2023

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Dantaon: ika-20 dantaon - ika-21 dantaon - ika-22 dantaon
Dekada: Dekada 1990  Dekada 2000  Dekada 2010  - Dekada 2020 -  Dekada 2030  Dekada 2040  Dekada 2050

Taon: 2020 2021 2022 - 2023 - 2024 2025 2026

Ang 2023 (MMXXIII) ay ang isang karaniwang taon na magsisimula sa Linggo sa kalendaryong Gregoryano, ang ika-2023 taon ng mga pagtatalagang Karaniwang Panahon at Anno Domini (AD), ang ika-23 taon ng ika-3 milenyo, ang ika-23 taon ng ika-21 dantaon, at ang ika-4 na taon ng dekada 2020.

Mga pangyayari[baguhin | baguhin ang wikitext]

Enero[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pebrero[baguhin | baguhin ang wikitext]

Marso[baguhin | baguhin ang wikitext]

Abril[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mayo[baguhin | baguhin ang wikitext]

Hunyo[baguhin | baguhin ang wikitext]

  • Hunyo 18 – Titan submersible implosion: Lahat ng limang tripulante ng Titan, isang deep-sea submersible na nag-explore sa pagkawasak ng Titanic, ay namatay kasunod ng isang malaking pagsabog ng barko.[33]

Hulyo[baguhin | baguhin ang wikitext]

  • Hulyo 3 – Sa pinakamalaking paglusob ng Israel sa West Bank mula noong Ikalawang Intifada, ang militar ng Israel ay nagdeploy ng mga pwersang panglupa at armadong drone sa kampo ng Jenin, na ikinamatay ng 13 at ikinasugat ng higit sa 100. Isang pag-atake na inaangkin ng Hamas bilang pagganti sa pagsalakay , naganap sa Tel Aviv nang sumunod na araw, na ikinasugat ng siyam.[34][35]
  • Hulyo 10
    • Ang Tsina at Solomon Islands ay lumagda sa isang kasunduan sa pakikipagtulungan sa pagitan ng People’s Police at Royal Solomon Islands Police Force sa pagpapalakas ng mga relasyong bilateral.[37]
    • Ang Komisyong Europeo at ang gobyerno ng Estados Unidos ay lumagda sa isang bagong kasunduan sa komunikasyon ng datos na naglalayong lutasin ang mga legal na kawalan ng katiyakan na kinakaharap ng mga kumpanyang Europeo at Amerikano kapag naglilipat ng personal na datos.[38]

Agosto[baguhin | baguhin ang wikitext]

  • Agosto 1 – Pagkainit ng mundo: Ang mga karagatan ng mundo ay umabot sa bagong record na mataas na temperatura na 20.96°C, na lumampas sa nakaraang tala noong 2016. Ang Hulyo ay kinumpirma rin bilang naging pinakamainit na buwan na naitala para sa pangkalahatang karaniwang pang-ibabaw na temperatura ng hangin sa malaking margin (0.3°C).[40][41][42][43][44][45]

Setyembre[baguhin | baguhin ang wikitext]

Oktubre[baguhin | baguhin ang wikitext]

7 Oktubre: Inilunsad ng Hamas ang kanilang pinakamalaking atake sa Israel pagkatapos ng ilang dekada.
  • Oktubre 7 - Inilunsad ng Hamas ang Operasyon Al-Aqsa Flood, isang malawakang pag-atake mula sa Gaza Strip, na pumapasok sa katimugang Israel, na nag-udyok ng ganap na tugon ng militar mula sa Israel Defense Forces.[51] Naglunsad ang Israel ng maraming air strike sa Lebanon at Syria, pagkatapos magpaputok ng mga rocket ng Hezbollah at gumawa ng mga pagtatangka na makapasok sa Israel. Ang Gabinete ng Seguridad ng Israel ay pormal na nagdeklara ng digmaan sa unang pagkakataon mula noong Digmaang Yom Kippur noong 1973.[52][53]
  • Oktubre 17 – Naganap ang pagsabog sa Al-Ahli Arab Hospital, kung saan sumilong ang lumikas na mga Palestino. Maraming pagkamatay ang naiulat, ngunit malaki ang pagkakaiba ng mga pagtatantya, mula 100 hanggang 471, depende sa pinagmulan.[54]

