J. Robert Oppenheimer

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
J. Robert Oppenheimer
Head and shoulders portrait
Si J. Robert Oppenheimer, c. 1944
Kapanganakan22 Abril 1904(1904-04-22)
Lungsod ng New York, New York, Estados Unidos
Kamatayan18 Pebrero 1967(1967-02-18) (edad 62)
Princeton, New Jersey, Estados Unidos
MamamayanEstados Unidos
NagtaposUnibersidad ng Harvard
Unibersidad ng Cambridge
Unibersidad ng Göttingen
Kilala saPag-unlad ng sandatang nukleyar
Tolman-Oppenheimer-Volkoff limit
prosesong Oppenheimer-Phillips
aproksimasyong Born–Oppenheimer
ParangalGawad Enrico Fermi
Karera sa agham
LaranganTeoretikal na pisika
InstitusyonProyektong Manhattan
University of California, Berkeley
California Institute of Technology
Institute for Advanced Study
Doctoral advisorMax Born
Bantog na estudyanteSamuel W. Alderson
David Bohm
Robert Christy
Stan Frankel
Willis Eugene Lamb
Giovanni Rossi Lomanitz
Philip Morrison
Melba Phillips
Hartland Snyder
George Volkoff
Pirma
Talababa
Kapatid niya ang pisikong si Frank Oppenheimer

Si J. Robert Oppenheimer (22 Abril 1904 – 18 Pebrero 1967) ay isang Amerikanong pisiko. Higit siyang kilala bilang ang maka-agham na direktor ng Proyektong Manhattan. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, binuo ng proyekto ang unang mga sandatang nukleyar. Ito ang dahilan kung bakit tinatawag si Oppenheimer bilang "ang ama ng bomba atomika". Namatay siya dahil sa kanser sa lalamunan habang nasa Princeton, Bagong Jersey, Estados Unidos.

Nag-aral si Oppenheimer sa Unibersidad ng Harvard, kung saan nakakuha siya ng digring batsilyer sa kimika noong 1925, at nagpatuloy sa pag-aaral ng pisika sa Unibersidad ng Cambridge at Unibersidad ng Göttingen, kung saan natanggap niya ang kanyang PhD noong 1927. Pagkatapos makumpleto ang kanyang pag-aaral, humawak siya ng mga posisyon sa akademiko sa Unibersidad ng California, Berkeley, at ang Pamantasan ng Teknolohiya sa California (Caltech), at gumawa ng makabuluhang kontribusyon sa teoretikal na pisika, kabilang ang mekanikang quantum at pisikang nukleyar. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, siya ay hinikayat na magtrabaho sa Proyektong Manhattan, at noong 1943 ay hinirang bilang direktor ng Laboratoryo ng Los Alamos sa New Mexico, na inatasan sa pagbuo ng mga armas. Ang pamumuno at siyentipikong kadalubhasaan ni Oppenheimer ay naging instrumento sa tagumpay ng proyekto. Kabilang siya sa mga nag-obserba ng Trinity test noong Hulyo 16, 1945, kung saan matagumpay na pinasabog ang unang atomic bomb. Nang maglaon ay sinabi niya na ang pagsabog ay nagdala sa kanyang isip ng mga salita mula sa Hindu na kasulatang Bhagavad Gita: "Ngayon ako ay naging Kamatayan, ang maninira ng mga daigdig."[1][a] Noong Agosto 1945, ang mga bombang atomika ay ginamit sa mga Hapones, sa mga lungsod ng Hiroshima at Nagasaki, na hanggang ngayon ay nananatiling tanging paggamit ng mga sandatang nuklear sa digmaan.

Pagkatapos ng digmaan, si Oppenheimer ay naging Tagapangulo ng maimpluwensyang Komite ng Pangkalahatang Tagapayo ng bagong likhang United States Atomic Energy Commission. Ginamit niya ang posisyong iyon upang mag-lobby para sa pandaigdigang kontrol ng kapangyarihang nukleyar, upang maiwasan ang paglaganap ng nuklear at pakikipaglaban sa armas nukleyar sa Unyong Sobyet. Tinutulan niya ang pagbuo ng bombang idrohino sa panahon ng debate ng gobyerno noong 1949–1950 sa mga katanungan at pagkatapos ay nanindigan sa mga isyu na may kaugnayan sa depensa na nagdulot ng galit ng ilang paksyon ng gobyerno at militar ng Estados Unidos. Sa panahon ng Ikalawang Pulang Pagkatakot (Second Red Scare), ang mga paninindigan na iyon, kasama ang mga nakaraang asosasyon ni Oppenheimer sa mga tao at organisasyong kaanib ng Partido Komunista, ay humantong sa pagpapawalang-bisa ng kanyang clearance sa seguridad sa isang maraming nakasulat tungkol sa pagdinig noong 1954. Nang epektibong tinanggal ang kanyang direktang impluwensyang pampulitika, nagpatuloy pa rin siya sa pagtuturo, magsulat, at magtrabaho sa larangan ng pisika. Pagkaraan ng siyam na taon, ginawaran siya ni Pangulong John F. Kennedy (at binigyan din ni Lyndon B. Johnson) ng Gawad Enrico Fermi bilang isang kilos ng rehabilitasyon sa pulitika. Noong 2022, limang dekada pagkatapos ng kanyang kamatayan, pormal na pinawalang-bisa ng gobyerno ng US ang desisyon nito noong 1954 at pinagtibay ang katapatan ni Oppenheimer.[2][3]

