Pumunta sa nilalaman

Wikang Palauano

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Palauan
a tekoi er a Belau
Katutubo saPalau, Guam, Isla ng Hilagang Mariana
Mga natibong tagapagsalita
17,000 (2008)[1]
Latin, dating ginagamit sa katakana[2]
Opisyal na katayuan
 Palau
Pinapamahalaan ngPalau Language Commission
Mga kodigong pangwika
ISO 639-2pau
ISO 639-3pau
Glottologpala1344
Linguasphere31-PAA-aa
Naglalaman ang artikulong ito ng mga simbolong ponetiko ng IPA Posible po kayong makakita ng mga tandang pananong, kahon, o iba pang mga simbolo imbes ng mga karakter ng Unicode dahil sa kakulangan ng suporta sa pag-render sa mga ito. Para sa isang panimulang gabay sa mga simbolong IPA, tingnan ang en:Help:IPA.

Ang wikang Palauano, kilala rin bilang wikang Palawano (a tekoi er a Belau) ay isa sa dalawang opisyal na wika ng Palau, ang iba naman ay nasa wikang Ingles. Ito ay isang pamilyang wikang Austronesyo, at ay isa sa dalawang indigenous na mga wika sa Micronesia na hindi itong parte ng pamilyang wikang Osyaniko, ang iba ay Chamorro (tignan ang Dempwolff 1934, Blust 1977, Jackson 1986, at Zobel 2002).

Mga ponemang patinig
  Harap Sentro Likod
Taas [i]   [u]
Gitna [ɛ] [ə] [o]
Baba   [a]  
Consonant phonemes
Bilabial Alveolar Velar Glottal
Nasal [m] [ŋ]
Stop [b] [t] [d] [k] [ʔ]
Fricative [s]
Lateral [l]
Flap [ɾ]

While the phonemic inventory of Palauan is relatively small, comparatively, many phonemes contain at least two allophones that surface as the result of various phonological processes within the language. The full phonetic inventory of consonants is given below in IPA (the phonemic inventory of vowels, above, is complete).

Consonant allophones
Bilabial Dental Alveolar Palatal Velar Glottal
Nasal [m] [n] [ŋ]
Stop [p]
[b]
 
[t]
[d]
 
[k]
[g]
 
[ʔ]
 
Fricative [θ] [ð] [s]
Approximant
(Lateral)
[j] [w]
[l]
Flap [ɾ]
Trill [r]

Mga diphthong

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Diphthongs
IPA Mga halimbawa Pagkasalin sa Tagalog at Ingles
/iɛ/ babier "papel" (loan ng wikang Aleman)
/ɛi/ mei "pumunta"
/iu/ chiukl "(kumanta) boses"
/ui/ tuich "torch"
/io/ kikiongel "madumi"
/oi/ tekoi "salita" (ang salitang ito ay magkapareho sa salita ng wikang Tagalog na "tikoy")
/ia/ diall "bangka"
/ai/ chais "balita"
/ɛu/ teu "haba"
/uɛ/ sueleb "hapon"
/ɛo/ Oreor "Koror" (dating capital ng Palau)
/oɛ/ beroel "spear"
/ɛa/ beached "tin"
/aɛ/ baeb "tubo" (English loan)
/uo/ uos "kabayo"
/ou/ merous "distribute"
/ua/ tuangel "pinto"
/au/ mesaul "pagod"
/oa/ omoachel "lawa"
/ao/ taod "tinidor"

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. The figure used here, for all countries, is from Ethnologue. According to the 2005 Palau Census, there are 18,544 people aged 5 years or older residing in the Republic of Palau, of whom 4,718 do not speak Palauan. There are thus an estimated 13,826 Palauan speakers in Palau as of 2005; the UNSD estimated 12,400 in Palau in 2008. This number does not include native Palauan speakers residing outside of Palau, who probably comprise several thousand additional speakers (4,000 according to Ethnologue). (See Nuger 2016:13.)
  2. Katakana is no longer widely used, since the orthography based on Latin script has received official status and is taught in schools. But see Matsumoto 2001:90.

WikaOceania Ang lathalaing ito na tungkol sa Wika at Oceania ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.