Nobyembre[baguhin | baguhin ang wikitext]

Disyembre[baguhin | baguhin ang wikitext]

  • Disyembre 29 – Pagsalakay ng Rusya sa Ukranya: Inilunsad ng Rusya ang pinakamalaking atake ng mga drone at missile sa mga lungsod ng Ukranya mula nang magsimula ang digmaan sa isang magdamag na pag-atake, na ikinamatay ng hindi bababa sa 39 katao at ikinasugat ng hindi bababa sa iba pang 160 katao.[62] [63] Naglunsad ang Ukranya ng drone assault kinabukasan, na ikinamatay ng hindi bababa sa 21 katao, kabilang ang tatlong bata, at ikinasugat ng 110 iba pa, kabilang ang 17 bata.[64][65][66]

Kamatayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Tina Turner
Ted Kaczynski
Silvio Berlusconi
Mike Enriquez
Li Keqiang
Henry Kissinger

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Pope Francis to lead funeral for Benedict XVI, a first in modern history". France 24 (sa Ingles). 2022-12-31. Inarkibo mula sa orihinal noong December 31, 2022. Nakuha noong 2022-12-31.
  2. "Vietnam's president resigns as scandal engulfs top leaders". South China Morning Post (sa Ingles). 2023-01-17. Nakuha noong 2023-01-30.
  3. McClure, Tess (22 January 2023). "New Zealand: Chris Hipkins taking over from Jacinda Ardern on Wednesday". The Guardian. Inarkibo mula sa orihinal noong 22 January 2023. Nakuha noong 22 January 2023.
  4. "Jacinda Ardern resigns: Reactions from around the world". RNZ (sa Ingles). 2023-01-19. Nakuha noong 2023-01-25.
  5. "China condemns US military strike on suspected spy balloon". www.aljazeera.com (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong February 5, 2023. Nakuha noong 2023-02-05.
  6. Tangalakis-Lippert, Katherine. "A second 'Chinese surveillance balloon' has been spotted over Latin America, according to Pentagon officials". Business Insider (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong February 5, 2023. Nakuha noong 2023-02-05.
  7. Stewart, Phil; Shalal, Andrea; Stewart, Phil (2023-02-13). "U.S. military brings down flying object over Lake Huron". Reuters (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 2023-02-13. Nakuha noong 2023-02-13.
  8. "Disy leader to seek party nomination for presidency | Cyprus Mail". cyprus-mail.com/ (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong December 22, 2021. Nakuha noong 2023-01-31.
  9. Kambas, Michele (2023-02-12). "Former Cyprus foreign minister wins presidential election". Reuters (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 12 February 2023. Nakuha noong 2023-02-12.
  10. "Earthquake Kills More Than 110 People in Turkey, Syria". Bloomberg.com (sa Ingles). 2023-02-06. Inarkibo mula sa orihinal noong February 6, 2023. Nakuha noong 2023-02-06.
  11. "Powerful quake kills at least 360 people in Turkey, Syria". AP NEWS (sa Ingles). 2023-02-06. Inarkibo mula sa orihinal noong February 6, 2023. Nakuha noong 2023-02-06.
  12. "Putin suspends key US nuclear arms deal in bitter speech against West". BBC News. 21 February 2023. Nakuha noong 21 February 2023.
  13. Reuters (2023-03-02). "Vietnam names new president as corruption crackdown shakes up top leadership". CNN (sa Ingles). Nakuha noong 2023-03-05. {{cite web}}: |last= has generic name (tulong)
  14. Lopatka, Jan (2023-03-09). "Former NATO general Petr Pavel takes reins as Czech president". Reuters (sa Ingles). Nakuha noong 2023-03-11.
  15. "Xi begins historic third term as China's president". BBC News (sa Ingles). 2023-03-10. Nakuha noong 2023-03-11.
  16. "Putin arrest warrant: Biden welcomes ICC's war crimes charges". BBC News. 18 March 2023. Nakuha noong 18 March 2023.
  17. "Russia-Ukraine war live: Biden welcomes Putin arrest warrant as UK says Moscow likely to expand conscription". The Guardian. 18 March 2023. Nakuha noong 18 March 2023.