Kasama sa mga nagawa ni Oppenheimer sa pisika ang aproksimasyong Born–Oppenheimer para sa mga punsyong molecular wave, gumagana sa teorya ng mga elektron at positron, ang prosesong Oppenheimer–Phillips sa nuclear fusion, at ang unang hula ng quantum tunneling. Sa kanyang mga mag-aaral ay gumawa din siya ng mahahalagang kontribusyon sa modernong teorya ng bituing neutron at black hole, gayundin sa mekanikang quantum, teoryang quantum field, at mga interaksyon ng mga cosmic ray. Bilang isang guro at tagapagtaguyod ng agham, siya ay naaalala bilang isang founding father ng paaralang Amerikano ng teoretikal na pisika na nakakuha ng katanyagan sa mundo noong 1930s. Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, naging direktor siya ng Institute for Advanced Study sa Princeton, New Jersey.

Maagang buhay[baguhin | baguhin ang wikitext]

Kabataan at Edukasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Si J. Robert Oppenheimer ay isinilang sa isang pamilyang Hudyo sa Lungsod ng New York noong Abril 22, 1904,[4] kina Ella (née Friedman), isang pintor, at Julius Seligmann Oppenheimer, isang mayamang importer ng tela. Si Julius ay ipinanganak sa Hanau, noon ay bahagi ng lalawigan ng Hesse-Nassau ng Kaharian ng Prussia, at dumating sa Estados Unidos bilang isang binata noong 1888 na may kaunting mapagkukunan, walang pera, walang digring batsilyer sa pag-aaral, at walang kaalaman sa wikang Ingles. Siya ay tinanggap ng isang kumpanya ng tela at sa loob ng isang dekada ay naging isang ehekutibo roon. Ito ang naging daan niya upang siya'y yumaman.[5] Ang pamilya ni Oppenheimer ay hindi masunurin sa mga tradisyong Hudyo.[6] Noong 1912, lumipat ang pamilya sa isang apartment sa ika-11 palapag ng 155 Riverside Drive, malapit sa ika-88 Kalyeng Kanluran sa Manhattan, isang lugar na kilala sa mga mararangyang mansyon at townhouse.[4] Kasama sa kanilang koleksyon ng sining ang mga gawa nina Pablo Picasso at Édouard Vuillard, at hindi bababa sa tatlong orihinal na mga pintura ni Vincent van Gogh.[7] Si Robert ay may isang nakababatang kapatid na lalaki, si Frank, na naging isang pisiko rin, at kalaunan ay nagtatag ng Exploratorium na pang-agham na museo sa San Francisco.[8]

Si Oppenheimer ay unang nag-aral sa Alcuin Preparatory School; noong 1911, pumasok siya sa Ethical Culture Society School.[9] Ito ay itinatag ni Felix Adler upang itaguyod ang isang uri ng etikal na pagsasanay batay sa kilusang Etikang Kultural, kung saan ang motto ay "Deed before Creed". Ang kanyang ama ay naging miyembro ng Lipunan sa loob ng maraming taon, na naglilingkod sa board of trustees nito mula 1907 hanggang 1915.[10] Si Oppenheimer ay isang maraming nalalaman na iskolar, interesado sa panitikang Ingles at Pranses, at partikular sa mineralohiya.[11] Natapos niya ang ikatlo at ikaapat na baitang sa isang taon at nilaktawan ang kalahati ng ikawalong baitang.[9] Sa kanyang huling taon, naging interesado siya sa kimika.[12] Nagtapos siya noong 1921 at pumasok sa Kolehiyong Harvard makalipas ang isang taon, sa edad na 18, dahil inatake siya ng colitis habang naghahanap sa Joachimstal sa panahon ng bakasyon sa tag-araw ng pamilya sa Europa. Upang matulungan siyang gumaling mula sa sakit, humingi ng tulong ang kanyang ama sa kanyang guro sa Ingles na si Herbert Smith, na nagdala sa kanya sa New Mexico, kung saan nahulog si Oppenheimer sa pagsakay sa kabayo at sa timog-kanluran ng Estados Unidos.[13]

