa Blessonville)

32.9
18 LXIII Oisma Humes-Jorquenay Châteauvillain – Langres

(malapit sa Humes-Jorquenay)

40.9
19 LXII Grenant Grenant Langres – Coublanc

(malapit sa Grenant)

27.0
20 LXI Sefui Seveux Coublanc – Dampierre-sur-Salon 27.7
Dampierre-sur-Salon – Savoyeux

(malapit sa Seveux)

5.5
21 LX Cuscei Cussey-sur-l'Ognon Savoyeux – Gy 20.6
Gy – Cussey-sur-l'Ognon 16.4
22 LIX Bysiceon Besançon Cussey-sur-l'Ognon – Besançon 17.0
23 LVIII Nos Nods Besançon – Étalans 27.0
Étalans – Chasnans

(malapit sa Nods)

9.8
24 LVII Punterlin Pontarlier Chasnans – Ouhans 18.0
Ouhans – Pontarlier 17.0
25 LVI Antifern Yverdon-les-Bains Pontarlier – Orbe 40.2
26 LV Urba Orbe
27 LIV Losanna Lausanne Orbe – Lausanne 32.0
28 LIII Vivaec Vevey Lausanne – Cully 12.9[8]
Cully – Vevey 11.3
29 LII Burbulei Aigle Vevey – Montreux 8.4
Montreux – Villeneuve 5.9
Villeneuve – Aigle 12.7
30 LI Sce Maurici Saint-Maurice Aigle – Saint-Maurice 18.0
31 L Ursiores Orsières Saint-Maurice – Martigny 17.0
Martigny – Orsières 18.5
32 XLIX Petrecastel Bourg-Saint-Pierre Orsières – Bourg-Saint-Pierre 15.4
33 XLVIII Sce Remei Saint-Rhémy-en-Bosses Bourg-Saint-Pierre – Ospisyo ng Dakilang San Bernardo 13.8
Ospisyo ng Dakilang San Bernardo – Saint-Rhémy-en-Bosses 6.3
34 XLVII Agusta Aosta Saint-Rhémy-en-Bosses – Aosta 25.6
35 XLVI Publei (Pontey ?) Pont-Saint-Martin Aosta – Nus 15.9
Nus – Saint-Vincent 22.3
Saint-Vincent – Arnad 22.4
Arnad – Pont-Saint-Martin 15.9
36 XLV Everi Ivrea Pont-Saint-Martin – Ivrea 25.2
37 XLIV Sca Agatha Santhià Ivrea – Viverone 21.4
Viverone – Santhià 16.2
38 XLIII Vercel Vercelli Santhià – Vercelli 28.6
39 XLII Tremel Tromello Vercelli – Robbio 19.7
Robbio – Mortara 14.2
Mortara – Tromello 18.1
40 XLI Pamphica Pavia Tromello – Gropello Cairoli 13.5
Gropello Cairoli – Pavia 18.1
41 XL Sce Cristine Santa Cristina e Bissone Pavia – Santa Cristina e Bissone 27.4
42 XXXIX Sce Andrea Corte San Andrea Santa Cristina e Bissone – Plasencia

(pagtawid ng Po)