  18. "Netanyahu fires defense minister Gallant for calling to stop judicial overhaul". 26 March 2023.
  19. "Israel: mass protests after sacking of minister who opposed judicial overhaul". 26 March 2023.
  20. "Thousands of Israelis march on Benjamin Netanyahu's residence as tensions reach boiling point". 26 March 2023.
  21. John, Tara (2023-04-04). "Finland joins NATO, doubling military alliance's border with Russia in a blow for Putin". CNN (sa Ingles). Nakuha noong 2023-04-07.
  22. "2023 Sudan conflict".
  23. "Musk's SpaceX big rocket explodes on test flight". BBC News (sa Ingles). 2023-04-20. Nakuha noong 2023-04-20.
  24. "China's Xi calls Ukraine's Zelenskyy, after weeks of intensifying pressure to do so". National Public Radio. 2023-04-26.
  25. Brooks, Khristopher J.; Dakss, Brian (May 2023). "Troubled First Republic Bank seized and sold to JPMorgan Chase". www.cbsnews.com. Nakuha noong 2 May 2023.
  26. "Coronation on 6 May for King Charles and Camilla, Queen Consort". BBC News. Inarkibo mula sa orihinal noong October 11, 2022. Nakuha noong 2022-10-10.
  27. "Arab League readmits Syria after 11-year absence". CNN (sa Ingles). Nakuha noong 2023-05-07.
  28. "Ukraine's President Zelenskyy attends the G7 summit in Japan". www.aljazeera.com (sa Ingles). Nakuha noong 2023-05-20.
  29. Qiblawi, Gul Tuysuz,Yusuf Gezer,Tamara (2023-05-28). "Erdogan wins Turkish election, extending rule to third decade". CNN (sa Ingles). Nakuha noong 2023-05-30.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  30. "Russia has blown up major Ukrainian dam, says Kyiv". BBC News. 6 June 2023. Nakuha noong 6 June 2023.
  31. "Russia-Ukraine war live: evacuations under way near Kherson after destruction of dam prompts flooding". The Guardian. 6 June 2023. Nakuha noong 6 June 2023.
  32. Devlin, Hannah (14 June 2023). "Synthetic human embryos created in groundbreaking advance". The Guardian. Nakuha noong 14 June 2023.
  33. "All five people on Titan sub dead after 'catastrophic implosion'". BBC News. BBC. 22 June 2023. Nakuha noong 22 June 2023.
  34. McKernan, Bethan; Beaumont, Peter (3 July 2023). "Israel attacks Jenin in biggest West Bank incursion in 20 years". The Guardian.
  35. Beaumont, Peter (4 July 2023). "Nine injured in Tel Aviv ramming and stabbing attack". The Guardian. Nakuha noong 4 July 2023.
  36. "European Union and New Zealand sign free trade deal that's expected to boost trade by up to 30%". AP News (sa Ingles). 2023-07-10. Inarkibo mula sa orihinal noong July 18, 2023. Nakuha noong 2023-07-18.
  37. "China, Solomon Islands sign policing pact in upgrade of ties". Reuters (sa Ingles). 2023-07-11. Inarkibo mula sa orihinal noong July 13, 2023. Nakuha noong 2023-07-18.
  38. Chee, Foo Yun (2023-07-10). "EU seals new US data transfer pact, but challenge likely". Reuters (sa Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong July 18, 2023. Nakuha noong 2023-07-18.
  39. "Niger soldiers declare coup on national TV". BBC News. July 26, 2023.
  40. "Ocean heat record broken, with grim implications for the planet". BBC News. 4 August 2023. Nakuha noong 4 August 2023.
  41. "These places baked the most during Earth's hottest month on record". The Washington Post. 2 August 2023. Nakuha noong 4 August 2023.
  42. "July 2023 is set to be the hottest month on record". World Meteorological Organization. 31 July 2023. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2 Agosto 2023. Nakuha noong 5 August 2023.
  43. "Ocean heat record broken, with grim implications for the planet". BBC News. 4 August 2023. Nakuha noong 4 August 2023.
  44. "These places baked the most during Earth's hottest month on record". The Washington Post. 2 August 2023. Nakuha noong 4 August 2023.