Nagtapos si Oppenheimer sa kimika, ngunit hinihiling ng Harvard ang mga mag-aaral sa agham na mag-aral din ng kasaysayan, panitikan, at pilosopiya o matematika. Binayaran niya ang huli niyang pagsisimula sa pamamagitan ng pagkuha ng anim na kurso bawat termino at natanggap sa undergraduate honor society na Phi Beta Kappa. Sa kanyang unang taon, siya ay tinanggap bilang nagtatapos sa pisika batay sa indipendyenteng pag-aaral, na nangangahulugang hindi siya kinakailangang kumuha ng mga pangunahing klase at maaaring mag-enroll sa halip sa mga mahihirap na klase. Naakit siya sa pang-eksperimentong pisika sa pamamagitan ng kursong termodinamika na itinuro ni Percy Bridgman. Noong 1925, pagkatapos ng tatlong taong pag-aaral, nagtapos si Oppenheimer ng Bachelor of Arts degree na summa cum laude.[14]

Pag-aaral sa Europa[baguhin | baguhin ang wikitext]

Fifteen men in suits, and one woman, pose for a group photograph
Ang laboratoryo ni Heike Kamerlingh Onnes sa Leiden, Netherlands, 1926. Si Oppenheimer ay nasa gitnang hanay, pangalawa mula sa kaliwa.

Noong 1924, ipinaalam kay Oppenheimer na siya ay tinanggap sa Kolehiyo ni Kristo sa Cambridge. Sumulat siya kay Ernest Rutherford na humihiling ng pahintulot na magtrabaho sa Laboratoryo ng Cavendish. Binigyan ni Bridgman si Oppenheimer ng isang rekomendasyon, na inamin na ang pagiging malamya ni Oppenheimer sa laboratoryo ay naging maliwanag na ang kanyang talento ay hindi pang-eksperimento ngunit sa halip ay teoretikal na pisika. Si Rutherford ay hindi napahanga, ngunit nagpunta si Oppenheimer sa Cambridge sa pag-asang makakuha ng isa pang alok.[15] Sa huli ay tinanggap siya ni J. J. Thomson sa kondisyon na kumpletuhin niya ang isang pangunahing kurso sa laboratoryo.[16] Nakabuo siya ng isang mapaaway na relasyon sa kanyang tagapagturo, si Patrick Blackett, na ilang taon lamang ang nakatatanda sa kanya. Habang nasa bakasyon, gaya ng naalala ng kanyang kaibigang si Francis Fergusson, minsang inamin ni Oppenheimer na nag-iwan siya ng mansanas na binuhusan ng mga nakakalason na kemikal sa mesa ni Blackett. Habang ang panayam ni Fergusson ay ang tanging detalyadong bersyon ng kaganapang ito, ang mga magulang ni Oppenheimer ay inalertuhan ng mga awtoridad ng unibersidad na isinasaalang-alang ang paglalagay sa kanya sa probasyon, isang kapalaran na pinigilan ng kanyang mga magulang na matagumpay na naglo-lobby sa mga awtoridad.[17]

Si Oppenheimer ay isang matangkad, manipis na maninigarilyo,[18] na madalas na nagpapabaya sa pagkain sa mga panahon ng matinding pag-iisip at konsentrasyon. Marami sa kanyang mga kaibigan ang nagsabing mayroon siyang mga hilig na pahirapan ang kanyang sarili. Isang nakakagambalang kaganapan ang nangyari nang magbakasyon siya mula sa kanyang pag-aaral sa Cambridge upang makipagkita kay Fergusson sa Paris. Napansin ni Fergusson na hindi maganda ang pakiramdam ni Oppenheimer. Upang matulungan siyang makaabala sa kanyang depresyon, sinabi ni Fergusson kay Oppenheimer na siya (Fergusson) ay magpakasal sa kanyang kasintahan, si Frances Keeley. Hindi tinanggap ni Oppenheimer ang balita nang maayos. Tumalon siya kay Fergusson at sinubukan siyang sakalin. Bagama't madaling napigilan ni Fergusson ang pag-atake, nakumbinsi siya ng episode sa malalim na sikolohikal na problema ni Oppenheimer. Sa buong buhay niya, sinalanta si Oppenheimer ng mga panahon ng depresyon,[19][20] at minsang sinabi niya sa kanyang kapatid, "Kailangan ko ng pisika nang higit pa sa mga kaibigan".[21]

