Mga estado at teritoryo ng unyon ng India

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Estado at teritoryo ng India)
Mga estado at teritoryo ng unyon ng India
KategoryaMga estadong pederado
LokasyonRepublika ng India
Bilang28 Estado
8 Teritoryo ng unyon
Mga populasyonMga Estado: Sikkim – 610,577 (pinakakaunti)
Uttar Pradesh – 199,812,341 (pinakamarami)
Mga Unyon ng Teritoryo: Lakshadweep – 64,473 (pinakakaunti)
Delhi – 16,787,941 (pinakamarami)
Mga sukatStates: Goa – 3,702 km2 (1,429 mi kuw) (pinakamaliit)
Rajasthan – 342,269 km2 (132,151 mi kuw) (pinakamarami)
Union territories: Lakshadweep – 32 km2 (12 mi kuw) (pinakamaliit)
Ladakh – 59,146 km2 (22,836 mi kuw) (pinakamarami)
PamahalaanMga Pamahalaang Estado
Pamahalaang Unyon (mga teritoryo ng unyon)
Mga subdibisyonMga dibisyon
Mga distrito

Ang India ay isang pederal na unyon na binubuo ng 28 estado at 8 teritoryo ng unyon,[1] para sa kabuuang 36 na entidad. Ang mga estado at teritoryo ng unyon ay higit na nahahati sa mga distrito at mas maliliit na dibisyong administratibo.

Ang mga estado ng India ay mga dibisyong administratibong namamahala sa sarili, bawat isa ay mayroong pamahalaan ng estado. Ang mga kapangyarihang namamahala ng mga estado ay ibinabahagi sa pagitan ng pamahalaan ng estado at ng pamahalaan ng unyon. Sa kabilang banda, ang mga teritoryo ng unyon ay direktang pinamamahalaan ng gobyerno ng unyon. Bagaman ang ilan sa mga teritoryo ng unyon ay may sariling pamahalaang teritoryo, wala silang puwersa ng pulisya.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga dibisyong administratibo ng Imperyong Indiano noong 1909
Mga dibisyong administratibo ng Dominyon of India noong 1949

1876–1919[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Imperyong Indiano ay isang napakakomplikadong entidad sa politika na binubuo ng iba't ibang dibisyon ng imperyal at estado at teritoryo na may iba't ibang awtonomiya. Sa panahon ng pagkakatatag nito noong 1876, ito ay binubuo ng 584 na mga estadong nasasakupan at ang mga direktang pinamumunuan na mga teritoryo ng Korona. Ang buong imperyo ay nahahati sa mga lalawigan at ahensiya.

Ang isang lalawigan ay binubuo ng teritoryo sa ilalim ng direktang pamumuno ng Emperador ng India (na siya ring Hari ng Reyno Unido at ng mga Dominyon) at ilang menor na estado, na pinamumunuan ng mga prinsipe ng India sa ilalim ng soberaniya ng Emperador. Ang isang Gobernador o Tenyente-Gobernador ay kumilos bilang kinatawan ng Emperador sa lalawigang iyon at pinuno ng pamahalaan ng mga tuwirang pinamumunuan na mga teritoryo sa lalawigan. Ang gobernador o tenyente-gobernador ay nagsilbi rin bilang kinatawan ng Emperador sa mga bumubuong estado ng lalawigan. Ang unang tatlo sa mga tenyente-gobernador ay mga teritoryong pinagsama sa India mula sa iba pang mga kapangyarihan at pansamantalang pinamamahalaan ng dating Panguluhan ng Bengal bago ginawa sa kanilang sariling mga hiwalay na lalawigan. Itinuring pa rin ang Agra at Bengal na mga de jure na bahagi ng hindi na gumaganang Bengal Presidency para sa mga layuning panghukuman at legal. Sa wakas ay nahiwalay si Agra noong 1878 at pinagsama sa Oudh. Ang Estadong prinsipesko ay muling itinatag noong 1912 bilang isang gobernador. Ang lahat ng mga lalawigang ito ay may sariling mga lehislatura na itinatag ng mga Batas ng Indiyanong Konseho at mataas na hukuman na itinatag ng mga Batas ng Indiyanong Matataas na Korte. Ang mga batas na ipinasa ng mga lehislatura na ito ay nangangailangan ng dalawahang pag-akyat ng gobernador o tenyente-gobernador ng lalawigan at ng Gobernador-heneral ng India na gumanap bilang kinatawan ng Emperador.

1919–1935[baguhin | baguhin ang wikitext]

Noong 1919, ang ikaapat na Pamahalaan ng India ay pinagtibay ng Korona. Nakita nito ang maraming malalaking pagbabago. Ang mga lehislatura ng mga lalawigan ay ginawang mga inihalal kaysa sa mga hinirang. Ang ilang mga lalawigan ay binigyan ng mga lehislaturang bikameral. Ang lahat ng mga lalawigan ay itinaas sa mga pagkagobernador at lahat ng mga tenyente-gobernador ay ginawang mga gobernador. Ang Burma ay binigyan ng isang natatanging katayuan at ginawang isang awtonomong lalawigan.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. DelhiAugust 5. "States and Union Territories" (sa Ingles). Know India Programme. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 18 August 2017. Nakuha noong 21 April 2020.