38.2
43 XXXVIII Placentia Piacenza
44 XXXVII Floricum Fiorenzuola d'Arda Piacenza – Fiorenzuola d'Arda 26.4
45 XXXVI Sce Domnine Fidenza (hanggang 1927 tinawag na Borgo San Donino) Fiorenzuola d'Arda – Fidenza 22.3
46 XXXV Metane Costamezzana (Medesano) Fidenza – Costamezzana 10.8
47 XXXIV Philemangenur Fornovo di Taro (or Felegara) Costamezzana – Medesano 9.7
Medesano – Fornovo di Taro 9.2
48 XXXIII Sce Moderanne Berceto Fornovo di Taro – Cassio di Terenzo 19.8
Cassio di Terenzo – Berceto 10.4
49 XXXII Sce Benedicte Montelungo Berceto – Pontremoli 29.4
50 XXXI Puntremel Pontremoli
51 XXX Aguilla Aulla Pontremoli – Villafranca in Lunigiana 19.1
Villafranca in Lunigiana – Aulla 15.3
52 XXIX Sce Stephane Santo Stefano di Magra Aulla – Sarzana 16.3
53 XXVIII Luna Luni Sarzana – Luni 12.7
54 XXVII Campmaior Pieve di Camaiore Luni – Massa 14.8
Massa – Pietrasanta 15.8
Pietrasanta – Camaiore 8.2
55 XXVI Luca Lucca Camaiore – Lucca 24.2
56 XXV Forcri Porcari Lucca – Porcari 10.6
57 XXIII Aqua Nigra Ponte a Cappiano. Bahagi ng Fucecchio Porcari – Ponte a Cappiano 19.7
58 XXIII Arne Blanca Fucecchio Ponte a Cappiano – Fucecchio 4.9
59 XXII Sce Dionisii San Genesio malapit sa San Miniato Fucecchio – San Miniato Alto 7.6
60 XXI Sce Peter Currant Coiano. Ngayon ay bahagi ng Castelfiorentino San Miniato Alto – Coiano 12.1
61 XX Sce Maria Glan Santa Maria a Chianni malapit sa Gambassi Terme Coiano – Gambassi Terme 12.2
62 XIX Sce Gemiane San Gimignano Gambassi Terme – San Gimignano 14.5
63 XVIII Sce Martin in Fosse San Martino Fosci (Molino d'Aiano. Bahagi ng Colle di Val d'Elsa) San Gimignano – Badia a Isola 20.5/25.5
64 XVII Aelse Gracciano (Pieve d'Elsa. Bahagi ng Colle di Val d'Elsa)
65 XVI Burgenove Badia a Isola. Bahagi ng Monteriggioni
66 XV Seocine Siena Badia a Isola – Monteriggioni 3.5
Monteriggioni – Siena 20.5
67 XIV Arbia Ponte d'Arbia. Bahagi ng Monteroni d'Arbia Siena – Monteroni d'Arbia 17.9
Monteroni d'Arbia – Ponte d'Arbia 9.8
68 XIII Turreiner Torrenieri (Part of Montalcino) Ponte d'Arbia – Buonconvento 5.7
Buonconvento – Torrenieri 13.5
69 XII Sce Quiric San Quirico d'Orcia Torrenieri – San Quirico d'Orcia 7.4
70 XI Abricula Briccole di Sotto San Quirico d'Orcia – Bagno Vignoni 5.3
Bagno Vignoni – Radicofani 27.4
71 X Sce Petir in Pail San Pietro in Paglia (Voltole) Radicofani – Ponte a Rigo 10.7
72 IX Aquapendente Acquapendente Ponte a Rigo – Acquapendente 13.8
73 VIII Sca Cristina Bolsena Acquapendente – Bolsena 20.2
74 VII Sce Flaviane Montefiascone Bolsena – Montefiascone 18
75 VI Sce Valentine Viterbo (Bullicame) Montefiascone – Viterbo 18.7
76 V Furcari Vetralla (Forcassi) Viterbo – Vetralla 17.9
77 IlIl Suteria Sutri Vetralla – Sutri 22.1
78 III Bacane Baccano (Campagnano di Roma) Sutri – Campagnano di Roma 22.3
79 II Johannis VIIII San Giovanni in Nono (La Storta) Campagnano di Roma – La Storta 25.6
80 I Urbs Roma Roma La Storta – Rome 14.8

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. ↑ Stanford, Peter (28 Marso 2021). "Secular pilgrims: why ancient trails still pack a spiritual punch". The Observer.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. ↑ Renato Stopani (1992). Centro Studi Romei (pat.). "La via Appia Traiana nel Medioevo" [Via Appia Traiana in the Middle Age] (PDF). Vie Francigene del Sud (sa wikang Italyano). p. 4. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2013-10-11. Nakuha noong 2023-10-23.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. ↑ "Valle d'Aosta Aosta Valley: Gran San Bernardo – La Via Francigena". Inarkibo mula sa orihinal noong 2012-09-02. Nakuha noong 2023-10-23.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ↑ Via Francigena: history (PDF) Naka-arkibo July 19, 2011, sa Wayback Machine.
  5. ↑ Hindley, Geoffrey A Brief History of the Anglo-Saxons: The beginnings of the English nation (New York: Carroll & Graf) 2006:294–295.
  6. ↑ The transcript, formerly in the Cottonian Library, is now in the British Library (Cotton Tiberius B.v., folios 34 and 35; On-line map of Sigeric's route
  7. ↑ Nikolás is noted in F. P. Magoun, Jr., "The Italian Itinerary of Philip II (Philippe-Auguste) in the Year 1191", Speculum 17.3 (July 1942:367–376) p. 367 note 2.
  8. ↑ Distances given by Ingrid Retterath: Via Francigena von Lausanne nach Rom. Outdoor guide Bd. 201. Conrad Stein Verlag 2011.

Mga pinagkuhanan

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  • Kerschbaum & Gattinger, Via Francigena – DVD- Dokumentaryo ng modernong paglalakbay sa Roma ,ISBN 3-200-00500-9, Verlag EUROVIA, Vienna 2005
  • Trezzini, La Via Francigena. Vademecum dal Gran San Bernardo at Roma La Via Francigena. Vademecum dal Gran San Bernardo at Roma (Association Via Francigena) 2000
  • Adelaide Trezzini-AIVF. San Pellegrino sulle Via Francigene. Ed. Gangemi Cod.ISBN 88-492-1607-6ISBN 88-492-1607-6
  • Adelaide Trezzini-AIVF. Topofrancigena da Canterbury at Roma (2004–2007) Ed. Ass. int. Sa pamamagitan ng Francigena
  • Adelaide Trezzini-AIVF. Gabay-Vademecum da Canterbury at Roma. Ed.2002–03
  • Adelaide Trezzini-AIVF. Dormifrancigena da Canterbury at Roma.2006 + 2007 Ed. Ass. int. Sa pamamagitan ng Francigena
[baguhin | baguhin ang wikitext]
May kaugnay na midya tungkol sa Via Francigena ang Wikimedia Commons.

Sa pamamagitan ng mga asosasyon ng Francigena

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga kaugnay na ruta

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Padron:Walking routes

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Via_Francigena&oldid=2049822"