Noong 1926, umalis si Oppenheimer sa Cambridge patungo sa Unibersidad ng Göttingen upang mag-aral sa ilalim ng Max Born. Ang Göttingen ay isa sa mga nangungunang sentro sa mundo para sa teoretikal na pisika. Nakipagkaibigan si Oppenheimer na nagpatuloy sa mahusay na tagumpay, kasama sina Werner Heisenberg, Pascual Jordan, Wolfgang Pauli, Paul Dirac, Enrico Fermi at Edward Teller. Kilala siya sa pagiging masyadong masigasig pagdating sa mga talakayan, kung minsan hanggang sa punto ng pagkuha sa mga sesyon ng seminar.[22] Ito ay labis na ikinagalit ng ilan sa iba pang mga mag-aaral ni Born kung kaya't iniharap ni Maria Goeppert si Born ng isang petisyon na nilagdaan ng kanyang sarili at ang iba ay nagbabanta ng boycott sa klase maliban kung pinatahimik niya si Oppenheimer. Iniwan ito ni Born sa kanyang mesa kung saan mababasa ito ni Oppenheimer, at ito ay epektibo nang walang sinasabi.[23]

Nakuha ni Oppenheimer ang kanyang digring Doktor sa Pilosopiya noong Marso 1927 sa edad na 23, pinangangasiwaan ni Born.[24] Pagkatapos ng oral exam, sinabi ni James Franck, ang propesor na nangangasiwa, "Natutuwa akong tapos na iyon. Siya ay nasa punto ng pagtatanong sa akin."[25] Naglathala si Oppenheimer ng higit sa isang dosenang papel habang nasa Europa, kabilang ang maraming mahahalagang kontribusyon sa bagong larangan ng mekanikang quantum. Siya at si Born ay naglathala ng isang sikat na papel sa aproksimasyong Born–Oppenheimer, na naghihiwalay sa nuclear motion mula sa electronic motion sa matematikal na pagtrato ng mga molekula, na nagpapahintulot sa nuclear motion na mapabayaan upang pasimplehin ang mga kalkulasyon. Ito ay nananatiling kanyang pinaka binanggit na akda.[26]

Simula ng karera[baguhin | baguhin ang wikitext]

Gawaing pang-edukasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Si Oppenheimer ay ginawaran ng United States National Research Council fellowship sa Pamantasang Teknolohiya ng California (Caltech) noong Setyembre 1927. Gusto rin siya ni Bridgman sa Harvard, kaya isang kompromiso ang naabot kung saan hinati niya ang kanyang fellowship para sa 1927–28 na mga akademikong taon sa pagitan ng Harvard noong 1927 at Caltech noong 1928.[27] Sa Caltech, nagkaroon siya ng malapit na pakikipagkaibigan kay Linus Pauling, at nagplano silang mag-mount ng magkasanib na pag-atake sa likas na katangian ng kawing na kemikal, isang larangan kung saan si Pauling ay isang tagapanguna, kung saan si Oppenheimer ang nagbibigay ng matematika at si Pauling ang umiintindi ng mga resulta. Parehong natapos ang pakikipagtulungan at ang kanilang pagkakaibigan nang magsimulang maghinala si Pauling na si Oppenheimer ay naging masyadong malapit sa kanyang asawang si Ava Helen Pauling. Minsan, noong nasa trabaho si Pauling, dumating si Oppenheimer sa kanilang tahanan at inimbitahan si Ava Helen na sumama sa kanya sa isang tryst sa Mexico. Kahit na siya ay tumanggi at iniulat ang pangyayari sa kanyang asawa,[28] ang imbitasyon, at ang kanyang maliwanag na kawalang-interes tungkol dito, ay nabalisa kay Pauling at tinapos niya ang kanyang relasyon kay Oppenheimer. Kinalaunan ay inanyayahan siya ni Oppenheimer na maging pinuno ng Dibisyong Pangkimika ng Proyektong Manhattan, ngunit tumanggi si Pauling, na nagsasabing siya ay isang pasipista.[29]

