Ang Bulakenya
La Bulaqueña | |
---|---|
Alagad ng sining | Juan Luna |
Taon | 1895 |
Kinaroroonan | Pambansang Museo ng Sining |
Ang Bulakenya o mas kilala bilang La Bulaqueña, na ang literal na kahulugan ay "babae mula sa Bulacan " o "babaeng Bulakenya", na minsan ding tinukoy bilang Una Bulaqueña ("isang babae mula sa Bulacan"), ay pamagat sa Espanyol ng isang sining ng pagpipinta noong 1895 ng Pilipinong pintor at rebolusyonaryong aktibista na si Juan Novicio Luna. Ang Bulacan ay isang lalawigan sa Pilipinas sa isla ng Luzon at ang mga residente ay tinawag na Bulaqueños, o binabaybay din na Bulakenyos ( Bulakenyo para sa kalalakihan at Bulakenya para sa kababaihan) sa wikang Filipino. Ito ay isang " mapayapang larawan ", ng isang Pilipina na nakasuot ng tkasuotan ni María Clara, isang tradisyunal na damit na Pilipino na binubuo ng apat na piraso, na ang camisa, ang saya (mahabang palda), ang pañuelo (takip ng leeg). at ang tapis (tuhod-length overskirt ). Ang pangalan ng damit ay isang pagkilala kay María Clara, ang mestiza na pangunahing tauhang babae sa nobela ng bayaning Pilipino na si José Rizal sa nobelang Noli Me Tangere. [1] Ang kasuotan ng babae sa sining ng pagpinta ang dahilan kung bakit ang obra maestra ay tinutukoy din bilang María Clara. Ito ay isa sa ilang mga pinta sa canvas na ginawa ni Luna na naglalarawan ng kulturang Pilipino. Ang sining ng pagpinta ay makikita sa National Museum of Fine Arts
Pagkakilanlan ng babae
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang mga dalubhasa sa sining, mananalaysay, at mananaliksik ay may apat na rekomendasyon tungkol sa pagkakakilanlan ng babaeng inilalarawan ni Luna sa La Bulaqueña sa kabila ng kawalan ng mga larawan. Ayon kay EA Cruz, isang kolumnista para sa pahayagan ng Philippine Daily Globe, ang babaeng nasa larawan ay maaaring isa sa mga kababaihan na sinuyo at niligawan ni Luna matapos mawala ang kanyang asawa na si María de la Paz Pardo de Tavera. Pinatay ni Luna ang kanyang asawa at biyenan dahil sa paninibugho. Ang babae ay maaari ring maging isang babae na niligawan ng kapatid ni Juan Luna na si Antonio Luna. Ang dalawang sanggunian ay iminungkahi na ito ay anak na babae ng isang kilalang pamilyang Pilipino na hindi pinakasalan si Luna o, tulad ng nabanggit , isang babae ang sinuyo ng kapatid ni Luna, si Antonio. Ang dalawang aklat na iminungkahi na ang babae ay isa sa mga anak na babae ni Doña Mariquita Sabas na nakatira sa 2 Espeleta Street, Binondo, Maynila, isang lugar na madalas na daluhan ni Luna mismo at ng kanyang kapatid na si Antonio para sa mga pagtitipon. Si Doña Sabas ay may dalawang anak na babae, na sina Dolores na may palayaw na Loleng at si Francisca na tinatawag namang Paquita. Si Dolores ay ang pinaniniwalaan na malamang na babaeng inilalarawan ni Luna sa La Bulaqueña. Gayunpaman, ayon kay Rosalinda Orosa, may-ari ng iba pang kathang pinta ni Luna, ang Tampuhan, ang babae ay maaaring si Emiliana Trinidad, ninuno ni Orosa at ang parehong babae ang makikita sa pinta ni Luna na Tampuhan.[2]
Ayon kay Dr. Asunción N. Fernando, ang babae ay maaaring si María "Iyang" Rodrigo Fernando, ang lola ni Asunción Fernando na tumulong sa gawain ng Katipunan. Si María Rodrigo Fernando ang nagdala ng pagkain at tagadala ng mga mensahe sa mga Katipuneros na nagtatago sa mga bukid sa labas ng kanilang bayan. Nabanggit ng mananalaysay na si Antonio Valeriano na ang babaeng nasa larawan ay may hawig sa mga mukha ng Rodrigos na kasama ang "makapal na kilay at malungkot na mga mata" tulad ng kay Francisco "Soc" Rodrigo. Si Belen Ponferrada ng Museo ng Malacañang ay sumangayon sa mga natuklasan na pananaliksik hinggil sa posibleng pagkakakilanlan ng babae.[2]
Sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Moreno, José "Pitoy". Costume at the Fin de Siecle - Maria Clara Naka-arkibo 2011-07-13 sa Wayback Machine., Philippine Costume, koleksyon.com
- ↑ 2.0 2.1 Ocampo, Ambeth. Who was Luna's La Bulaqueña? Naka-arkibo 2012-01-28 sa Wayback Machine., Looking Back, Anvil Publishing, Inc., 11 November 1989
Mga kawing
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Larawan ng isang Bulakenya ni Juan Luna sa flickr.com
- Detalye ng Bulakenya ni Juan Luna sa flickr.com
- Iba pang mga kuwadro na gawa ni Luna sa flickr.com