  45. "July 2023 is set to be the hottest month on record". World Meteorological Organization. 31 July 2023. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2 Agosto 2023. Nakuha noong 5 August 2023.
  46. "Eurozone interest rates raised to all-time high". BBC News (sa Ingles). 2023-09-14. Nakuha noong 2023-09-14.
  47. Kirby, Paul (2023-09-19). "Azerbaijan launches operation against Nagorno-Karabakh". BBC (sa Ingles). Nakuha noong 2023-09-19.
  48. "Why this week's mass exodus from embattled Nagorno-Karabakh reflects decades of animosity". The Independent. 2023-09-28. Nakuha noong 2023-09-29.
  49. "Separatist government of Nagorno-Karabakh says it will dissolve itself by January 2024". AP News (sa Ingles). 28 September 2023. Inarkibo mula sa orihinal noong 28 September 2023. Nakuha noong 28 September 2023.
  50. "President Macron says France will end its military presence in Niger, pull its ambassador after coup". AP News. September 24, 2023.
  51. "Live updates: Militants infiltrate Israel from Gaza as Hamas claims major rocket attack". CNN. 7 October 2023. Nakuha noong 7 October 2023.
  52. "Israel shells south Lebanon after Palestinian militants crossed into Israel". Naharnet. October 9, 2023. Nakuha noong 2023-10-09.
  53. Israel formally declares war, approves 'significant' steps to retaliate for Hamas attack
  54. "After blast kills hundreds at Gaza hospital, Hamas and Israel trade blame as rage spreads in region". AP News (sa Ingles). 2023-10-17. Inarkibo mula sa orihinal noong October 17, 2023. Nakuha noong 2023-10-20.
  55. "Biden pushes for 'pauses' with Netanyahu; Gaza death toll passes 10,000, health officials say". The Washington Post. 6 November 2023. Nakuha noong 7 November 2023.
  56. "U.S. surgeons perform world's first whole eye transplant". Japan Today (sa Ingles). 2023-11-10. Nakuha noong 2023-11-10.
  57. Martina, Michael; Brunnstrom, David (2023-11-15). "China's Xi in US for high-stakes Biden summit, APEC". Reuters (sa Ingles). Nakuha noong 2023-11-20.
  58. Hawkins, Amy; correspondent, Amy Hawkins Senior China (2023-11-15). "China and US pledge to fight climate crisis ahead of Xi-Biden summit". The Guardian (sa Ingles). ISSN 0261-3077. Nakuha noong 2023-11-20.
  59. "Pandas and partnership: Was Xi's US trip a success?". France 24 (sa Ingles). 2023-11-17. Nakuha noong 2023-11-20.
  60. "Google claims new Gemini AI 'thinks more carefully'" (sa Ingles). 2023-12-06. Inarkibo mula sa orihinal noong 6 December 2023. Nakuha noong 2023-12-07.
  61. "More than 20,000 dead in Gaza, a historic human toll". The Washington Post (sa Ingles). 2023-12-22. Nakuha noong 2023-12-22.
  62. "Russia launches the biggest aerial barrage of the war and kills 30 civilians, Ukraine says". AP News. December 29, 2023.
  63. "Ukraine's Interior Ministry reports 30 dead and over 160 wounded in Russian morning attack". Ukrainian Pravda. December 29, 2023.
  64. "Russia Accuses Ukraine of 'Terrorist' Attack on Belgorod, Vows Revenge". The Moscow Times (sa Ingles). 2023-12-30. Nakuha noong 2023-12-31.
  65. "Shelling kills 21 in Russia's city of Belgorod following Moscow's aerial attacks across Ukraine". ABC News (sa Ingles). Nakuha noong 2023-12-30.
  66. "Russia accuses Kyiv of 'terrorist' attack on Belgorod civilians". France 24 (sa Ingles). 2023-12-30. Nakuha noong 2023-12-31.
  67. 67.0 67.1 67.2 "Notable Deaths in 2023". www.cbsnews.com (sa Ingles). 2023-12-29. Nakuha noong 2024-01-03.
  68. 68.00 68.01 68.02 68.03 68.04 68.05 68.06 68.07 68.08 68.09 Nick Robertson, Lauren Sforza (2024-01-01). "Notable figures who died in 2023". The Hill (sa Ingles). Nakuha noong 2024-01-03.