Noong taglagas ng 1928, binisita ni Oppenheimer ang paturuan ni Paul Ehrenfest sa Unibersidad ng Leiden, Netherlands, kung saan hinangaan siya sa pagbibigay ng mga lektura sa wikang Olandes, sa kabila ng kanyang kaunting karanasan sa nasabing wika. Doon ay binigyan siya ng palayaw na Opje,[30] nang maglaon ay tinawag ng kanyang mga estudyante bilang "Oppie".[31] Mula sa Leiden nagpatuloy siya sa Swiss Federal Institute of Technology (ETH) sa Zurich upang magtrabaho kasama si Wolfgang Pauli sa mekanikang quantum at sa tuloy-tuloy na ispektrum. Nirerespeto at nagustuhan ni Oppenheimer si Pauli at maaaring tinularan niya ang kanyang personal na istilo gayundin ang kanyang kritikal na diskarte sa mga problema.[32]

Greek style buildings and a clock tower
Ang Unibersidad ng California, Berkeley, kung saan nagturo si Oppenheimer mula 1929 hanggang 1943

Sa kanyang pagbabalik sa Estados Unidos, tinanggap ni Oppenheimer ang isang associate professorship mula sa Unibersidad ng California, Berkeley, kung saan gustong-gusto siya nang labis ni Raymond T. Birge hangga't nagpahayag siya ng kanyang pagpayag na ibahagi siya sa Caltech.[29]

Bago niya sinimulan ang kanyang pagkapropesor sa Berkeley, si Oppenheimer ay na-diagnose na may banayad na kaso ng tuberkulosis at gumugol ng ilang linggo kasama ang kanyang kapatid na si Frank sa isang ranso sa New Mexico, na kanyang inupahan at kalaunan ay binili. Nang marinig niya na ang ranso ay maaaring paupahan, napabulalas siya, "Hot dog!", at kalaunan ay tinawag itong Perro Caliente, literal na "hot dog" sa Espanyol.[33] Nang maglaon, sinabi niya na ang "pisika at disyerto na bansa" ay ang kanyang "dalawang dakilang pag-ibig".[34] Siya ay gumaling mula sa tuberkulosis at bumalik sa Berkeley, kung saan siya ay umunlad bilang isang tagapayo at katuwang sa isang henerasyon ng mga pisikong humahanga sa kanya para sa kanyang intelektwal na birtuosidad at malawak na interes. Nakita siya ng kanyang mga mag-aaral at kasamahan bilang kaakit-akit: nakakaanyaya sa pribadong pakikipag-ugnayan, ngunit madalas na malamig sa mas pampublikong mga lugar. Ang kanyang mga kasamahan ay nahulog sa dalawang kampo: ang isa ay nakakita sa kanya bilang isang malayo at kahanga-hangang henyo at aesthete, ang isa naman bilang isang mapagpanggap at walang katiyakan na poseur.[35] Ang kanyang mga estudyante ay halos palaging nahulog sa dating kategorya, na pinagtibay ang kanyang paglalakad, pananalita, at iba pang asal, at maging ang kanyang pagkahilig sa pagbabasa ng buong mga teksto sa kanilang orihinal na mga wika.[36] Sinabi ni Hans Bethe tungkol sa kanya:

Marahil ang pinakamahalagang sangkap na dinala niya sa kanyang pagtuturo ay ang kanyang katangi-tanging panlasa. Palagi niyang alam kung ano ang mahahalagang problema, gaya ng ipinapakita ng kanyang pagpili ng mga paksa. Talagang nabuhay siya sa mga problemang iyon, nagpupumilit para sa isang solusyon, at ipinaalam niya ang kanyang pag-aalala sa grupo. Noong kasagsagan nito, may mga walo o sampung nagtapos na mga mag-aaral sa kanyang grupo at mga anim na kasamahang post-doktoral. Nakilala niya ang grupong ito isang beses sa isang araw sa kanyang opisina at isa-isang tinalakay ang kalagayan ng suliranin sa pananaliksik ng estudyante. Siya ay interesado sa lahat ng bagay, at sa isang hapon maaari nilang talakayin ang elektrodinamikong quantum,mga cosmic ray, produksyon ng pares ng elektron at pisikang nukleyar.[37]

Malapit na nakipagtulungan si Oppenheimer sa pang-eksperimentong pisisista na nanalo ng Nobel Prize na si Ernest O. Lawrence kasama ang kanyang mga tagapanguna sa paggamit ng cyclotron, na tinutulungan silang maunawaan ang datos na ginagawa ng kanilang mga makina sa Pambansang Laboratoryo ng Lawrence Berkeley.[38] Noong 1936, itinaguyod ng Berkeley si Oppenheimer bilang ganap na propesor sa suweldong $3,300 sa isang taon (katumbas ng $64,000 noong 2021). Bilang kapalit, hiniling sa kanya na bawasan ang kanyang pagtuturo sa Caltech, kaya naabot ang isang kompromiso kung saan pinakawalan siya ni Berkeley sa loob ng anim na linggo bawat taon, sapat na upang magturo ng isang termino sa Caltech.[39]

Gawaing pang-agham[baguhin | baguhin ang wikitext]

Si Oppenheimer ay gumawa ng mahalagang pananaliksik sa teoretikal na astronomiya (lalo na kung nauugnay sa pangkalahatang relativity at teoryang nuklear), pisikang nuklear, espektroskopya, at teoryang quantum field, kabilang ang pagpapalawig nito sa elektrodinamikang quantum. Ang pormal na matematika ng relatibong mekanikang quantum ay nakaakit din ng kanyang atensyon, kahit na nagdududa siya sa bisa nito. Ang kanyang trabaho ay hinulaang maraming mga natuklasan sa ibang pagkakataon, na kinabibilangan ng neutron, meson at bituing neutron.[40]

Sa una, ang kanyang pangunahing interes ay ang teorya ng tuloy-tuloy na ispektrum at ang kanyang unang nailathala na papel, noong 1926, ay nag-aalala sa teoryang quantum ng molecular band spectra. Gumawa siya ng isang paraan upang magsagawa ng mga kalkulasyon ng mga posibilidad ng paglipat nito . Kinakalkula niya ang potoelektrikong epekto para sa idrohino at X-ray , na nakuha ang absorption coefficient sa K-edge. Ang kanyang mga kalkulasyon ay ayon sa mga obserbasyon ng absorpsyong X-ray ng araw, ngunit hindi elyo. Pagkalipas ng mga taon ay napagtanto na ang araw ay higit na binubuo ng idrohino at na ang kanyang mga kalkulasyon ay talagang tama.[41][42]

Einstein writing at a desk. Oppenheimer sits beside him, looking on.
Mga pisikong sina Albert Einstein at Oppenheimer na nag-uusap noong 1950

Si Oppenheimer ay gumawa din ng mahalagang kontribusyon sa teorya ng cosmic ray shower at nagsimula ng trabaho na kalaunan ay humantong sa mga paglalarawan ng quantum tunneling. Noong 1931, nagsulat siya ng isang papel sa "Relativistic Theory of the Photoelectric Effect" kasama ang kanyang estudyante na si Harvey Hall,[43] kung saan, batay sa empirical na ebidensya, tama niyang pinagtatalunan ang pahayag ni Dirac na dalawa sa mga antas ng enerhiya ng atomong idrohino ay may parehong enerhiya. Kasunod nito, natukoy ng isa sa kanyang mga estudyanteng doktoral, si Willis Lamb, na ito ay bunga ng tinawag na Lamb shift, kung saan si Lamb ay ginawaran ng Nobel Prize sa pisika noong 1955.[40]

Sa kanyang unang mag-aaral ng pagkadoktor, si Melba Phillips, nagtrabaho si Oppenheimer sa mga kalkulasyon ng artipisyal na radyoaktibidad sa ilalim ng pambobomba ng mga deuteron. Nang binomba nina Ernest Lawrence at Edwin McMillan ang nuclei ng mga deuteron, natagpuan nila na ang mga resulta ay sumang-ayon nang malapit sa mga hula ni George Gamow, ngunit kapag ang mas mataas na enerhiya at mas mabibigat na nuclei ay kasangkot, ang mga resulta ay hindi umayon sa teorya. Noong 1935, gumawa sina Oppenheimer at Phillips ng isang teorya—na kilala ngayon bilang prosesong Oppenheimer–Phillips—upang ipaliwanag ang mga resulta; ang teoryang ito ay ginagamit pa rin hanggang ngayon.[44]

Noon pang 1930, sumulat si Oppenheimer ng isang papel na mahalagang hinulaan ang pagkakaroon ng positron. Ito ay pagkatapos ng isang papel ni Paul Dirac na iminungkahi na ang mga elektron ay maaaring magkaroon ng parehong positibong singil at negatibong enerhiya. Ipinakilala ng papel ni Dirac ang isang ekwasyon, na kilala bilang ekwasyong Dirac, na pinag-isang mekanikang quantum, espesyal na relatibidad at ang bagong konsepto ng electron spin, upang ipaliwanag ang epektong Zeeman.[45] Si Oppenheimer, gumuguhit sa katawan ng pang-eksperimentong ebidensya, ay tinanggihan ang ideya na ang hinulaang positibong sisingilin na mga elektron ay mga proton. Nagtalo siya na kailangan nilang magkaroon ng parehong bigat bilang isang elektron, samantalang ipinakita ng mga eksperimento na ang mga proton ay mas mabigat kaysa sa mga elektron. Pagkalipas ng dalawang taon, natuklasan ni Carl David Anderson ang positron, kung saan natanggap niya ang 1936 Nobel Prize sa Pisika.[46]

Sa huling bahagi ng 1930s, naging interesado si Oppenheimer sa astropisika, malamang sa pamamagitan ng kanyang pakikipagkaibigan kay Richard Tolman, na nagresulta sa isang serye ng mga papel. Sa una sa mga ito, isang 1938 na papel na isinulat kasama si Robert Serber na pinamagatang "On the Stability of Stellar Neutron Cores",[47] Sinaliksik ni Oppenheimer ang mga katangian ng puting unano. Sinundan ito ng isang papel na isinulat kasama ng isa sa kanyang mga estudyante, si George Volkoff, "On Massive Neutron Cores",[48] kung saan ipinakita nila na mayroong limitasyon, ang tinatawag na Tolman–Oppenheimer–Volkoff limit, upang ang masa ng mga bituin na lampas na kung saan hindi sila mananatiling matatag bilang mga bituing neutron at sasailalim sa malagrabidad na pagbagsak. Sa wakas, noong 1939, si Oppenheimer at isa pa sa kanyang mga estudyante, si Hartland Snyder, ay gumawa ng papel na "On Continued Gravitational Contraction",[49] na hinulaan ang pagkakaroon ng tinatawag ngayon bilang mga black hole. Pagkatapos ng papel para sa aproksimasyong Born–Oppenheimer, ang mga papel na ito ay nananatiling pinaka binanggit niya, at mga pangunahing salik sa pagpapasigla ng pananaliksik pang-astropisika sa Estados Unidos noong 1950s, pangunahin ni John A. Wheeler.[50]

Ang mga papel ni Oppenheimer ay itinuturing na mahirap unawain kahit na sa pamamagitan ng mga pamantayan ng abstract na mga paksang siya ay dalubhasa. Mahilig siyang gumamit ng matikas, kung lubhang kumplikado, mga pamamaraan sa matematika upang ipakita ang mga pisikal na prinsipyo, kahit na minsan ay pinupuna siya sa paggawa ng mga pagkakamali sa matematika, marahil ay wala. ng pagmamadali. "Ang kanyang pisika ay mabuti", sabi ng kanyang mag-aaral na si Snyder, "ngunit ang kanyang aritmetika ay kakila-kilabot".[40]

Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, naglathala lamang si Oppenheimer ng limang pang-agham na papel, isa sa mga ito ay nasa biopisika, at wala pagkatapos ng 1950. Si Murray Gell-Mann, isang Nobelista sa kalaunan na, bilang isang bumibisitang siyentipiko, ay nagtrabaho kasama niya sa Institute for Advanced Study noong 1951, ay nag-alok ng opinyon dito:

Wala siyang Sitzfleisch, "sitting flesh," kapag umupo ka sa isang upuan. Sa pagkakaalam ko, hindi siya nagsulat ng mahabang papel o gumawa ng mahabang kalkulasyon, kahit anong ganyan. Wala siyang pasensya para doon; ang kanyang sariling gawa ay binubuo ng maliit na aperçus, ngunit medyo makikinang. Ngunit binigyang-inspirasyon niya ang ibang tao na gumawa ng mga bagay, at ang kanyang impluwensya ay hindi kapani-paniwala.[51]

Mga pananda[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Sinabi ni Oppenheimer ang mga salitang ito sa dokumentaryo sa telebisyon na "The Decision to Drop the Bomb" (1965). Binasa ni Oppenheimer ang orihinal na teksto sa Sanskrit, at ang pagsasalin ay kanya.[1] Sa panitikan, karaniwang lumilitaw ang quote sa anyong "tagasira ng mga mundo", dahil ito ang anyo kung saan ito unang lumabas sa print, sa Time magazine noong Nobyembre 8, 1948. Lumitaw ito kalaunan sa "Brighter than a Thousand Suns ni Robert Jungk: A Personal History of the Atomic Scientists" (1958), na batay sa isang panayam kay Oppenheimer.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 Hijiya 2000
  2. Gloria Oladipo (2022-12-17). "US voids 1954 revoking of J Robert Oppenheimer's security clearance". The Guardian. Nakuha noong 2023-05-08.
  3. Broad, William J. (2022-12-17). "J. Robert Oppenheimer Cleared of 'Black Mark' After 68 Years". The New York Times (sa Ingles). ISSN 0362-4331. Nakuha noong 2023-05-15.
  4. 4.0 4.1 Cassidy 2005, pp. 5–11
  5. Bird & Sherwin 2005, p. 10
  6. Schweber 2008, p. 283
  7. Bird & Sherwin 2005, p. 12
  8. Cassidy 2005, pp. 16, 145, 282
  9. 9.0 9.1 Cassidy 2005, p. 35
  10. Cassidy 2005, pp. 23, 29
  11. Cassidy 2005, pp. 16–17
  12. Cassidy 2005, pp. 43–46
  13. Cassidy 2005, pp. 61–63
  14. Cassidy 2005, pp. 75–76, 88–89
  15. Cassidy 2005, pp. 90–92
  16. Cassidy 2005, p. 94
  17. Bird & Sherwin 2005, p. 46
  18. Bird & Sherwin 2005, pp. 39–40, 96, 258
  19. Smith & Weiner 1980, p. 91
  20. Bird & Sherwin 2005, pp. 35–36, 43–47, 51–52, 320, 353
  21. Smith & Weiner 1980, p. 135
  22. Cassidy 2005, p. 108
  23. Bird & Sherwin 2005, p. 60
  24. Cassidy 2005, p. 109
  25. "The Eternal Apprentice". Time. November 8, 1948. Inarkibo mula sa orihinal noong October 7, 2013. Nakuha noong May 23, 2008.
  26. Cassidy 2005, p. 112
  27. Cassidy 2005, pp. 115–116
  28. Cassidy 2005, p. 142
  29. 29.0 29.1 Cassidy 2005, pp. 151–152
  30. Bird & Sherwin 2005, pp. 73–74
  31. Bird & Sherwin 2005, p. 84
  32. Bird & Sherwin 2005, pp. 75–76
  33. "The Early Years". University of California, Berkeley. 2004. Inarkibo mula sa ang orihinal noong October 15, 2007. Nakuha noong May 23, 2008.
  34. Conant 2005, p. 75
  35. Herken 2002, pp. 14–15
  36. Bird & Sherwin 2005, pp. 96–97
  37. Bethe 1968a; reprinted as Bethe 1997, p. 184
  38. Bird & Sherwin 2005, p. 91
  39. Conant 2005, p. 141
  40. 40.0 40.1 40.2 Bird & Sherwin 2005, p. 88
  41. Bethe 1968a; reprinted as Bethe 1997, p. 178
  42. Oppenheimer, J.R. (1930). "On the Theory of Electrons and Protons" (PDF). Physical Review (Submitted manuscript). 35 (1): 562–563. Bibcode:1930PhRv...35..562O. doi:10.1103/PhysRev.35.562. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong July 24, 2018. Nakuha noong November 5, 2018.
  43. Oppenheimer, J.R.; Hall, Harvey (1931). "Relativistic Theory of the Photoelectric Effect". Physical Review. 38 (1): 57–79. Bibcode:1931PhRv...38...57H. doi:10.1103/PhysRev.38.57.
  44. Cassidy 2005, p. 173
  45. Dirac, P. A. M. (1928). "The quantum theory of the electron". Proceedings of the Royal Society of London. Series A. 117 (778): 610–624. Bibcode:1928RSPSA.117..610D. doi:10.1098/rspa.1928.0023. ISSN 1364-5021. JSTOR 94981. Padron:Subscription
  46. Cassidy 2005, pp. 162–163
  47. Oppenheimer, J.R.; Serber, Robert (1938). "On the Stability of Stellar Neutron Cores". Physical Review. 54 (7): 540. Bibcode:1938PhRv...54..540O. doi:10.1103/PhysRev.54.540.
  48. Oppenheimer, J.R.; Volkoff, G.M. (1939). "On Massive Neutron Cores" (PDF). Physical Review. 55 (4): 374–381. Bibcode:1939PhRv...55..374O. doi:10.1103/PhysRev.55.374. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong January 16, 2014. Nakuha noong January 15, 2014.
  49. Oppenheimer, J.R.; Snyder, H. (1939). "On Continued Gravitational Contraction". Physical Review. 56 (5): 455–459. Bibcode:1939PhRv...56..455O. doi:10.1103/PhysRev.56.455.
  50. Bird & Sherwin 2005, pp. 89–90
  51. Bird & Sherwin 2005, p. 375

Mga pinagkuhaan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga kawing panlabas[baguhin | baguhin ang wikitext]


TalambuhayEstados UnidosPisika Ang lathalaing ito na tungkol sa Talambuhay, Estados Unidos at Pisika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.